Vikipediya

Dmitriy Ribolovlev

Rossiyalik tadbirkor, milliarder

Dmitriy Yevgenyevich Ribolovlev (ruscha: Дми́трий Евге́ньевич Рыболо́влев, 22-noyabr 1966-yil) – rossiyalik yirik tadbirkor, „UralKaliy“ shirkati sobiq rahbari[2][3][4], 2011-yildan – Monako futbol klubining egasi, sanʼat asarlari kolleksioneri, milliarder.

Dmitriy Ribolovlev

Ribolovlev 2012-yilda
Tavalludi
Dmitriy Yevgenyevich Ribolovlev

22-noyabr 1966-yil (1966-11-22) (58 yosh)
Perm, RSFSR, Sovet Ittifoqi
Fuqaroligi Rossiya, Qibris
Turmush oʻrtogʻi
Yelena Ribolovleva
(turm. 1987; ajr. 2015)
Bolalari Yekaterina va Anna[1]

Ribolovlev 1995-yilda Rossiyaning „Uralkaliy“ oʻgʻit ishlab chiqaruvchi korxonasi raisi boʻldi[5]. 2010-yilda „Uralkaliy“ning asosiy ulushini Kremlga aloqador uchta oligarxga 6,5 milliard dollarga sotdi[6]. 2021-yil holatiga koʻra, Ribolovlevning boyligi 6,7 milliard dollarni tashkil etdi[7][8].

2011-yilda Monakoning „AS Monaco“ futbol klubining egasi va prezidenti boʻldi[9].

Biografiyasi

tahrir

Dmitriy Ribolovlev Perm shahrida rus oilasida tugʻilgan. Uning ota-onasi akademik Vagner nomidagi Perm davlat tibbiyot universiteti kafedrasida ishlagan[10].

1990-yilda Perm tibbiyot institutini tamomlagandan soʻng biznes olamiga qadam qoʻydi[11]. U biznesga kirishdan oldin shifokor boʻlib ishlagan[12]. Sovet Ittifoqining soʻnggi yillarida shifokorning daromadi oilani bemalol boqish uchun yetarli boʻlmaganligi sababli, oʻzining birinchi biznes loyihasini – otasi bilan birga tashkil etgan mahalliy fabrikalarning ishchilariga xizmat koʻrsatadigan kichik tibbiyot korxonasini boshladi[13][14][15].

Ribolovlev oʻzining birinchi million dollarini mahsulotlarni qayta sotish orqali oldi, zavodlar oʻsha paytda Rossiyada odatiy hol boʻlganidek, naqd pul emas, balki xizmatlar uchun toʻlashardi[16].

1992-yilda Ribolovlev biznes kursini oʻtash uchun Moskvaga bordi va Rossiya Moliya vazirligidan brokerlik litsenziyasini oldi. Permga qaytib kelgach, brokerlik va investitsiya kompaniyasiga asos soldi. Mahalliy korxonalarning „Uralkaliy“, „Silvinit“, „Azot“, „Metafraks“, „Solikamskbumprom“ aksiyalarini sotib olishni boshladi[17].

1994-yil boshida Ribolovlev ushbu va boshqa baʼzi korxonalar direktorlarini bank tashkil etishga koʻndirdi[18].

Keyinchalik u Rossiyaning kaliy sanoati oʻsha paytda neft va gaz sohalaridan farqli ravishda investorlarning qiziqishi yoʻqligi sababli rivojlanmaganligini hisobga olib, ikkita aktivga – Uralkaliy va Silvinitga eʼtibor qaratishga qaror qildi. Bundan tashqari, hech kim sanoat firmalarining nazorat paketlarini qoʻlga kirita olmadi[19]. 1993-1995-yillarda Rybolovlev portfeliga Uralkali, Silvinit, Metafrax va Nefteximik qimmatli qogʻozlari kiritilgan[19]. Ushbu kompaniyalar birgalikda dunyodagi eng yiriklaridan biri boʻlgan Verxnekamskoye kaliy konini oʻzlashtirdilar[19].

1990-yillarning boshi va oʻrtalarida Rossiyadagi kapital toʻplanishining zoʻravon tabiati hukmron edi. Perm oʻlkasi kabi sanoat rivojlangan mintaqalarida shirkatlar ustidan nazorat oʻrnatish va biznesga „himoya“ toʻlovlari uchun kurashayotgan zoʻravon jinoyatchilar paydo boʻldi[20][21]. Jinoiy guruhlar bilan hamkorlik qilishdan bosh tortgan Ribolovlev 1993-yilda tansoqchi yollashga majbur boʻlgan. 1995-yilda oilasini Shveysariyaga, xavfsiz joyga koʻchirgan. Shuningdek, oʻz korxonalarining barcha direktorlariga qoʻriqchilarni tayinladi, ulardan faqat bittasi – „Nefteximik“ direktori Yevgeniy Panteleimonov qoʻriqchilardan bosh tortdi[22][23][24]. Oʻsha yili Yevgeniy Panteleimonov oʻz uyi ostonasida oʻldirilgan[25][24].

Qotillik tashkilotchisi mahalliy jinoyatchi Oleg Lomakin boʻlib chiqdi va 1996-yil aprel oyida hibsga olindi[26]. U Ribolovlevni qotillik ortida turganlikda aybladi, bu esa Ribolovlevning hibsga olinishiga va 11 oyni tergov hibsxonasida oʻtkazishiga sabab boʻldi[27][26]. Oxir-oqibat Lomakin oʻz koʻrsatmasidan voz kechdi va ikki sherigi bilan Panteleimonovni oʻldirganlikda ayblanib, 15 yilga ozodlikdan mahrum qilindi. Sudyaning xulosasiga koʻra, jinoyatchilar kompaniya direktorini „Trade House FD“ shirkati bilan hamkorlikdan bosh tortgani uchun oʻldirishgan[26].

1997-yilda Ribolovlev uch darajadagi sudlar, jumladan Rossiya Federatsiyasi Oliy sudi Prezidiumi tomonidan oqlandi. Ommaviy axborot vositalarida ozodligi evaziga shirkatining aksiyalarini sotish uchun qamoqxonada tovlamachilik qilinganini, ammo rad javobini berganini aytdi[28].

Keyingi 15 yil ichida Rybolovlev Uralkaliyni rivojlantirishga eʼtibor qaratdi va uni yirik xalqaro korxonaga aylantirdi[29].

Rossiyaning „Vedomosti“ biznes gazetasiga koʻra, 2000-yilga kelib kompaniyadagi nazorat ulushini birlashtirgan va uni rivojlantirishga kirishgan. 2000-yilda Uralkaliy kapitallashuvi 15 million dollar atrofida boʻlgan boʻlsa, sakkiz yil ichida 20 milliard dollarga yetdi. Bu vaqt mobaynida mineral oʻgʻitlar bozorining umumiy istiqboli yaxshilangan boʻlsa-da, Ribolovlev rahbarligida amalga oshirilgan islohotlar Sovet davridagi korxonani jahon sanoat yetakchisiga aylantirishda muhim rol oʻynadi. 2000-yilda Ribolovlev Uralkaliyning butun boshqaruvini almashtirib, mehnat unumdorligini oshirishni asosiy koʻrsatkich sifatida belgilab oldi. Buning natijasida 2000-yildan 2007-yilgacha boʻlgan davrda 2,5 baravar koʻpaydi[30].

2002-yilda Uralkaliy oʻzining transport markazi sifatida Sankt-Peterburg portida Boltiqboʻyi terminalini qurdi va kompaniyani mineral oʻgʻitlar uchun yuqori texnologiyali universal yuk tashish kompleksi bilan taʼminladi[31][32].

2005-yilda Uralkaliy va Belaruskaliy oʻzlarining savdo oqimlarini bitta treyder – Belarus kaliy kompaniyasiga birlashtirdilar[33][34][35]. 2006-yilda Uralkaliyni London fond birjasida joylashtirish rejalari bor edi, biroq Ribolovlev kompaniyaning bahosini nohaq tarzda past deb hisobladi[36].

Qaror koʻp jihatdan toʻgʻri boʻldi, chunki IPO bekor qilinganidan bir necha kun oʻtgach, Uralkaliy konlaridan birida yirik avariya yuz berdi[37]. Uralkaliy IPO nihoyat 2007-yilda amalga oshirildi va bu Rossiya biznesi tarixidagi eng muvaffaqiyatlilaridan biriga aylandi[38]. Uralkaliy aksiyalarining 14,38 foizi uchun deyarli 1 milliard dollar yigʻildi, aksiyalarga boʻlgan talab taklifdan 23 baravar koʻp edi[39]. Listing yirik xalqaro investorlarni jalb qildi va korporativ boshqaruv shaffofligi uchun yangi standartlarni belgilab beruvchi asosiy nuqta boʻldi[40].

2010-yil iyun oyida Rybolovlev Uralkaliy kompaniyasining 53% ulushini rossiyalik investorlar guruhiga sotdi: Kaliha Finance Limited (Suleyman Kerimov, 25%), Aerellia Investments Limited (Aleksandr Nesis, 15%) va Becounioco Holdings Limited (Filaret Galchev, 25%)[41][42]. Bitim narxi oshkor etilmagan, biroq 5,3 milliard dollar atrofida ekani xabar qilingan[43].

2010-yil dekabr oyida Uralkaliy Silvinitning 20% ulushini Ribolovlevdan 1,4 milliard dollarga sotib oldi[44][45]. Birlashish 2011-yil iyul oyida Ribolovlev Uralkaliy kompaniyasining qolgan aksiyalarini sotganidan keyin yakunlandi[46]. 2010-yilda oʻz ulushlarini sotganidan soʻng, Ribolovlev doimiy ravishda Monakoga koʻchib oʻtdi[47].

Nizolar

tahrir

Kama daryosining ifloslanishi

tahrir

2012-yil iyun oyida Rossiyaning ekologik nodavlat tashkiloti – Green Patrol oʻtgan yillar davomida toʻplangan maʼlumotlarga asoslanib, Uralkaliyni Rossiya tabiatini eng yomon 100 nafar ifloslantiruvchi korxonalar qatoriga kiritdi[48]. 2010-yilda xuddi shu NNT tomonidan Perm oʻlkasida tashkil etilgan ekspeditsiya, Ribolovlev hali kompaniyaning egasi boʻlgan paytida, Uralkaliyda ruxsat etilgan maksimal darajadan 1850 marta oshib ketgan kamida 16 ta zararli element (shu jumladan rux va ammoniy) borligini aniqladi[49]. NNT prezidenti Roman Pukalovning soʻzlariga koʻra, Uralkaliy Kama daryosiga muntazam ravishda tashlangan zararli elementlarning toʻliq roʻyxatini oshkor eta olmadi. U Kama suvini „juda ifloslangan“ deb taʼriflab, Berezniki atrofidagi kichik daryolar haqiqatda shoʻr suvga aylanganini eʼlon qildi[50][51].

Panama hujjatlari

tahrir

2016-yil aprel oyida Xalqaro tadqiqotchi jurnalistlar konsorsiumi (ICIJ) tomonidan Ribolovlev xotini bilan ajrashish jarayonida Virjiniya orollarida roʻyxatdan oʻtgan kompaniyadan foydalangani daʼvo qilingan edi[52][53]. Ribolovlevning ofshor kompaniyalaridan foydalanishi Süddeutsche Zeitung gazetasi tomonidan „boy odamlarning nikohi buzilgan taqdirda oʻzlarining katta boyliklarini himoya qilish uchun qanday yoʻl tutishlari haqidagi darslik misoli“ sifatida tasvirlangan[54].

Georgiy Bedjamovning ozod etilishi

tahrir

Rossiyaning Bobsley va Skeleton sporti federatsiyasi prezidenti, „Vneshprombank“ning sobiq egasi Georgiy Bedjamov 2016-yilning mart oyida Monakoda Rossiya hukumati tomonidan firibgarlik va davlat mablagʻlarini oʻzlashtirganlikda ayblanib, hibsga olingan edi. Bedjamov 2016-yil iyul oyida Monako shahzodasi tomonidan ozod qilingan, keyinroq bu qaror Monako apellyatsiya sudi tomonidan tasdiqlangan[55]. Rus manbalari Ribolovlev Georgiy Bedjamovga Rossiya hukumatidan qochishga yordam berganini daʼvo qilgan[56][57], ammo Ribolovlev 2016-yil oktyabr oyining oxirida Fransiyaning Le Parisien gazetasiga bergan intervyusida bu daʼvolarni rad etdi[58][59].

Football Leaks janjali

tahrir

2016-yilning dekabrida Football Leaks mojarosi Rybolovlev va futbol agenti Jorge Mendes oʻyinchilarni noqonuniy sotib olish uchun maxfiy tizim oʻrnatgani maʼlum boʻldi. Kiprda joylashgan Browsefish Limited nomli offshor investitsiya fondidan foydalanib, Ribolovlev uchinchi tomon egaliklari (TPO) orqali oʻz oʻyinchilarining narxini boshqargan[60]. Ribolovlev oʻz shaxsini yashirish uchun offshor kompaniyalardan foydalandi, chunki TPO Yevropada noqonuniy hisoblanardi[61]. Masalan, futbolchi Fabinho „Rio Ave“ tomonidan „Monako“ga ijaraga berilganida unga tegishli pullarning 48,5 foizi allaqachon Ribolovlevniki boʻlgan[62][61].

„Monako“ bu daʼvolarni rad etdi va bunday sxema hech qachon amalga oshirilmaganligini, fransuz va Yevropa matbuotida eʼlon qilingan xabarlarda aksincha „notoʻgʻri maʼlumotlar va koʻplab noaniqliklarni oʻz ichiga oladi“ deb taʼkidladi[63][64][65].

Shaxsiy hayoti

tahrir

Dmitriy va Yelena Ribolovlevlar 1987-yilda Rossiyaning Perm shahrida turmush qurishdi. Ular tibbiyot maktabida uchrashishgandi[66]. Ularning ikki qizi bor: 1989-yilda tugʻilgan Yekaterina va 2001-yilda tugʻilgan Anna[67][68]. 2015-yilda Yekaterina Angliyaning „Sanderlend“ klubining 20 foiz ulushiga ega urugvaylik tadbirkor Juan Sartoriga turmushga chiqdi. Der Spiegel 2018-yilda Ribolovlev na ingliz, na fransuz tillarini bilmasligi haqida xabar bergan[69].

Yelena Rybolovleva 2008-yil 22-dekabrda sudga ajrashish uchun ariza berdi va arizasida turmush oʻrtogʻining „ketma-ket xiyonati“ni keltirdi[70][71][72]. Shu bilan birga, Yelena Jeneva davlat prokuroridan Ribolovlevdan oʻz aktivlarini himoya qilishni rasman soʻradi[71].

2014-yilning fevralida Yelena Kiprda 28 million dollarlik brilliant uzukni oʻgʻirlaganlikda ayblanib hibsga olingan edi, u keyinchalik sobiq eri bilan hali turmushda boʻlganlarida unga sovgʻa qilganini isbotladi[73][74].

Oʻsha yilning may oyida Jeneva sudi Yelenaga rekord darajadagi 4,8 milliard dollar toʻlashga qaror qildi. Bu oʻsha paytda tarixdagi eng qimmat ajralish kelishuvi boʻlardi[75]. Biroq, Ribolovlevning advokatlari 2014-yilgi qaror ustidan 2015-yil iyun oyida muvaffaqiyatli apellyatsiya berishdi. Jeneva sudi avvalgi qarorni bekor qilib, Yelenaning kelishuvini 564 million shveytsariya frankigacha kamaytirishga qaror qildi[76]. Nihoyat, 2015-yil oktyabr oyida Ribolovlev va Yelena ajrashish boʻyicha kelishuvga erishganliklarini va ish boʻyicha barcha qonuniy harakatlar toʻxtatilishini eʼlon qilishdi. Moliyaviy shartlari oshkor etilmagan[77].

Uning Airbus uchogʻi bor[78].

Uning 250 million dollarlik „Anna“ deb ataladigan yaxtasi bor[79][80][81].

Boyligi

tahrir

Forbes jurnalining 2012-yildagi roʻyxatiga koʻra, u dunyo boylari ichida 100-oʻrinda turgan[82][83][84][85]. 2021-yil uchun Forbes milliarderlari roʻyxatida Ribolovlev 6,7 milliard dollar boyligi bilan dunyodagi eng badavlat kishilar roʻyxatida 391-oʻrinni egalladi[86].

Yillar 2009 2010 2011 2012 2013
Boyligi 3,1 8,6 9,5 9,0 9,1
Oʻrni 196 93 100 119
Oʻrni (Rossiya) 14 13 14

Manbalar

tahrir
  1. ↑ Conn, David.. „Monaco have plenty of money and ambition but not many supporters“. The Guardian.
  2. ↑ Forbes „#79 Dmitry Rybolovlev“ (10). 2012-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-mart 2011-yil.
  3. ↑ Irina Malkova. Intervyu: Dmitriy Ribolovlev, sovladeles „Uralkaliya“. – Vedomosti, 20.06.2006. – № 110 (1637)
  4. ↑ Rybolovlev EV[Author] – PubMed – NCBI
  5. ↑ Crowley. „Trump and the Oligarch“ (en). POLITICO Magazine (2016-yil 28-iyul). Qaraldi: 2022-yil 19-mart.
  6. ↑ „AS Monaco: Dmitry Rybolovlev and His Influence in Monaco“ (en). Der Spiegel (2018-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 19-mart.
  7. ↑ „Dmitry Rybolovlev“ (en). Forbes. Qaraldi: 2021-yil 9-iyul.
  8. ↑ „The World's Billionaires“ (en). Forbes. Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  9. ↑ Conn. „Monaco have plenty of money and ambition but not many supporters | David Conn“ (en). The Guardian (2013-yil 20-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  10. ↑ Новости. „Биография Дмитрия Рыболовлева“ (ru). РИА Новости (2018-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 18-avgust.
  11. ↑ „Dmitry Rybolovlev“. Bloomberg. Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  12. ↑ „Время разбрасывать калий“ (ru). www.kommersant.ru (2010-yil 21-iyun). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  13. ↑ „Дмитрий Рыболовлев, хозяин "Уралкалия". В чем соль“ (ru). Forbes.ru (2008-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  14. ↑ „Дмитрий Рыболовлев: от одержимого футболом олигарха до фигуранта дела о коррупции“ (ru). Ведомости (2018-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  15. ↑ „Дмитрия Рыболовлева начали разводить“. www.beriki.ru. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  16. ↑ „"Спаситель мира": сенсация в криминальных тонах“. 2021-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  17. ↑ „Время разбрасывать калий“ (ru). www.kommersant.ru (2010-yil 21-iyun). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  18. ↑ „Время разбрасывать калий“ (ru). www.kommersant.ru (2010-yil 21-iyun). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 „Дмитрий Рыболовлев, хозяин "Уралкалия". В чем соль“ (ru). Forbes.ru (2008-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  20. ↑ „Дмитрий Рыболовлев: от одержимого футболом олигарха до фигуранта дела о коррупции“ (ru). Ведомости (2018-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  21. ↑ „Gangster's paradise: how organised crime took over Russia“ (en). The Guardian (2018-yil 23-mart). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  22. ↑ „Дмитрий Рыболовлев: от одержимого футболом олигарха до фигуранта дела о коррупции“ (ru). Ведомости (2018-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  23. ↑ „Борьба валдайских мальчиков — 2“ (ru). www.kommersant.ru (2021-yil 22-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  24. ↑ 24,0 24,1 „Дмитрий Рыболовлев, хозяин "Уралкалия". В чем соль“ (ru). Forbes.ru (2008-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  25. ↑ „Рыболовлев, Дмитрий Известный предприниматель, бывший владелец ОАО "Уралкалий"“. lenta.ru. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 „Дмитрий Рыболовлев, хозяин "Уралкалия". В чем соль“ (ru). Forbes.ru (2008-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  27. ↑ „Рыболовлев, Дмитрий Известный предприниматель, бывший владелец ОАО "Уралкалий"“. lenta.ru. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  28. ↑ „Дмитрий Рыболовлев, хозяин "Уралкалия". В чем соль“ (ru). Forbes.ru (2008-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  29. ↑ „Uralkali to Spend $5.8 Billion to Boost Potash Capacity 80% – Business...“. archive.ph (2013-yil 18-yanvar). 2013-yil 18-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 16-iyul.
  30. ↑ „Дмитрий Рыболовлев, хозяин "Уралкалия". В чем соль“ (ru). Forbes.ru (2008-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  31. ↑ „АГРОХИМИКИ СТОЯТ УСТОЙЧИВО“ (ru). ВЕСТИ МОРСКОГО ПЕТЕРБУРГА (2016), s. 12–17. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  32. ↑ „Балтийский балкерный терминал достроили“ (ru). dp.ru. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  33. ↑ „НАША ОБЩАЯ СОЛЬ“. newchemistry.ru. Qaraldi: 2021-yil 16-dekabr.
  34. ↑ „Belarussian Potash Co says fertiliser market recovering“ (en). Reuters (2013-yil 5-mart). Qaraldi: 2021-yil 16-iyul.
  35. ↑ „Уралкалий завершил сделку по покупке 50% акций экспортной компании Беларуси“ (ru). Ведомости (2005-yil 11-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 16-dekabr.
  36. ↑ „"Уралкалий" отменил IPO“. expert.ru. 2019-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  37. ↑ „"Затопленное" IPO“ (ru). wek.ru. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  38. ↑ „"Уралкалий" привлек в ходе IPO около 37 млрд“ (ru). РБК (2007-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  39. ↑ „Potash empire strikes back in Uralkali IPO“ (en). GlobalCapital (2007-yil 18-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  40. ↑ „Ряд предприятия Прикамья вошли в число лидеров в рейтинге инвестиционной открытости по версии "Секрета фирмы"“ (ru). www.business-class.su. Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  41. ↑ Catherine. „Rybolovlev in talks to sell Uralkali stake“. www.ft.com (2010-yil 28-may). Qaraldi: 2021-yil 16-iyul.
  42. ↑ ((Reuters Editorial)). „Russian billionaire sells 53.2 pct Uralkali stake“ (en-US). U.S.. Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  43. ↑ „Uralkali Gains as Rybolovlev Sells Controlling Stake“. Bloomberg (2010-yil 14-iyun). Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  44. ↑ Kolyandr, Alexander. „Russian Firms Set Potash Deal“ (en-US). Wall Street Journal (2010-yil 20-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  45. ↑ „Russian potash firms set to merge“ (en-GB). BBC News (2010-yil 20-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  46. ↑ „Two billionaires cashed in big time ahead of Uralkali bombshell | MINING.com“ (en-US). MINING.com (2013-yil 2-avgust). Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  47. ↑ „PORTRAIT. Dmitri Rybolovlev, le discret président russe de l'AS Monaco, éloigné de Vladimir Poutine“. Ouest France (2022-yil 2-mart).
  48. ↑ „100 ГЛАВНЫХ ЗАГРЯЗНИТЕЛЕЙ РОССИИ | Zeleniy patrul“. greenpatrol.ru. 2017-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-fevral.
  49. ↑ „Российские экологи обвинили "Уралкалий" в загрязнении Камы“ (ru). beriki.ru. 2016-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-fevral.
  50. ↑ „"Зеленый патруль" добрался до Пермского края“. Росбалт. 2016-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-fevral.
  51. ↑ „Вышли деньги из провала“ (ru-RU). Новая газета – Novayagazeta.ru. Qaraldi: 2017-yil 9-fevral.
  52. ↑ „Panama Papers: Dmitry Rybolovlev used offshore company to hide art from wife, leaked documents reveal“. The Art Newspaper (2016-yil 4-aprel). Qaraldi: 2016-yil 2-noyabr.
  53. ↑ „How the One Percenters Divorce: Offshore Intrigue Plays Hide and Seek with Millions“. ICIJ (2016-yil 3-aprel). Qaraldi: 2016-yil 2-noyabr.
  54. ↑ Kinsella. „Monaco's Justice Minister Resigns After Texts Reveal 'Vast Influence Peddling' in Billion-Dollar Art Fraud Case“ (en-US). Artnet News (2017-yil 15-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
  55. ↑ „Bedjamov : "niet" à l'extradition“. L'Observateur de Monaco. 2016-yil 10-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 19-dekabr.
  56. ↑ „Искусство инвестиций во власть“. Novaya Gazeta (2016-yil 26-sentyabr).
  57. ↑ „Рыболовлев мутной воды“. The KremlNews (2016-yil 23-oktyabr). 2016-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-noyabr.
  58. ↑ „Nous façonnons les STARS de DEMAIN“. Le Parisien (2016-yil 27-oktyabr).
  59. ↑ „Рыболовлев заявил, что не имеет отношения к делу совладельца Внешпромбанка“. Gazeta.ru (2016-yil 27-oktyabr).
  60. ↑ Rédaction. „Football Leaks : le partenariat obscur entre Rybolovlev (Monaco) et Jorge Mendes“ (fr-FR). L'Equipe.fr. Qaraldi: 2017-yil 13-fevral.
  61. ↑ 61,0 61,1 „Le trouble business du propriétaire de l'AS Monaco avec l'agent Jorge Mendes“ (fr-FR). Mediapart. Qaraldi: 2017-yil 13-fevral.
  62. ↑ „Football Leaks : La sombre collaboration entre Dmitri Rybolovlev et Jorge Mendes – Football 365“ (fr-FR). Football 365 (2016-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 13-fevral.
  63. ↑ „Monaco deny trying to break FFP rules“ (en). ESPN.com (2018-yil 5-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 17-yanvar.
  64. ↑ „Monaco deny Financial Fair Play report claiming owner Dmitry Rybolovlev tried to circumvent rules“ (en). Sky Sports. Qaraldi: 2019-yil 17-yanvar.
  65. ↑ hermesauto. „Football: Monaco deny Football Leaks claims of offshore set-up to bypass Financial Fair Play“ (en). The Straits Times (2018-yil 5-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 17-yanvar.
  66. ↑ „Время разбрасывать калий“ (ru). www.kommersant.ru (2010-yil 21-iyun). Qaraldi: 2021-yil 18-noyabr.
  67. ↑ Sigmalive. „Το προφίλ του Ρώσου μεγιστάνα Dimitry Rybolovlev“ (2010-yil 23-sentyabr).
  68. ↑ „Russia's Potash King Is Getting Destroyed By A 672 Billion Divorce“. Business Insider. Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  69. ↑ „AS Monaco: Dmitry Rybolovlev and His Influence in Monaco“ (en). Der Spiegel (2018-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 19-mart.
  70. ↑ „Trump and the Oligarch“. Politico. Qaraldi: 2016-yil 2-noyabr.
  71. ↑ 71,0 71,1 „Divorce du siècle Dmitry et Elena Rybolovlev : comment se séparer d'un milliardaire“. Vanity Fair. Qaraldi: 2 November 2016.
  72. ↑ „Russian oligarch facing world's most expensive divorce“. The Telegraph.
  73. ↑ „Russian billionaire's former wife detained in Cyprus over $25m ring (updated) – Cyprus Mail“ (en-GB). Cyprus Mail (2014-yil 24-fevral). 2018-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  74. ↑ „Did This Billionaire Get Swindled Out of Millions in an Elaborate Art World Scheme?“. Huffington Post.
  75. ↑ „Russian's $4.5 billion divorce may be biggest in history“ (en). USA TODAY. Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  76. ↑ Letzing, John. „Russian Billionaire's Divorce Settlement Amount Pared Back“ (en-US). Wall Street Journal (2015-yil 11-iyun). Qaraldi: 2018-yil 18-oktyabr.
  77. ↑ „'The most expensive divorce in history' ends after Russian billionaire reaches deal with ex-wife“ (2015-yil 21-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 2-mart.
  78. ↑ „AS Monaco: Dmitry Rybolovlev and His Influence in Monaco“ (en). Der Spiegel (2018-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 19-mart.
  79. ↑ „Voici le "M/Y ANNA", le megayacht à 80M€ du propriétaire de l'AS Monaco“ (fr-FR). Sportune (2017-yil 6-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 15-noyabr.
  80. ↑ Dobson. „Billionaire Superyacht Showdown: Who's Who At The 2019 Cannes Film Festival“ (en). Forbes. Qaraldi: 2019-yil 15-noyabr.
  81. ↑ „110m Feadship superyacht Anna undertakes sea trials“ (en). Boat International. Qaraldi: 2019-yil 15-noyabr.
  82. ↑ Forbes:Bogateyshie biznesmeni Rossii – 2011
  83. ↑ PYeRMSKIY OBOZRYeVATYeL | Blagodarya proizvodstvennomu sorevnovaniyu „Rabochie millioni“ znachitelno virosla proizvoditelnost truda v AO „Uralkaliy“, 2014-11-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2014-11-03
  84. ↑ „Uralkaliy“ uluchshaet sistemu. Sistema uluchshaet „Uralkaliy“, № 3 (19), Novosti Permi — delovaya gazeta „Business Class“ (Biznes-klass): novosti biznesa g. Perm, 2014-11-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2014-11-03 {{citation}}: no-break space character in |title= at position 66 (yordam)
  85. ↑ The 2012 ARTnews 200 Top Collectors | ARTnews
  86. ↑ „Forbes Billionaires 2021: The Richest People in the World“ (English). Forbes. Qaraldi: 2021-yil 9-iyul. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Dmitriy_Ribolovlev&oldid=5192584" dan olindi