Eoraptor
Eoraptor[1] (lotincha Eoraptor) — hozirgi Argentinaning shimoli-gʻarbiy qismida yuqori triasda (karn davri) yashagan dinozavrlar oliy turkumining ilk vakillaridan biri. Tipli va yagona turi — Eoraptor lunensis; 2020-yil mart holatiga koʻra, u zavropodomorf[2] osti gruppasiga kiritilgan.
Eoraptor | |||
---|---|---|---|
Saurischian dinozavrlarning olti xil vakilli.
1-qator (erta saurischianlar):Herrerasaurus ischigualastensis (herrerasaur), Eodromaeus murphi (bazal theropod); 2-qator (teropodlar): Pelecanus occidentalis, Tyrannosaurus rex; 3-qator (sauropodomorflar): Apatosaurus louisae, Plateosaurus engelhardti. | |||
Ilmiy tasnifi | |||
Qirollik: | Hayvonot | ||
Tip: | Xordalilar | ||
Oila | Dinozavrlar | ||
Urugʻ | Saurischia Seeley, 1888 | ||
Kichik guruhlar | |||
|
Dinozavrning qoldiqlari, birinchi marta 1991-yilda Chikago universiteti paleontologi Pol Sereno tomonidan San-Xuan provinsiyasida joylashgan Valye-de-La-Luna (ispancha Valle de La Luna) tabiatni muhofaza qilish parkida topgan. Keyinchalik yana bir qancha yaxshi saqlangan skeletlari topilgan.
Binomenning nomi „oy tongi yirtqichi“ degan maʼnoni anglatadi (qadimgi yunoncha eos/εως „ertalab“ yoki „tong“ degan maʼnoni anglatadi, lotincha raptor — „yirtqich“, lunensis — „oy“, „oydan“). Nomlanishning oxirgi qismida dinozavr qoldiqlarining joylashuvi geografiyasiga havola mavjud — ispancha „Valle de la Luna“ „Oy vodiysi“ degan maʼnoni anglatadi.
Bu tana uzunligi taxminan 1-1,7 metr va ogʻirligi 5-10 kilogramm boʻlgan kichik ikki oyoqli (harakat usuli boʻyicha) dinozavr edi. Uning old oyoqlari orqa oyoqlarining yarmiga teng edi va har birida beshtadan barmoq bor edi.
Sistematika
tahrirSkeletning tuzilishi, bizga Eoraptorni dinozavrlarning yuqori buyrugʻi sifatida tasniflash imkonini beradi, ammo jinsning aniqroq taksonomik pozitsiyasi bahsli — turli taksonomlar uni quyidagi taksonlarga bogʻlashdi: teropodlar, kaltakesaklar va hatto Dinosauriformes larga; 2011-yildan beri bu jins bazal zavropodomorflar sifatida tasniflangan[3].
Dinosauria |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Manbalar
tahrir- ↑ Tatarinov, Leonid. Sudralib yuruvchilar evolyutsiyasi haqidagi insholar. Arxozavrlar va hayvonlar., Moskva, 2009 — 69-377-bet. ISBN 978-5-89118-461-9.
- ↑ „Eoraptor lunensis“. Paleobiology Database. Qaraldi: 2023-yil 8-aprel.
- ↑ „Eorapto“. Paleobiology Database. Qaraldi: 2023-yil 8-aprel.
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |