Foydalanuvchi:Feruzabonu Kimyonazarova/Z- kutubxona

Zed kutubxonasi
Fayl:Z-Kutubxona logo.png
{{{skrinshot_olchami}}}
Z-kutubxona uy sahifasi (Dekabr 20, 2022)
Joriy holati Faol[1]
Sayt turi Raqamli kutubxona, fayl ulashish
Roʻyxatdan oʻtish Ixtiyoriy (ma'lum jihatlarni talab qiladi)
URL

rejalar ro'yxati|

}}

   Z-Library ya'ni Zed-kutubxonasi (z-lib deb qisqartiriladi, ilgarigi nomi BookFinder bo'lgan ) ilmiy jurnal maqolalari, akademik matnlar va umumiy manfaatli kitoblarga fayllarni almashish uchun onlayn kutubxona loyihasidir. U "Genesis (Ibtido) kutubxonasi"ning ko'zgusi sifatida ish boshladi, ammo keyinchalik sezilarli darajada kengayib ketdi [5] [6].

Veb-saytning 2023-yil fevral oyida chiqarilgan ma'lumotlariga ko'ra, uning to'plamida 13,35 milliondan ortiq kitob va 84,8 milliondan ortiq maqolalar mavjud edi [7][8]. Zed- kutubxonasi rivojlanayotgan iqtisodiyotlar va akademiklar orasida, ayniqsa, mashhur.[9]. 2020-yil iyun oyida Zed-kutubxonasiga taxminan 2,84 million foydalanuvchi tashrif buyurgan, ularning 14,76% AQShliklar bo'lgan [10].  Alexa Traffic Rank xizmatiga ko'ra, Zed kutubxonasida 2021-yil oktyabr oyida 8,182- eng faol veb-sayt sifatida ro'yxatga olingan[11].

Tashkilot o'zini "dunyoning eng yirik elektron kitob kutubxonasi", shuningdek, "dunyoning eng yirik ilmiy maqolalar do'koni" deb tasvirlaydi va hayriya yordami bilan qo'llab-quvvatlanadigan notijorat tashkilot sifatida faoliyat ko'rsatadi [12] [13]. Zed-kutubxonasida elektron kitoblarni almashishdan tashqari, Zed-kutubxonasi butun dunyo bo'ylab maxsus "Zed-nuqta"larda qog'oz kitoblarni ham o'z ichiga oladigan takliflarini kengaytirishni rejalashtirmoqda [14].

Zed-kutubxonasi va uning faoliyati ko'plab yurisdiktsiyalarda noqonuniy hisoblanadi. Veb-saytlarni qamrab olish tarkibning kirish imkoniyatini kamaytirsa ham, [15] maxsus veb-saytda mavjud bo'lib qolmoqda [16]. Loyihaning huquqiy maqomi, shuningdek, nashriyot sanoati va mualliflik huquqlari bo'yicha uning mumkin bo'lgan ta'siri, doimiy munozara masalasi hisoblanadi[5][6].

VebSayt

tahrir

Sayt foydalanuvchilarning xayriyalari bilan moliyalashtiriladi, ular yiliga ikki marta (sentyabr va mart oylarida) mablag' yig'ish orqali to'planadi[17]. URLlar davomida Zed-kutubxonasi uchun turli xil URL va IP-manzillari ishlatilgan bo'lib, turli huquqiy organlar tomonidan domeyn nomlari(internetdagi manzillari) musodara qilingan[9].

Z- kutubxona haqida uning faoliyati, boshqaruv va tijorat holatiga ko'ra ko'p narsa ma'lum emas. Shuni ta'kidlash joizki, Z-kutubxona o'zining to'liq ma'lumotlar bazasini ommaga oshkor qillmaydi. Shunga qaramay, uning ma'lumotlar bazasi, libgen kitoblaridan tashqari, 2022-yilda arxivchilar tomonidan aks ettirilgan[5][18][19].

Domenlarning qora ro'yxatga kiritilishini oldini olish maqsadida (ko'pincha DNS darajasidagi internet-provayderlarning qonuniy tartib-taomillarga muvofiq)[20][21],Z-kutubxona hech qanday huquqbuzarlikka oid kontentni o'z ichiga olmagan, ammo uning o'rniga turli mintaqalar uchun ko'plab ishchi ko'rinma domenlarni ro'yxatdan o'tkazgan bosh sahifasidan foydalangan.[22] Bu yordam bermadi, chunki "z-lib.org" domeni 2022 yilda egallab olindi. [23]

2019-yil mart oyida Z-kutubxona jamoasi Finlyandiya, Germaniya, Lüksemburg, Malayziya, Panama, Rossiya va AQShda serverlari borligini va ularning ma'lumotlar bazasi hajmi 220 TB dan oshishini ta'kidladi[13][24].

2023-yil avgustda Z-kutubxona domen nomini o'zgartirishga to'g'ri kelsa,muammolarni yumshatishga yordam berish uchun brauzer kengaytmalaridan foydalanish mumkinligini e'lon qildi[25].

Huquqiy holati

tahrir

Z-kutubxona domen nomlarini aylanib tekshirib chiqdi, ularning ba'zilari domen ro'yxatining operatorlari tomonidan bloklangan[15][26]. Z-kutubxonasiga muqobil domenlar orqali kirish mumkin, [15] [26] va ..onon bilan bog'liq Tor tarmog'i orqali ham kirish mumkin.

Birlashgan Qirollik

tahrir

2015-yil o'rtalarida Buyuk Britaniyadagi nashriyotchilar uyushmasi Z- kutubxonasida internet xizmati provayderlari darajasida bloklarni joriy etishga harakat qildi[27] [28].2015-yil oxirida nashriyot Elsevier saytning Internet domeni o'zlashtirishni buyurgan sudning muvaffaqiyatli iltimosini taqdim etdi[29].

Z-kutubxonaning ba'zi domenlari, bookfi.org, booksc.org va b-ok.org, AQSh savdo vakili 2017-yilgi Xizmati notoriyalangan bozorlar to'g'risidagi hisobotiga kiritilgan[30].

Z-kutubxona domenlari 2021-yilda Harvard Business Publishing tomonidan chiqarilgan DMCA xabaridan keyin vaqtincha bloklangan.Va Domen to'xtatishlari olib tashlangan[31].

2022-yil oktyabr oyida TikTok Z-kutubxona bilan bog'liq hashtaglarni bloklab qo'ydi va u yerda mashhurlikka erishib, Mualliflar guildasi AQSh savdo vakiliga shikoyat qildi[11] [32] [33]. 2022-yil 3-noyabr kuni Z-kutubxona[34] [35] AQSh Adliya vazirligi va Federal tergov byurosi tomonidan sud buyrug'iga javob sifatida 240 dan ortiq domen nomlari qo'lga olindi, [9] [13] [36] va loyihaga aloqador ikkita Rossiya fuqarosi Arjantinda mualliflik huquqlarini buzish va pora bilan bog'liq ayblovlar bilan hibsga olindi[37][38] [39]

Z-kutubxona.org, b-ok.org va 3lib.net domenlari musodara qilinganda ishlatilgan DNS serverlari AQSh qonunni qo'llab-quvvatlash organlari tomonidan tez-tez foydalanilgan ns1.seizedservers.com va ns2.seizedserver.com nomlariga o'tadi. Ushbu serverlar anonim xosting provayderlari Njalla o'tdi[13]. Sayt Tor tarmog'i va I2P tarmog'i foydalanib faol va mavjud bo'lib qolmoqda[34] [40].

2022-yil 16-noyabrda Adliya vazirligining Nyu-York Sharqiy okruginingprokurorlari ikki Rossiya fuqarosi Anton Napolskiy va Valeriiya Ermakvaga qarshi ayblovni ochdilar. Ular 2022- yil 3 noyabr kuni Argentina ekstraditsiya qilishdi[41].Ular Z-kutubxona veb-saytini boshqarganligi uchun mualliflik huquqlarini buzish, pul soxtalashtirish va pora bilan ayblandi[42][43][44] Ayblanuv 2018-yildan 2022-yilgacha sodir bo'lgan jinoiy faoliyatga taalluqli, garchi juftlik "o'n yildan ortiq vaqt davomida Z- kutubxonani boshqargan" deb gumon qilinsa ham[45]. Qamoq FBI tomonidan Google va Amazon (o'zga saytlar orasida) ma'lumotlari bilan amalga oshirildi, bu saytni tashkil etganlarni aniqlashda yordam bergan qidiruv buyruqlaridan foydalangan[46]. AQShning rasmiy vakillari sifatida saqlangan advokatlari 2023-yil iyun oyida jinoiy ayblovni rad etishni talab qildilar[47][48]. Ikkalasi Argentinada uy qamog'idan qochib ketishdi. Rais sudya Interpol tomonidan ularning hibsga olinishi uchun xat topshirildi ularning qayerda bo'lishi esa noma'lum[49].

Huquq-tartibotni qo'llab-quvvatlash uchun harakatlarga rasmiy ravishda The Publishers Association va Authors Guild tomonidan yordam berildi[50], va xabar qilinganidek,Gollandiyalik qaroqchilikga qarshi kurashish guruhi BREIN tomonidan yordam berildi[51].Mualliflar uyushmasi hibsga olishni qo'llab-quvvatlovchi bayonot chiqarib, bu "unlayn jinoiy elektron kitob qaroqchiligiga qarshi kurashda eng katta yutuqlardan biri" ekanligini ta'kidladi[35][45]. Adabiyotga kirish huquqini oshirishga bag'ishlangan guruh bo'lgan Mualliflar ittifoqi ijrochi direktori: "Men albatta noqonuniy xulq-atvorni qo'llab-quvvatlamayman, lekin bu qamrab olish va matbuot xabari bizning mualliflik huquqi tizimimiz qanchalik buzilganligini ko'rsatadi, deb o'ylayman" dedi[52][53]. Alison Rumfit kabi ba'zi mualliflar ham ushbu loyihani himoya qilib, uning ma'lumotga kirish imkoniyatini oshirish va kamchiliklarga ega bo'lgan jamiyatlarda ta'limni rivojlantirish orqali qimmatli xizmat ko'rsatishini ta'kidladilar[54][55].

Z- kutubxonasi va uning xizmatlaridan foydalanish imkonniyatining kamasi o'quv va ish uchun uning resurslariga tayanadigan kam mablag' bilan ta'minlangan muassasalardagi talabalar va tadqiqotchilarga sezilarli ta'sir ko'rsatdi[56][45][57]. Qonunni qo'llab-quvvatlash choralariga javoban, anonim arxivchilar guruhi Anna arxivini[58] ishga tushirdi, bu pulsiz notijorat onlayn soya kutubxonasi qidiruvchisi edi[59][60][61]. Komanda Ochiq kutubxona materiallariga metadataga kirish imkoniyatini taqdim etishini, kutubxona Genesis va Z- kutubxona soya kutubxonalarining zaxira nusxasi bo'lishini, ISBN ma'lumotlarini taqdim etishini va veb-saytida mualliflik huquqi ostida bo'lmagan materiallarni taqdim etishini ta'kidlaydi va faqat ommaviy ravishda mavjud Metadatalar indekslaydi[60][62][63]. Z- kutubxonasini yo'q qilishning so'nggi urinishlariga ko'plab boshqa o'zgarishlar haqida xabar berildi[64][40]. Ushbu muqobil saytlarning ba'zilari eng yaxshi qidiruv natijalarini olib, o'zlarining DMCA-ni olib tashlash uchun so'rovlarini taqdim etishdi[65][66].

2023-yil may oyida AQSh hukumati tomonidan domen nomlarini zabt etishning yangi davri amalga oshirildi[67][68].

2023-yil noyabr oyida AQSh va Avstriya hukumati tomonidan o'nlab domenlar egallab olindi[69].

2022-yil sentyabr oyida Fransiyadagi "Syndicat national de l'édition [fr] (Milli nashriyot uyushmasi) " Z-kutubxonaga nisbatan qonuniy nizo o'tkazishga muvaffaq bo'lganligi e'lon qilindi. Ushbu qaror Parijdagi sud sud sudi tomonidan qabul qilindi; Fransiyadagi internet xizmatlarini ko'rsatish provayderlariga domenlarni blokirovka qilish buyurildi[70] [71].

Sayt Buyuk xavfsizlik devori tomonidan bloklangan[72].

Soxta domenlar

tahrir

Ba'zi Z- kutubxona bo'lmagan domenlar saytni o'zlashtirishga harakat qildilar. Ular o'xshash domen nomlaridan va bir xil vizual dizayndan foydalanadilar. Ushbu saytlarning maqsadi foydalanuvchilardan foydalanuvchi nomlari va maxfiy so'zlarni olish va ulardan bank xizmatlari kabi boshqa xizmatlarni sinab ko'rish va iqtisodiy foyda olishdir. Ba'zi soxta domenlar z-lib.io, z-lib .id, zlibrary.to [73] va z-lib..is hisoblanadi[74].

Shuningdek, ko'rishingiz mumkin

tahrir

 

Havolalar

tahrir
  1. Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Raises Tens of Thousands of Dollars to Keep its Pirate Library Running“. TorrentFreak (2023-yil 30-mart). 2023-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 30-mart.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Z-Access | Z-Library“. Z-Library. Qaraldi: 2024-yil 16-oktyabr.[sayt ishlamaydi]
  3. Sobiraj, Lars. „Z-Library momentan nur per Tor-Netzwerk erreichbar“ (de). tarnkappe.info [de] (2022-yil 4-noyabr). 2023-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 3-may.
  4. „Welcome to the official Z-Library channel“ (2023-yil 26-aprel). 2023-yil 8-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-may.
  5. 5,0 5,1 5,2 Booth, Callum. „The Pirate Library Mirror wants to preserve all human knowledge… illegally“. The Next Web. The Financial Times (2022-yil 4-iyul). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  6. 6,0 6,1 Manos, Leda. „6 Free E-Book Download Sites Like Z-Library, And Their Legality“. LA Weekly (2022-yil 14-noyabr). 2022-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.
  7. „Z library“. Z library. 2021-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 27-fevral.
  8. Ritu Sharma. „Universities adapt to online classes, others go beyond just teaching“. The Indian Express (2020-yil 1-aprel). 2021-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-fevral.
  9. 9,0 9,1 9,2 Venugopal, Sahana. „Digital database Z-Library's domains seized by the FBI“. The Hindu (2022-yil 5-noyabr). 2022-yil 5-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-noyabr.
  10. „Commission publishes latest Counterfeit and Piracy Watch List - European Commission“.
  11. 11,0 11,1 Setty, Riddhi. „Rampant 'Shadow Libraries' Drive Calls for Anti-Piracy Action“. Bloomberg Law (2022-yil 19-oktyabr). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  12. „Z-Library single sign on“. 1lib.domains. 2021-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-sentyabr.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Toulas, Bill. „Z-Library eBook site domains seized by U.S. Dept of Justice“. Bleeping Computer (2022-yil 4-noyabr). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  14. Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Plans to Let Users Share Physical Books Through 'Z-Points'“. Torrent Freak (2023-yil 8-aprel). 2023-yil 8-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-aprel.
  15. 15,0 15,1 15,2 Van der Sar, Ernesto. „Publishers Target Z-Library Domains With Millions of DMCA Takedowns“. TorrentFreak (2024-yil 18-yanvar). 2024-yil 18-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-yanvar.
  16. Woodcock, Claire. „'Shadow Libraries' Are Moving Their Pirated Books to The Dark Web After Fed Crackdowns“. Vice (2022-yil 30-noyabr). 2022-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-noyabr.
  17. „Improved full-text search, spring fundraising campaign and unlimited downloads“. Z-Library Blog (2020-yil 14-mart). 2023-yil 21-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  18. „Introducing the Pirate Library Mirror: Preserving 7TB of books (that are not in Libgen)“. pilimi.org. 2022-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  19. „The Z-Library Collection“. pilimi.org. 2022-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  20. Singh. „Here's all you have to know about Z library“ (en). ITyug247 (2021-yil 8-sentyabr). 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  21. Gupta. „Everything you need to know about Z-Library“ (en). Allaccessing (2022-yil 17-mart). 2022-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  22. „Z-Library. The world's largest ebook library.“. z-lib.org. 2021-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-mart.
  23. „This website has been seized“. z-lib.org. — „This domain has been seized by the Federal Bureau of Investigation in accordance with a warrant issued pursuant to 18 U.S.C. § 981(b) and 21 U.S.C. § 853(f) by the United States District Court for the Eastern District of New York as part of a law enforcement action by: The United States Attorney's Office for the Eastern District of New York and the Federal Bureau of Investigation. (Seal for the Department of Justice - United States Attorney's Office - Eastern District of New York) (Seal for the Department of Justice - Federal Bureau of Investigation)“. 2022-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  24. „Z-library project (b-ok.org, bookzz) – we miss you and we need your help“. Falastin Press (2019-yil 24-mart). 2021-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-fevral.
  25. Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Rolls Out Browser Extensions in Anticipation of Domain Name Troubles - Pirate eBook repository Z-Library has launched browser extensions that should make it easier for users to find the site if its current domains are seized in the future. While the site doesn't explicitly mention the U.S. Government crackdown, it likely plays a key role in the decision to make these extensions available.“. TorrentFreak (2023-yil 4-avgust). 2023-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-avgust.
  26. 26,0 26,1 Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Aftermath Reveals that the Feds Seized Dozens of Domain Names“. TorrentFreak (2022-yil 7-noyabr). 2022-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-noyabr.
  27. „High Court Orders UK ISPs to Block eBook Sites“ (en). TorrentFreak. 2021-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-oktyabr.
  28. „UK Piracy Blocklist Quietly Expands With Proxy Sites“ (en). TorrentFreak. 2021-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-oktyabr.
  29. „Court Orders Shutdown of Libgen, Bookfi and Sci-Hub“ (en). TorrentFreak. 2020-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-oktyabr.
  30. „2017 Out-of-Cycle Review of Notorious Markets“. Office of the United States Trade Representative (2017-yil 16-avgust). 2020-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-oktyabr.
  31. Van der Sar, Ernesto. „ZLibrary Domains Were 'Temporarily' Suspended Over Copyright Infringement Claims“. TorrentFreak (2021-yil 12-mart). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  32. Cramer, Jude. „Pirated e-book site Z-Library vanishes—sending college students into a panic“. Fast Company (2022-yil 4-noyabr). 2022-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-noyabr.
  33. Van der Sar, Ernesto. „TikTok Blocks Z-Library Hashtag Pending Piracy Investigation“. TorrentFreak (2022-yil 31-oktyabr). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  34. 34,0 34,1 Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Responds to U.S. Crackdown, Asks Authors for Forgiveness“. TorrentFreak (2022-yil 20-noyabr). 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-noyabr.
  35. 35,0 35,1 Albanese, Andrew. „Authors Guild Applauds Arrest, Indictment of Major E-Book Pirates“. Publishers Weekly (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":8" defined multiple times with different content
  36. Van der Sar, Ernesto. „U.S. Authorities Seize Z-Library Domain Names“. TorrentFreak (2022-yil 4-noyabr). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  37. Presse, Agence Francis. „US Charges Two Russians Behind Popular Z-Library Website“. Barron's (2022-yil 16-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  38. Toulas, Bill. „U.S. charges Russian suspects with operating Z-Library e-Book site“. Bleeping Computer (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  39. „Eastern District of New York | Two Russian Nationals Charged with Running Massive E-Book Piracy Website | United States Department of Justice“. www.justice.gov (2022-yil 16-noyabr).
  40. 40,0 40,1 Van der Sar, Ernesto. „Z-Library's Tor Network Site Has Also Gone Offline+update (20221123)“. TorrentFreak (2022-yil 23-noyabr). 2022-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-noyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "TF-20221123" defined multiple times with different content
  41. Setty, Riddhi. „US Accuses Russians of Running Pirate E-Book Site 'Z-Library'“. Bloomberg Law (2022-yil 16-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  42. Marzulli. „Two Russian Nationals Charged with Running Massive E-Book Piracy Website - Defendants Operated Z-Library, Which Offered Free Download of Copyrighted Works“. United States Department of Justice (2022-yil 16-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  43. Van der Sar, Ernesto. „U.S. Indicts Two Russians for Running the 'Z-Library' Piracy Ring“. Torrent Freak (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  44. Manos, Leda. „Pirated E-Book Site Z-Library Shut Down By The Feds“. LA Weekly (2022-yil 11-noyabr). 2022-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.
  45. 45,0 45,1 45,2 Belanger, Ashley. „Feds arrest Russians accused of running the largest pirated e-book library - Textbook piracy platform Z-Library sunk by popular TikTok hashtag.“. Ars Technica (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "AR-20221117" defined multiple times with different content
  46. Van der Sar, Ernesto. „Google and Amazon Helped the FBI Identify Z-Library's Operators“. TorrentFreak (2022-yil 16-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  47. Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Defendants Retain U.S. Lawyers But Questions Remain“. TorrentFreak (2023-yil 3-may). 2023-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 3-may.
  48. Van der Sar, Ernesto. „'Z-Library 'Fugitives' Should Be Brought to Trial in The United States'“. TorrentFreak (2023-yil 16-avgust). 2023-yil 17-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  49. Belanger. „Report: Z-Library admins on the lam ahead of US extradition; officials shocked“ (en-us). Ars Technica (2024-yil 9-iyul). Qaraldi: 2024-yil 12-avgust.
  50. Martinez, Gina. „2 Russians arrested, charged with running online e-book piracy website Z-Library“. CBS News (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  51. Van der Sar, Ernesto. „BREIN Plans to Have Z-Library Blocked By ISPs if it 'Resurfaces'“. TorrentFreak (2022-yil 26-noyabr). 2022-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-noyabr.
  52. Farivar, Masood. „Two Russian Nationals Charged With Operating E-Book Piracy Site“. Voice of America (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  53. Maiberg, Emanuel. „Feds Arrest Two Russians Behind 'World's Largest Library' of Pirated Books“. Vice Motherboard (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  54. Rumfitt, Alison. „Why I support Z-Library“. The Guardian (2022-yil 14-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 14-noyabr.
  55. Rumfitt, Alison. „In defence of Z-Library and book piracy - Pirated ebook site Z-Library was the bane of many authors' and publishers' existence, however Alison Rumitt – herself an author – isn't celebrating its loss“. Dazed (2022-yil 25-noyabr). 2022-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-noyabr.
  56. Javaid, Maram. „The FBI closed the book on Z-Library, and readers and authors clashed“. The Washington Post (2022-yil 17-noyabr). 2022-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  57. Rajalakshmi, Niranjana. „Z-Library Was a Lifeline for Students on Shoestring Budgets - The popular website offered pirated textbooks and academic papers—until the feds shut it down.“. Slate Magazine (2022-yil 15-noyabr). 2022-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-noyabr.
  58. Staff. „About - Anna's Archive“ (2022-yil 7-dekabr). 2022-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-dekabr.
  59. Van der Sar, Ernesto. „"Anna's Archive" Opens the Door to Z-Library and Other Pirate Libraries“. TorrentFreak (2022-yil 19-noyabr). 2022-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-noyabr.
  60. 60,0 60,1 Immanni, Manikanta. „Anna's Archive: A Search Engine for Finding Pirated Books Online“. TechDator.com (2022-yil 19-noyabr). 2022-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-noyabr.
  61. Manos, Leda. „Free Z-Library E-Book Download Search Engine "Anna's Archive" Launches Amid Arrests“. LA Weekly (2022-yil 22-noyabr). 2022-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.
  62. Staff. „Anna's Archive/About“. Annas-archive.org (2022-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 19-noyabr.
  63. Mandel, Sovan. „New e-book download search engine 'Anna's Archive' will lead to shadow libraries like Z-Library“. GoodEReader.com (2022-yil 23-noyabr). 2022-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.
  64. Van der Sar, Ernesto. „Telegram Copyright Takedowns Breed a Hydra of Z-Library Bots“. TorrentFreak (2022-yil 2-dekabr). 2022-yil 2-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-dekabr.
  65. Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Knockoffs Trigger Dubious DMCA Takedowns“. Torrent Freak (2022-yil 17-dekabr). 2022-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-dekabr.
  66. Van der Sar, Ernesto. „Z-Library Warns Against 'Fraudulent' and 'Unsafe' Copycats With Millions of Users“. TorrentFreak (2023-yil 11-may). 2023-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-may.
  67. Van der Sar, Ernesto. „U.S. Hits Z-Library With New Domain Name Seizures“. TorrentFreak (2023-yil 5-may). 2023-yil 5-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 5-may.
  68. Brodkin. „US seizes Z-Library login domain, but secret URLs for each user remain active“. Ars Technica (2023-yil 5-may). 2023-yil 6-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-may.
  69. Maxwell, Andy. „FBI & Austria's C4 Hit Z-Library With a Massive New Wave of Domain Seizures“. TorrentFreak (2023-yil 8-noyabr). 2023-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-noyabr.
  70. Maxwell, Andy. „French Publishers Win Z-Library Piracy Blocking Order“. TorrentFreak (2022-yil 20-sentyabr). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  71. Kozlowski, Michael. „Major ebook piracy site blocked in France and India“. Good e-Reader (2022-yil 5-oktyabr). 2022-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.
  72. „Pirate e-book site Z-Library hit by China's Great Firewall, Bilibili account closed“. South China Morning Post (2024-yil 2-may).
  73. „Z-Library – the world's largest e-book library. Your gateway to knowledge and culture“. ZLibrary. Qaraldi: 2024-yil 17-avgust.
  74. The Hindu Bureau. „Phishing website Z-Lib.is pretends to be Z-Library, asks for funds“ (en-IN). The Hindu (2023-yil 27-mart). Qaraldi: 2024-yil 23-mart.