Foydalanuvchi:Lilzoz/Davlat chegaralari
Oʻzbekiston Markaziy Osiyoning markaziy qismida joylashgan.
Umumiy ma'lumot
tahrirUmumiy maydoni 448,900 km², shundan 425,400 km² (95%) quruqlik (dunyoda 56-o'rin). Bu davlat Shvetsiyadan bir oz kattaroqdir. Iqlimi keskin kontinental. O'rtacha harorat: yanvar - +9 °C dan -8 °C gacha, iyul - +26 °C dan +35 °C gacha. Tekisliklarda oʻrtacha yillik yogʻin miqdori 90-580 mm, togʻli hududlarda 460-910 mm. Jahon okeaniga chiqish yo'q, Lixtenshteyn bilan bir qatorda, u faqat Jahon okeaniga chiqish imkoni bo'lmagan davlatlar bilan chegaradosh davlatdir. Oʻzbekiston hududi toʻliq endoreik suv havzalari va viloyatlar havzalariga kiradi.
Chekka nuqtalar
tahrirChekka shimoliy nuqtasi: Ustyurt platosining shimoli-sharqida, Orol dengizining (ko'l) g'arbiy qirg'og'i yaqinida - 45 ° 35′ 25 ″ n. sh.
Chekka janubiy nuqtasi: Afgʻoniston va Tojikiston bilan chegaralarning tutashgan joyida - 37° 10′ 30” sh.n. sh.
Chekka gʻarbiy chegarasi: Ustyurt platosida Qozogʻiston bilan davlat chegarasi chizigʻi, shimoldan janubga 56° 00′ 00″ E meridian boʻylab 410 km ga choʻzilgan. d.
Chekka sharqiy nuqta: Fargʻona vodiysining sharqiy chekkasida Qirgʻiziston bilan chegarada joylashgan.
- Sovet topografik xaritalariga ko'ra, bu Andijon suv ombori akvatoriyasidan shimoldagi nuqta - 73 ° 09' 01 ″ E. d.
- O‘zbekiston bu chegarani bahslashtirib, Andijon suv omborining butun akvatoriyasiga da’vo qiladi, bu holda mamlakatning o‘ta sharqiy nuqtasi Andijon suv omborining o‘ta sharqiy nuqtasi – 73°11′ 55″ E. d.
Relyefi
tahrirMamlakat hududining 2/3 qismini choʻllar (Qizilqum choʻli), dashtlar (Och dasht) va togʻlar (Tyan-Shan, Hisor tizmasi) tashkil etadi. Bu mamlakat aholisining hayoti atrofida jamlangan Oʻzbekiston shaharlari daryo vodiylarida (Amudaryo va Sirdaryo) joylashgan.
Mamlakatning sharqiy qismining shimolida Aydarko'l chuchuk suvli ko'li - Oydar-Arnasoy ko'llari tizimidagi umumiy maydoni 4000 km² bo'lgan katta (3000 km²) sun'iy suv ombori mavjud. Shimolda chegara sobiq Orol dengizi (ko'l) o'rtasidan o'tadi, uning hozir qurib qolgan qismi - Janubiy (Katta) Orol dengizi.
Chegaralar
tahrirChegaralarning umumiy uzunligi 6221 km:
shimol va shimoli-sharqda Qozog'iston bilan chegaradosh (chegaraning uzunligi 2203 km).
sharqda — Qirgʻiziston bilan (chegara uzunligi 1099 km).
sharq va janubi-sharqda - Tojikiston bilan (chegara uzunligi 1161 km).
janubda - Afg'oniston bilan (chegara uzunligi 137 km).
janubda va gʻarbda — Turkmaniston bilan (chegara uzunligi 1621 km).
Anklavlar va eksklavlar
tahrirOʻzbekistonda asosiy hududdan ajratilgan toʻrtta anklav mavjud (barchasi Fargʻona vodiysida, Qirgʻiziston hududi bilan oʻralgan). Oʻzbekiston hududida Tojikiston (Sarvak) va Qirgʻiziston (Barak) anklavlari mavjud.
Adabiyotlar
tahrir– http://kadastr.uz/medias/article/649/_1632727990.jpg – https://www.gov.uz/ru/pages/territory/ O'zbekiston Respublikasi Hukumat portali