Foydalanuvchi:Omensweans/qumloq
Avraam Alfons Albert Gallatin (inglizcha:Abraham Alfonse Albert Gallatin; 1761-yil 29-yanvar —— 1849-yil 12-avgust;) —— AQShning 4-chi G'azna kotibi, Etnolog, tilshunos, tarixchi, publitsist, diplomat, kongressmen.
Tarjimayi holi tahrir
Albert Gallatin 1761-yil Shvetsariyada badavlat oilada tug'ilgan[1][2]. Gallatin oilasi Shveytsariyada juddaham mashhur bo'lib, uning ko'plab qarimdoshlari magistratura va universitetlarda muhim lavozimlarni egallagan. Gallatinning otasi, nomdor savdogarlardan biri, onasi 1770-yil aprel oyida og'ir kasalikka chalinib vafot etkan. Yetim qolgan Gallatini otasining uzoq qarindoshi Madmuazel Piktet uz qaramog'iga olgan. Gallatining yoshlik davri murakkab, ziddiyatli voqealarga boy boʻlgan. 1773-yil yanvar oyida Gallati elita Jeneva akademiyasiga o'qishga kirgan. 1779-yilda, faylasuf, matematik va lotin tilidan tarjimon sifatida diplom olgan. Gallatin Jan-Jak Russo, Volter va fransuz fiziokratlari falsafasini chuqur o'rgangan;Gallatin Geneva davlatining an'analaridan norozi edi. U ma’rifatparvarlik shogirdi sifatida shogirdlariga, "Inson ijtimoiy cheklovlardan xoli bo‘lsa, o‘zining ezgu fazilatlarini namoyon etishiga, ham jismonan, ham ma’naviy jihatdan yuksak natijalarga erisha oladi" deya taʻkidlagan. Qo'shma Shtatlarning demokratik anʻanalari Gallatini o'ziga tortdi va oilasidan yashirincha Gallati 1780-yil aprel oyida sinfdoshi Anri Serres bilan Genevani tark etdi. May oyida ular Fransiyadan Amerika kemasida suzib ketishdi. Ular 14-iyulda Keyp-yorkga yetib kelishdi va ertasi kuni ular otda o‘ttiz mil yo‘l bosib, Bostonga yetib kelishdi[2].
Gallatin 1816-1823-yillarda Fransiya elchisi sifatida ishga qabul qilinadi va 1824-yilda Gallatin Demokrat-Joriylar Kongressining rais bo'lishiga nomzod sifatida quyiladi, saylovda eng koʻp ovoz yigʻadi lekin bu lavozimda ishlashni xohlamaydi. 1831-1839-yillarda Milliy bank Nyu York filiali prezidenti bo'ldi va 1842-yilda Jon Russell Bartlettga qo'shilib, Amerika Etnologik Jamiyatini tashkil etdi; Shimoliy Amerikaning barcha tillari haqidagi o'quvlari unga "Amerika etnologiyasining otasi" nomini qo'shdi.
- ↑ Nicholas Dungan Gallatin: America's Swiss Founding Father (New York University Press, 2010)
- ↑ 2,0 2,1 Wiener, James Blake „Albert Gallatin: A Swiss Founding Father“ (en-GB). Swiss National Museum - Swiss history blog (2021-yil 29-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 4-noyabr.