Vikipediya

Heinrich Lübke

Karl Heinrich Lübke (talaffuzi: Karl Haingʻich Lubkoʻ (tinglash (yordam·maʼlumot); 1894-yil 14-oktabr, Enkxauzen, Shimoliy Reyn-Vestfaliya — 1972-yil 6-aprel, Bonn) — Gʻarbiy Germaniya davlat arbobi, Germaniya Federal prezidenti (1959 — 1969).

Karl Heinrich Lübke
Bundesarchiv Bild 146-1994-034-22A, Heinrich Lübke.jpg
Flag of the President of Germany.svg
 GFR federal prezidenti
Mansab davri
13-sentabr 1959-yil — 30-iyun 1969-yil
Hukumat boshligʻi Konrad Adenauer
Lyudvig Erxard
Kurt Georg Kizinger
Oʻtmishdoshi Teodor Xoys
Vorisi Gustav Xayneman
Flag of Germany.svg
 GFR oziq-ovqat, qishloq va oʻrmon xoʻjaligi vaziri
Mansab davri
20-oktabr 1953-yil — 15-sentabr 1959-yil
Hukumat boshligʻi Konrad Adenauer
Oʻtmishdoshi Vilgelm Niklas
Vorisi Verner Shvarts
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 14-oktyabr 1894[1]
Zundern, Xoxzauerlend, Arnsberg, Germaniya
Vafoti 6-aprel 1972-yil(1972-04-06)
(77 yoshda)
Bonn, GFR
Fuqaroligi Olmoniya bayrogʻi Germaniya
Millati nemis
Siyosiy partiyasi XDS
Boshqa siyosiy
birlashmalari		 Markaz partiyasi
Turmush oʻrtogʻi Vilgelmina Lübke (1885—1981) 1930-yildan
Bolalari yoʻq
Onasi Karolina Lübke (1859—1922)
Otasi Fridrix Vilgelm Lübke (1855—1902)
Taʼlim Bonn Universiteti
Dini katolik cherkovi
Mukofotlari Garnaka medali (1964)
GER Bundesverdienstkreuz 9 Sond des Grosskreuzes.svgD-PRU EK 1914 1 Klasse BAR.svgD-PRU EK 1914 2 Klasse BAR.svgCordone di gran Croce di Gran Cordone OMRI BAR.svgOrder of the Bath UK ribbon.svgLegion Honneur GC ribbon.svgOrd.Rajanya.Nepal-Ribbon.gifOrder of Chula Chom Klao - 1st Class (Thailand) ribbon.svgPHL Order of Sikatuna - Grand Cross BAR.pngETH Order of Solomon BAR.pngOrder of Pahlavi (Iran).gifOrder of Valour.svgOrder of the Rajamitrabhorn (Thailand) ribbon.svgMY Darjah Utama Seri Mahkota Negara (Crown of the Realm) - DMN.svgISL Icelandic Order of the Falcon - Grand Cross BAR.pngMugunghwa order symbol.png
Dafn etilgan joyi Enxauzen qabristoni
Imzosi
Vebsayti http://www.heinrichluebke.de/
Mansubligi Germaniya Imperiyasi armiyasi
Natsislar armiyasi
Xizmat yillari Germaniya imperiyasi (1914-1918)
Veymar Respublikasi (1918)
Natsislar Germaniyasi
Unvoni Zaxiradagi kapitan

Tarjimai holiTahrirlash

 
Braziliya pochta markasi, 1964-yil

Yoshlik yillari va Veymar RespublikasiTahrirlash

Etikdoʻz Fridrix-Vilgelm Lübkening oilasidagi ettinchi oʻgʻli boʻlib dunyoga kelgan. Sakkiz yoshida uning otasi vafot etadi. Uning ukasi Fridrix Vilgelm Lübkening 1951-1954-yillarda Shlezvig-Golshteyn bosh vaziri boʻlgan.

1913-yilda oʻrta maktabni tugatgandan soʻng, u Bonndagi Qishloq xoʻjaligi akademiyasida geodeziya, qishloq xoʻjaligi muhandisligi boʻyicha oʻqishni boshladi. 1914-yil avgust oyida Birinchi jahon urushi frontiga koʻngilli sifatida qatnashish uchun oʻqishni toʻxtatadi. Avval 7-sonli Vestfaliya piyoda artilleriya polkida boshlangʻich tayyorgarlikdan oʻtdi va shu polk bilan sharqiy va gʻarbiy frontlarga yuborildi. 1916-yilda serjant unvonini oldi. Urushda gaz hujumiga uchraganidan soʻng, dala kasalxonasiga tushadi. 1917-yilda leytenant unvoniga koʻtarildi va 52-zaxira divizionida batareya boshligʻining oʻrinbosari etib tayinlandi. Keyinchalik u xabarchi boʻldi va Pashendeyle jangida qatnashdi. Urush tugashi arafasida Armiya Bosh qoʻmondonligiga oʻtkazildi.

1918-yil dekabrda oʻqishni davom ettirdi va 1921-yilda yer tuzish va melioratsiya muhandisi mutaxassisligi boʻyicha oʻqishni tugatdi. 1921-1924-yillarda Myunster va Berlinda iqtisod boʻyicha tahsil oldi. 1921-yildan 1922-yilgacha Myunsterdagi Vestfaliyadagi ijarachilar va koʻchmanchilar ittifoqida ishlagan. 1922-yil oktyabrdan kichik fermer xoʻjaliklari imperator uyushmasining boshqaruvchi direktori (1925 yildan oʻrta korxonalar ham). 1924-yildan boshlab esa bir vaqtning oʻzida Germaniya yer islohoti uyushmasi ijroiya kengashi aʼzosi boʻldi. 1926-yilda nemis dehqonlari ittifoqining boshqaruvchi direktori boʻldi. 1927-yildan boshlab „Siedlungsgesellschaft Bauernland AG“ kompaniyasining boshqaruvchi direktori sifatida ishladi.

Uchinchi ReyxTahrirlash

1932-yildan 1933-yilgacha nemis Markaz partiyasidan Prussiya Landtagi aʼzosi boʻlgan, 1932-yil aprel oyida esa Prussiya parlamentiga saylangan. 1933-yil oktabrda xalq vakillari tarqatib yuborilib, 1934-yil yanvarda butunlay tugatildi. Milliy sotsialistlar bosimi ostida 1933-yil iyul oyida u Germaniya dehqonlari ittifoqidagi, 1934-yil mart oyida esa ijarachilar va koʻchmanchilar ittifoqidagi lavozimidan isteʼfoga chiqdi. 1934-yilning fevralida milliy sotsialistlar Lübkeni korrupsiyada ayblab unga qarshi jinoiy ish qoʻzgʻadilar. U hibsga olinib, 20 oydan keyingina hibsdan ozod qilindi. 1937-yilning yoziga qadar u Flensburgda katta akasi Fridrix Vilgelm Lübkening fermasida yashadi (Fridrix Vilgelm Lübke 1951-1954-yillarda Shlezvig-Golshteyn bosh vaziri boʻlgan). 1937-1939-yillarda Berlindagi Quyi Saksoniya uy-joy qurilish kompaniyasida katta xodim boʻlib ishlagan va zahiradagi ofitser sifatida Vermaxtda uchta harbiy mashgʻulotlaarda qatnashgan va zahiradagi leytenant unvonini olgan. 1942-yil zaxira kapitanligiga koʻtarildi.

1939-yildan 1945-yilgacha „Imperator poytaxtining bosh qurilish inspektori“ Albert Shpeer ixtiyorida boʻlgan Valter Shlempning arxitektura va muhandislik idorasida geodez va maydon boshqaruvchisi boʻlib ishlagan. Kontslagerlardan birining chizmasida topilgan Lübkening imzolari haqiqiyligi bahsli boʻlib kelmoqda. Noy-Strassfurtdagi samolyot zavodida qurilgan kazarmalarda keyinchalik kontslager mahbuslari saqlangan.

U Penemyunde poligonida „Schlempp guruhi“ da qurilish uchastkasining boshligʻi sifatida ishlagan. 1943-yildan 1945-yilgacha u kontslager mahbuslarini ishlatish uchun javobgar edi. Uning rahbarligi ostida mahbuslar majburiy mehnatga jalb qilingan. 1944-yil may oyidan boshlab u samolyot zavodlarini markazsizlashtirish va koʻchirish uchun Buxenvald kontslagerining 2000 ga yaqin mahbuslarning mehnatidan foydalanish uchun javobgar edi. 1945-yil fevralda Arxitektor Rudolf Wolters bilan birgalikda Albert Speer koʻrsatmasiga binoan u „urushdan keyingi davrda yigʻiluvchi uylar qurishni rejalashtirish idorasi“ qurilishini loyihalashni boshladi.

Urushdan keyingi davrTahrirlash

 
Lübkening tugʻilgan joyi, Sandern (Enkxauzen)da yodgorlik lavhasi bilan, 2008-yil

1945-yildan XDS aʼzosi. 1945-yildan 1946-yilgacha Xeksterda oʻzining qurilish idorasini boshqargan. 1946-yilda u Buyuk Britaniya harbiy maʼmuriyati tomonidan tayinlangan Vestfaliya provintsiyasi Landtagi aʼzosi boʻldi, 1946-yil oktyabrdan Shimoliy Reyn-Vestfaliyaning Landtagi aʼzosi boʻlgan. 1953-yil yanvardan oktyabrgacha Bonn shahridagi Germaniya qishloq xoʻjaligi kredit kooperativlari uyushmasi (Raiffeisenverband) bosh advokati boʻlib ishlagan.

1947-1954-yillarda Shimoliy Reyn-Vestfaliya Landtagiga saylangan.1947-yildan 1953-yilgacha — Shimoliy Reyn-Vestfaliya oziq-ovqat, qishloq xoʻjaligi va oʻrmon xoʻjaligi vaziri.

1949-1950 va 1953-1959-yillarda Bundestag deputati, 1949-1950-yillarda parlamentning oziq-ovqat, qishloq va oʻrmon xoʻjaligi qoʻmitasi raisi boʻlgan.

1953-1959-yillarda — Germaniya Federativ Respublikasi oziq-ovqat, qishloq va oʻrmon xoʻjaligi vaziri.

GFR prezidentiTahrirlash

1959-1969-yillarda — Germaniya Federal Prezidenti boʻlgan. U boshidanoq rivojlanishga yordam berishni oʻz prezidentligining asosiy vazifasi sifatida belgilab oldi. 1962-yil kuzida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi tashkilotining „Ochlikdan xolos boʻlish kampaniya“sining bir qismi sifatida u „Welthungerhilfe“ni rivojlanishga koʻmaklashuvchi birinchi nemis nokonfessial tashkiloti sifatida yaratish tashabbusi bilan chiqdi.

U oʻz vakolatlari davrida Bundestag tomonidan qabul qilingan barcha qonunlarni imzolamagan federal prezidentlardan biri boʻlgan. Ilmiy xulosalarni olgach, u Bundestag prezidentiga „Tadbirkorlik va kadrlar to‘g‘risida“gi qonunni imzolamasligini maʼlum qildi, chunki uning fikricha, bu Asosiy qonun bilan kafolatlangan tanlash erkinligi va kasbiy tayyorgarlik toʻgʻrisidagi qonunga zid xisoblanadi.

Prezident sifatidagi ikkinchi muddati davomida u oʻylamay gapirib qoʻyishi tufayli bir necha bor kulgili holatga tushib qolardi. Baʼzi tadqiqotchilar buni tez rivojlanayotgan miya sklerozining natijasi deb hisoblashadi, boshqalari esa soʻlmarkazchilar matbuotining zararli fitnalarini (birinchi navbatda „Der Spiegel“ nashri) sabab qilib koʻrsatishadi.

1966-yilda GDR ommaviy axborot vositalarida u haqida „kontsentratsion lagerlar qurish ustasi“ sifatida maʼlumotlar kampaniyasi boshlandi. Natsistlar tuzumi davrida yashirin harbiy inshootlar qurishda ayblanib, salomatligi yomonlashgani sababli u ikkinchi muddati tugamasdan isteʼfoga chiqdi.

Nafaqaga chiqqachTahrirlash

Davlat rahbari lavozimini tark etgach, u ijtimoiy boʻshliq xolatiga tushib qoldi, partiyadoshlari undan qochishga harakat qilishdi. Kasallik tufayli u oʻzining sevimli ilmiy mashgʻulotlari boʻlgan: qiyosiy tilshunoslik va mikrobiologiya bilan shugʻullana olmadi.

VafotiTahrirlash

Kyoln soboridagi janoza marosimidan soʻng u Sandern-Enxauzenda dafn qilindi.

GalereyaTahrirlash

     
Lübke (markazda, orqada) 1941-yilda Peenemyundeda Myunxendagi Vazir prezidenti yigʻilishida Lübke (stolda oʻtirganlarning chapdan ikkinchisi), 1947-yil Heinrich va Vilgelmina Lübke Tailand qirolichasi Sirikit bilan 1960-yil
     
Lübke Bonndagi diplomatik qabulda, 1961-yil Lübke Adenauerning bilan 1961-yilda]] Pochta markasi (1964-yil)
 
Lübke Keniya Prezidenti Jomo Kenyatta va uning oʻgʻli Uxuru Kenyatta bilan


Mukofotlar va unvonlarTahrirlash

Germaniya mukofotlariTahrirlash

Mamlakat Rasm Sana Mukofat
  Germaniya  [2][3][4] ~1917-yil Kavaler 1-sinf Temir xoch
~1915-1917-yillar Kavaler 2-sinf
  Germaniya 1959-yil Knight Grand Cross maxsus klassi Germaniya Federativ Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun ordeni
1957-1959-yillar Ritsar Grand Xoch

Xorijiy davlatlarning mukofotlariTahrirlash

Mamlakat rasm Sana Mukofot
  Buyuk Britaniya  [4][5] Hammom ordeni
  Eron  [6][7] Pahlaviy ordeni kavaleri
  Kamerun  [8] Buyuk xoch Jasorat ordeni ritsari
  Tailand   Chula Chom Klao ordeni katta ritsar lentasi
  Filippin  [9][10] Sikatuna ordeni ritsari
  Fransiya  [11] Faxriy Legionning Buyuk Xoch ritsari
  Efiopiya  [12][13] Sulaymon muhri ordeni ritsari
  Tailand  [14] 1962-yil Rajamitrabhorn ordeni ritsari
    Nepal 1964-yil Oyaswi Rayanya ordeni ritsari
  Italiya 1965-yil 8-avgust Buyuk Xoch Ritsari Italiya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun ordeni
1956-yil 27-iyun — 1965-yil 8-avgust Buyuk Xoch Ritsari
  Malayziya   1967-yil Qirollik toji ordeni ritsari

Faxriy doktorTahrirlash

1953-yilda Bonn universitetining qishloq xoʻjaligi fakultetining faxriy doktori unvoni berilgan. 1964-yilda Maks Plank jamiyatining Garnak medali bilan taqdirlangan.

Faxriy fuqaroTahrirlash

U Berlin (1962), Karlsrue (1965) va Bonn (1966) shaharlari hamda Bestvig, Frid Sandern va Nexaym-Xyusten (1968) munitsipalitetlarining faxriy fuqarosi bo‘lgan.

Joy nomiTahrirlash

Niger poytaxti Niameyda asosiy ko‘cha uning nomi bilan atalgan.

ManbalarTahrirlash

  1. ↑ (unspecified title)
  2. ↑ „Photographic image : Lübke wearing Order of Merit of the Federal Republic of West Germany, Special Class insignia“ (JPG). 1.bp.blogspot.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  3. ↑ „Photographic image : Wearing German and Thai orders“ (JPG). Commons.wikimedia.org. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  4. ↑ 4,0 4,1 „Wearing German and British orders“ (JPG). Cache4.asset-cache.net. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil. [sayt ishlamaydi]
  5. ↑ „Photographic image : Honorary Knight Grand Cross of the Order of the Bath“ (JPG). C7.alamy.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  6. ↑ „Photographic image : Knight Grand Cordon with Collar of the Order of Pahlavi“ (JPG). Upload.wikimedia.org. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  7. ↑ „Photographic image : Knight Grand Cordon with Collar of the Order of Pahlavi“ (JPG). Cache3.asset.cache.net. 23-dekabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  8. ↑ „Photographic image : Grand cross of the Order of valour“ (JPG). C7.alamy.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  9. ↑ „Philippine Diplomatic Visits: Philippines ~ West Germany 1963“. Philippinediplomaticvisits.blogspot.co.uk (26-aprel 2011-yil). Qaraldi: 27-avgust 2017-yil.
  10. ↑ „Photographic image : Lübke wearing Rajah Grand Cross with Collar of the Order of Sikatuna“ (JPG). 1.bp.blogspot.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  11. ↑ „Photographic image : Grand Cross of the Order of the Legion of Honour presentation“ (JPG). Upload.wikimedia.org. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  12. ↑ „Photographic image : receiving Knight Grand Collar of the Order of Solomon“ (JPG). 4.bp.blogspot.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  13. ↑ „Photographic image : Lübke wearing Knight Grand Collar of the Order of Solomon“ (JPG). 1.bp.blogspot.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil.
  14. ↑ „Photographic image : Honorary Knight Grand Cordon with Collar of the Order of the Rajamitrabhorn“ (JPG). S-media-cache-ak0.pinimg.com. Qaraldi: 17-yanvar 2019-yil. 


"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Heinrich_Lübke&oldid=3123059" dan olindi