Hojibeg Barlos, Hojibeg yoki Hoji Barlas (fors: ḥạjy̰ by̰ḵ bạrlạs, 14-asr boshlari – 1361) barlos qabilasining boshligʻi boʻlgan. U oʻzining jiyani Amir Temurning bevosita salafi boʻlgan. Keyinchalik Amir Temurga Temuriylar saltanatiga asos solishda yordam bergan. U Qorachar Barlasning chevarasi, Burlakiy Barlosning oʻgʻli boʻlgan. Shajarasi quyidagicha: Barlas Nemule Barlas ibn Yesunte Mongke Barlas ibn Darugʻachi Qorachar Barlas ibn Hojibeg Barlas[1]. Moʻgʻul harbiy qoʻmondoni boʻlgan. Makkaga ziyorat qilgani uchun unga „Sayfuddin Barlas“ va beg unvoni berilgan.

Hojibeg Barlos
Bek
Hukmronligi 1360 – 1361
Oʻtmishdoshi Timur Barlos
Davomchisi Timur Barlos
Toʻliq nomi
Sayfuddin Hojibeg Barlos
Era maʼlumotlar
(XIV asr)
Uy Kesh
Otasi Burlaki Barlas
Dini Sunniylik

Tarixi

tahrir
 
Hoji Beg va Yesunte Möngkelarning shajarasi. Shuningdek, Amir Temur bilan aloqalari.

Hojibeg barlos qabilasidan boʻlib, Chigʻatoyga bek qilib tayinlagan Qorachar avlodlaridan biri boʻlgan. Hojibeg va Temur turli oʻgʻillardan kelib chiqqan holda Qorachorga umumiy ajdod boʻlgan. Uning otasi Burlaki Barlos islom dinini qabul qilganligi sababli Hojibeg Barlos musulmon oilasida dunyoga keldi. Keyinchalik balogʻat yoshidanoq haj amalini qilish uchun Makkaga borib keladi.

Hayoti

tahrir

Hojibeg haqida ilk manbalar 1358 yoki 1359-yillarda, u janubiy Chigʻatoy xonligini amalda nazorat qilgan Qoraunas Abdullohni agʻdarishda qatnashganida tilga olinadi. Yaqinda hokimiyatni qoʻlga olgan Abdulloh yosh va tajribasiz edi. Uning Samarqandga koʻchib oʻtishi markazi Kesh shahrida joylashgan Hojibeg hududlariga xavf tugʻdirdi. Hojibeg Buyan Suldus ismli boshqa qabila boshligʻi bilan birga uni hokimiyatdan chetlatadi va qoʻgʻirchoq xoni Shoh Temurni oʻldiradi. Keyin Buyan Suldus Abdullohning amirlik lavozimiga koʻtariladi[2].

Avlodlari

tahrir
  • Mirzo Hojibeg
  • Muhammad Xoja
  • Mirzo Gʻulom Ahmad|Mirzo Gʻulom Ahmad hazratlari

Manbalar

tahrir
  1. Amir Temur Ko’ragon. Zafar yo’li. Toshkent. Nur, 1992. Qaraldi: 9-avgust 2023-yil. 
  2. „Amir Temurning tarix sahnasiga chiqishi“. www.elib.buxdu.uz. 2023-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-avgust 2023-yil.

Adabiyotlar

tahrir
  • Manz, Beatrice Forbes, The Rise and Rule of Tamerlane. Cambridge University Press, 1989, ISBN 0-521-34595-2.
  • Nizomiddin Shomiy, Zafarnoma, T., 1996; Sharafuddin Ali Yaz-diy, Zafarnoma, T, 1997.