Vikipediya

Ispaniyada turizm

Ispaniyada turizm milliy iqtisodiy hayotga katta hissa qoʻshmoqda va Ispaniya yalpi ichki mahsulotining taxminan 11,8 foizini tashkil qiladi (2017-yilda). 1960 va 1970-yillardan beri mamlakat yozgi taʼtil uchun mashhur joy boʻlib kelgan, ayniqsa Buyuk Britaniya, Irlandiya, Fransiya, Germaniya, Italiya, Beniluks va Qoʻshma Shtatlardan koʻplab sayyohlar keladi. Shunga koʻra, Ispaniyaning xorijiy sayyohlik sanoati dunyoda ikkinchi oʻrinni egalladi.[1] 2019-yilda Ispaniya 83,7 million sayyohni qayd etib, dunyoning ikkinchi eng koʻp tashrif buyuradigan davlati boʻldi, bu ketma-ket yettinchi yil rekord oʻrnatdi. Koronavirus pandemiyasi tufayli 2020-yilning oʻn bir oyida Ispaniyaga bor-yoʻgʻi 18,3 million sayyoh tashrif buyurdi. Ushbu dramatik raqamlar turizm sektori uchun halokatli boʻlib, daromad boʻyicha eng yomon yil boʻlishini aks ettiradi.[2]

Granada, Algambra saroyi
San Lorenzo de El Escorial. Qurilishi 1559-yilda boshlangan — Madriddan 45 kmda joylashgan

Ispaniya Jahon Iqtisodiy Forumi tomonidan 2019-yilda chop etiladigan ikki yillik Sayohat va Turizm raqobatbardoshlik indeksida 140 mamlakat orasida birinchi oʻrinni egallab, 2017 va 2015-yillarda erishilgan eng yuqori oʻringa mos keladi.[3]

Jahon sayyohlik tashkilotining bosh qarorgohi Madridda joylashgan.[4] The Economist jurnalining 2005-yilgi roʻyxatiga koʻra, Ispaniya hayot sifati boʻyicha dunyoda 10-oʻrinda turadi.

Mamlakatlar boʻyicha tashriflar tahrir

 
Barselonadagi Sagrada Familia
 
Tossa de Mar plyaji
 
KaiksaForum Barselona

Ispaniyaga qisqa muddatli tashrif buyuruvchilarning aksariyati quyidagi mamlakatlardan:

Daraja Mamlakat 2016 2017 2018
1   Buyuk Britaniya 17,675,367 18,806,776 18,502,722
2   Germaniya 11,414,481 11,897,376 11,414,481
3   Fransiya 11,258,540 11,267,269 11,343,649
4   Italiya 3,969,322 4,222,865 4,382,503
5   Niderlandiya 3,355,031 3,704,549 3,848,545
6   AQSh 2,001,813 2,637,484 2,949,710
7   Belgiya 2,301,628 2,474,720 2,500,278
8   Portugaliya 1,996,164 2,137,880 2,346,405
9   Ireland 1,808,469 2,046,123 2,049,272
10   Shveysariya 1,703,481 2,059,201 1,884,783
11   Rossiya 1,004,577 1,150,055 1,222,426
12   Argentina 562,680 746,498 714,774
13   Xitoy 374,755 514,777 649,032
14   Braziliya 372,759 467,508 558,674
15   Yaponiya 463,420 444,518 550,681
16   Meksika 370,044 450,822 499,803
17   Janubiy Koreya 312,432 446,069 490,631
18   Kanada 390,765 488,217 446,719
19   Isroil 312,573 269,264 317,696
20   Turkiya 297,625 290,280 292,949
Shimoliy Yevropa 5,129,025 5,826,548 5,783,558
Boshqa Yevropa davlatlari 5,026,962 5,543,011 5,980,237
Umumiy xalqaro sayyohlar 75,315,008 81,868,522 82,773,156

Transport tahrir

 
Kordova temiryo'li

Sayyohlar Ispaniyaga avtomobil, temir yoʻl va suv yoʻli orqali ham kelishadi. Turistik shaharlarni oʻzaro bogʻlaydigan Ispaniya avtomagistrallari ham Pireney boʻylab fransuz avtomagistral tarmogʻi bilan bogʻlangan.[5]Asosiy poyezd operatori — Renfe, shu jumladan AVE (Ispaniya tezyurar poyezdi) yoki Talgo shaharlararo xizmatlari mavjud. Ispaniyaning tezyurar temir yoʻli Yevropadagi eng katta va dunyoda Xitoydan keyin ikkinchi oʻrinda turadi. Bundan tashqari, Transkantabriko kabi bir qator yuqori darajadagi turizmga yoʻnaltirilgan mehmonxona-poyezd xizmatlari mavjud.[6]

Yozgi kurortlar va plyajlar tahrir

 
 
Costa Brava
 
Costa Blanca
 
Costa Calida
 
Costa Almeria
 
Balearic Islands
 
Costa
del Sol
class=notpageimage|
Yozgi kurortlar va plyajlar
 
Tenerife orolidagi Teide milliy bogʻi Ispaniyaning eng koʻp tashrif buyuradigan milliy bogʻidir.

Turizm bu turi Ispaniyada birinchi boʻlib rivojlandi. Bugungi kunda Ispaniya iqtisodiyoti uchun eng koʻp daromad keltirmoqda. Yil davomida moʻtadil iqlim, Oʻrta yer dengizi va Atlantika okeanining keng qumli plyajlari, shuningdek, uning ikki arxipelagi (mos ravishda Balear orollari va Kanar orollari) oʻnlab yillar davomida Shimoliy Yevropadan sayyohlarni jalb qilmoqda.[7] Ispaniya plyaj turizmining yetakchi manba bozorlari Buyuk Britaniya (soʻnggi yillarda Ispaniyaga kelganlarning umumiy sonining taxminan 24 %), Germaniya va Fransiya (har biri taxminan 15-16 %), keyin Skandinaviya va Italiya (har birida taxminan 7 %) va Niderlandiya (taxminan 5 %) davlatlaridan keladigan sayyohlardir.[8] Ispaniyaning eng mashhur kurort va plyaj qirgʻoqlari O'rtayer dengizi tomonida joylashgan boʻlib, shimoldan janubga soat yoʻnalishi boʻyicha:

  • Kataloniya avtonom hamjamiyatidagi Kosta-Brava, Kosta-Daurada va Kosta-del-Maresme, Salou va Barselona shahri kabi mashhur kurortlari bilan Fransiya va Ispaniya ichki turizmi tashrif buyuruvchilari orasida juda mashhur.
  • Kosta-Blanka (Ispaniyaning eng rivojlangan qirgʻoq hududlaridan biri, Buyuk Britaniya va Germaniyadan kelgan sayyohlar uchun juda mashhur, Benidorm Ispaniyaning yetakchi yozgi shahri) va Kosta-del-Azaxar ikkalasi ham Valensiya hamjamiyatida joylashgan.
  • Mursiya mintaqasidagi Kosta-Kalida va O'rtayer dengizi boʻyidagi Mar Menor lagunasi.
  • Kosta-de-Almeriya, Kosta-tropik, Kosta-del-Sol va Kosta-de-la-Luz, hammasi Andalusiya hududida.[9] Bu yerdagi yozgi yoʻnalishlarning baʼzilari butun dunyo boʻylab mashhur. Masalan, Malaga provinsiyasidagi Marbella yoki Kadis provinsiyasidagi Sotogrande, ham sayyohlar, ham katta xarid qobiliyatiga ega yozgi aholi uchun moʻljallangan. Malaga shahri Kosta-del-Solning diqqatga sazovor joyi, shuningdek, Ispaniyaning eng yirik portlaridan biri boʻlib, bu yerga tez-tez kruiz kemalari tashrif buyuradi.[10]
 
Puerto Banus, Marbella, Malaga, Kosta-del-Sol

Ispaniyaning ikkita arxipelagi, O'rtayer dengizidagi materik sohilidagi Balear orollari va Atlantikadagi vulqonli Kanar orollari ham ispanlar va yevropaliklar uchun juda mashhur sayyohlik obyektidir.[11]

Mintaqalar 2016-yil (yanvardan avgustgacha)[12]
Kataloniya. Kosta Brava, Kosta Daurada 12.58
Balear orollari Mayorka, Menorka, Ibiza 9.65
Kanar orollari Tenerife, Lanzarote 8.62
Andalusiya Kosta-Almeriya, Kosta-del-Sol, Marbelya, Malaga 7.39
Valensiya Kosta Blanka 5.56

Yozgi turizmga qoʻshimcha ravishda, bu hududlarda madaniy va monumental turizm kongresslari, sport turizmi, jumladan, Ispaniyaning Oʻrtayer dengizi sohilidagi eng yirik portlari boʻlgan Barselona va Valensiya kabi mashhur rivojlangan shaharlar joylashgan.[13] Ispaniyaning koʻpgina qirgʻoq yoki orol joylari ham katta ekologik va tabiiy ahamiyatga ega. Terra Mitika, Tibidabo koʻngilochar bogʻi, Tivoli vorld va PortAventura vorld kurorti yoki turli xil suv parklari ham mashhur.[14]

Madaniy turizm, biznes turizmi tahrir

 
Guggenxaym muzeyi Bilbao
 
Madriddagi Plaza Mayor
 
Kuenkadagi 12-asr sobori

Bir necha sivilizatsiyalar chorrahasida joylashgan Ispaniya sayyohlarga bir qator tarixiy shahar va shaharchalarni taklif etadi. Asosiy yoʻnalishlar qatoriga Ispaniyaning ikkita eng yirik shaharlari kiradi: Madrid va Barselona.[15] Ular Yevropadagi ikkita yetakchi shahar yoʻnalishlari hisoblanadi. Ikkala hududda ham diqqatga sazovor joylar koʻp: ularning savdo, taʼlim, koʻngilochar, ommaviy axborot vositalari, moda, fan, sport va sanʼatdagi ahamiyati katta.[16] Ispaniyaning oʻn beshta shahri YuNESKO tomonidan Jahon merosi shaharlari deb eʼlon qilingan:

  • Alkala de Henares,
  • Avila,
  • Baeza,
  • Kaseres,
  • Kordoba,
  • Kuenka,
  • Ibiza,
  • Merida,
  • Salamanka,
  • San-Kristobal de La-Laguna,
  • Sema-de- Sanago,
  • San-Kristobal,
  • Sema -de- Sanago.
  • Toledo va Ubeda.

2016-yil oktabr holatiga koʻra, Ispaniyada turizm obyektlari roʻyxatiga 45 ta sayt kiritilgan boʻlib, Italiya (51) va Xitoydan (50) keyin uchinchi oʻrinda turadi. Ushbu 45 ta ob’ektdan 40 tasi madaniy, 3 tasi tabiiy va 2 tasi aralash (madaniy va tabiiy mezonlarga javob beradi) tashkilotning tanlov mezonlari bilan belgilanadi. Boshqa birinchi darajali yoʻnalishlar — Sevilya, Granada, Santander, Oviedo, Gixon, Bilbao va San-Sebastyan hisoblanadi.[17]

Talabalar dasturlari tahrir

IE Business School, ESADE yoki IESE Business School kabi dunyodagi eng mashhur biznes maktablariga mezbonlik qilishdan tashqari, Ispaniya chet ellik talabalar uchun mashhur joydir. Xususan, 2010-11-oʻquv yilida Ispaniya Erasmus dasturi boʻyicha eng koʻp talabalarni qabul qilgan Yevropa davlati boʻldi.[18]

Din tahrir

 
Astorgada Muqaddas hafta

Katolik cherkovi uchun eng muqaddas joylar Ispaniyada: Galitsiyadagi Santyago-de-Kompostela shahri (Shimoliy-Gʻarbiy Ispaniya), Rim va Quddusdagi Vatikan shahridan keyin uchinchi eng muqaddas joy. Santo Toribio de Liebana, Kantabriya (shuningdek, Shimoliy Ispaniyada) toʻrtinchi, janubi-sharqdagi Karavaka de la Kruz beshinchi eng muqaddas joy hisoblanadi. Bu joylar butun dunyodan ziyoratchilar va sayyohlarni oʻziga jalb qiladi. Din deyarli har bir shaharda muhim ahamiyatga ega boʻlgan mashhur Muqaddas haftalik yurishlari orqali oʻzining badiiy ifodasini topdi.[19]

Festivallar tahrir

 
Pamplonada buqalarning yugurishi

Aksariyat festivallar avliyolar, afsonalar, mahalliy urf-odatlar va folklor atrofida aylanadi. Eng noyoblari orasida Sevilya yarmarkasi (ispanchada Feria de Abril), Almonte, Uelvadagi Romeria de El Rocio, Pamplonadagi dunyoga mashhur Buqalar yugurishi, Valensiyadagi Fallas, Bunoldagi Tomatina (Valensiya) ajralib turadi.[20] Kanar orollarida (Santa Kruz de Tenerife karnavali) va Kadisda karnavallar butun Ispaniyada ham mashhur. Mamlakat boʻylab taniqli kinofestivallar mavjud boʻlib, ularning eng taniqlilari: mashhur San-Sebastyan xalqaro kinofestivali, Malaga ispan filmlari festivali, Seminchi (Valyadolid xalqaro kinofestivali), Mostra-de-Valensiya va Sitges kinofestivallari boʻlib, ular dunyodagi eng mashhur kinofestivaldir. Fantastik va dahshatli filmlarga ixtisoslashgan xalqaro festival ham bor. Musiqa festivallariga Sonar, FIB, Festimad, Primavera Sound, Bilbao BBK Live, Monegros choʻl festivali va SOS 4.8 festivali kiradi.[21] Ispaniyaning bir nechta shaharlari xalqaro tadbirlarga mezbonlik qilgan:Barselonada 1888-yilgi universal koʻrgazma, 1929-yilgi xalqaro koʻrgazmasi, 1992-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlari boʻlib oʻtgan. 1992-yil Sevilyadagi universal yarmarka, 2007-yil Valensiyadagi Amerika kubogi va 2008-yilgi Saragosadagi Expo koʻrgazmalaridir. Bundan tashqari, baʼzi Ispaniya shaharlari Yevropa madaniyati poytaxti boʻlgan: 1992-yilda Madrid; 2000-yilda Santyago de Kompostela, 2002-yilda Salamanka va 2016-yilda San-Sebastyan.[22]

Tungi sayohat tahrir

 
Madriddagi (Ispaniya) Plaza de sibeles maydonining Rojdestvo chiroqlari bilan tungi koʻrinishi,.
 
Madriddagi Puerta del Sol tungi sayohat uchun juda mashhur joy

Ispaniya dunyodagi eng yaxshi tungi hayotga ega ekanligi maʼlum. Madrid va Barselona kabi yirik shaharlar katta va mashhur diskotekalar orasida sevimli hisoblanadi. Ibiza nisbatan kichik orol boʻlib, uning shaharlari turizm, tungi hayot va orolning elektron musiqasi bilan ham taniqli. U juda koʻp sayyohlarni oʻziga tortadigan yozgi klub sahnasi bilan mashhur, ammo orol hukumati va Ispaniya sayyohlik idorasi koʻproq oilaviy turizmni targʻib qilish uchun unga qarama-qarshi ish olib bormoqda. Mashhur klublar qatoriga Space, Privilege, Amnesia, Ushuaia, Pacha, DC10, Eden va Es Paradis kiradi. Ibiza shuningdek, koʻplab sayyohlar uchun mashhur toʻxtash joyi boʻlgan va hozirda shahardagi afsonaviy „port“ YuNESKOning Butunjahon merosi roʻyxatiga kiritilgan.[23]

Mayorka— Oʻrta yer dengizida joylashgan orol. Bu Ispaniyadagi Balear orollari arxipelagidagi eng katta oroldir.[24] Orolning poytaxti Palma, shuningdek, Balear orollari avtonom hududining poytaxti hisoblanadi. Kabrera arxipelagi maʼmuriy jihatdan Mayorka (Palma munitsipalitetida) bilan guruhlangan. Mayorka madhiyasi — La Balanguera deb ataladi. Menorka, Ibiza va Formentera orollari Germaniya, Irlandiya, Polsha, Skandinaviya mamlakatlari va Buyuk Britaniyadan kelgan sayyohlar uchun juda mashhur dam olish maskanidir. Bu nom lotincha insula maior, „katta orol“ soʻzidan olingan.

Qishki turizm tahrir

 
Sierra Nevada changʻi stantsiyasi
 
Baqueira-Beret changʻi kurorti

Ispaniya togʻli mamlakat boʻlib, mamlakatning bir qancha qismlarida, jumladan Pireney, Sistema Central, Sistema Iberiko va Sierra Nevadada taniqli changʻi kurortlari joylashgan. Ispaniyadagi Sierra Nevada mashhur sayyohlik maskanidir, chunki uning baland choʻqqilari Yevropaning eng janubiy changʻi kurortlaridan birida, Oʻrtayer dengizi boʻyida, asosan, oʻzining issiq harorati va moʻl quyoshi bilan mashhur boʻlgan hududda changʻi uchish imkonini beradi. Uning etaklarida Granada shahri va biroz uzoqroqda Almeriya va Malaga joylashgan.

Tabiat va qishloq turizmi tahrir

 
Dehesa landshafti Ispaniyaning ayrim ichki qismlariga xosdir

Ispaniya Yevropa Ittifoqidagi ikkinchi yirik davlatdir. Ispaniyaning gʻarbiy va shimoliy qismlari Atlantika bilan chegaradosh. Oʻrtayer dengizi taʼsiri ostidagi iqlim esa uning sharqiy va janubiy qismlarida keng tarqalgan boʻlib, ikkala asosiy bioiqlim mintaqalarini bogʻlaydigan oʻrta iqlim mavjud. Bundan tashqari, bir nechta tog 'tizmalari mavjudligi Ispaniyaning rang-barang landshaftini shakllantiradi.

 
Ispaniyadagi Picos de Europa milliy bogʻi

Bugungi kunga qadar Ispaniyada jami 15 ta milliy bogʻlar mavjud boʻlib, ulardan 10 tasi materikda, 1 tasi Balear orollarida va 4 tasi Kanar orollarida. Ispaniyaning eng koʻp tashrif buyuradigan milliy bogʻi bu Kanar orollaridagi Teide milliy bogʻi boʻlib, 2007-yilda 3 142 148 kishi tashrif buyurgan va dengiz sathidan 3 718 metr balandlikda joylashgan. Teide shuningdek, Yevropadagi eng koʻp tashrif buyuriladigan milliy bogʻ. Bu koʻrsatkich boʻyicha dunyoda ikkinchi oʻrinda turadi. Bundan tashqari, 2016-yilga kelib, Ispaniyada 5,5 million gektar maydonni egallagan 48 ta biosfera rezervati mavjud boʻlib, bu mamlakatning deyarli 11 % ni tashkil etadi, bu esa Ispaniyani bunday muhofaza etiladigan hududlar boʻyicha jahon yetakchisiga aylantiradi.

Sanʼat va madaniyat tahrir

Madriddagi muzeylar tahrir

 
Prado muzeyi

Madrid sanʼat muzeylari boʻyicha Yevropaning eng yaxshi yoʻnalishlaridan biri hisoblanadi. Eng mashhuri — bu Oltin sanʼat uchburchagi boʻlib Paseo del Prado boʻylab joylashgan va uchta muzeyni oʻz ichiga oladi.[25] Bu uch muzeyning eng mashhuri Diyego Velaskesning Las Meninas va Fransisko de Goyaning La maja vestida va La maja desnuda kabi diqqatga sazovor joylari bilan mashhur boʻlgan Museo del Pradodir. Boshqa ikkita muzey — aralash shaxsiy kolleksiyadan tashkil etilgan Tissen Bornemisza muzeyi va Pablo Pikassoning Guernika asari osilgan Reyna Sofiya muzeyidir. Pablo Pikassoning Guernika asari yigirma yildan koʻproq vaqtdan keyin Nyu-Yorkdan Ispaniya muzeyiga qaytarilgan.

Museo del Prado — sobiq Ispaniya qirollik kolleksiyasi asosidagi XII asrdan XIX asr boshlarigacha boʻlgan Yevropa sanʼatining dunyodagi eng yaxshi kolleksiyalaridan birini oʻz ichiga olgan muzey va sanʼat galereyasi. Toʻplamda hozirda 7600 ga yaqin rasm, 1000 haykal, 4800 ta bosma va 8200 chizma, shuningdek, koʻplab sanʼat asarlari va tarixiy hujjatlar mavjud. El Prado dunyodagi eng koʻp tashrif buyuriladigan muzeylardan biri boʻlib, u eng yirik sanʼat muzeylaridan biri hisoblanadi. Unda Goya, Velaskes, El Greko, Patinir, Xose de Ribera va boshqa ispan rassomlarining eng yaxshi rasmlari, shuningdek, Rubens, Titian, Ieronymus Bosch, Rojyer van der Veyden, Rafael, Tintoretto, Veronesening yirik kolleksiyalari mavjud.

 
Reyna Sofiya muzeyi

Reyna Sofiya muzeyi Ispaniyaning XX asr sanʼatining milliy muzeyidir.[26] Muzey asosan ispan sanʼatiga bagʻishlangan. Muzeyning diqqatga sazovor joylari orasida Ispaniyaning XX asrning eng buyuk ustalari Pablo Pikasso, Salvador Dali, Joan Miro, Xuan Gris va Xulio Gonsalesning ajoyib kolleksiyalari mavjud. Albatta, muzeydagi eng mashhur asar Pikassoning Gernika kartinasidir. Reyna Sofiya shuningdek, 100 000 dan ortiq kitoblar, 3 500 dan ortiq ovoz yozuvlari va 1 000 ga yaqin videolar toʻplamiga ega sanʼatga ixtisoslashgan bepul kutubxonaga ega.

 
Tissen Bornemisza muzeyi

Tissen Bornemisza muzeyi oʻzi qatori boshqa muzey kolleksiyalaridagi tarixiy boʻshliqlarni toʻldiradigan sanʼat muzeyidir. Avvallari Britaniya qirollik kollektsiyasidan keyin dunyodagi ikkinchi yirik shaxsiy kolleksiyaga ega edi. XX asrning ikkinchi yarmidagi impressionistlar, ekspressionistlar va Yevropa va Amerika rassommlarining 1600 dan ortiq rasmlarini oʻz ichiga oladi.[27] San-Fernando Qirollik Tasviriy sanʼat akademiyasi hozirda muzey va galereya sifatida ishlaydi, unda XV-XX asrlarga oid tasviriy sanʼat toʻplami mavjud: Jovanni Bellini, Korregjio, Rubens, Zurbaran, Murillo, Goya, Xuan Serrano, Pab.[28]Akademiya shuningdek, Madrid Badiiy Akademiyasining bosh qarorgohi hisoblanadi. Fransisko Goya bir vaqtlar akademiya direktorlaridan biri boʻlgan va uning bitiruvchilari orasida Pablo Pikasso, Salvador Dali, Antonio Lopez Garsiya, Xuan Luna va Fernando Botero bor.

 
Qirol qurol-yarogʻi. Madrid Qirollik saroyi

Madrid Qirollik saroyi ispaniyalik Felipe VI ning rasmiy qarorgohi hisoblanadi, lekin u faqat rasmiy harakatlar uchun foydalanadi. Bu sanʼat asarlari bilan toʻla barokko saroyi va Yevropaning eng yirik qirollik saroylaridan biri boʻlib, u oʻzining hashamatli xonalari va boy zirhli qurollari, farmasevtika, kumush buyumlar, soatlar, rasmlar, gobelenlar va Stradivariusning eng keng qamrovli kolleksiyasi bilan ajralib turadi.[29]


 
Milliy tabiiy fanlar muzeyi

Milliy tabiiy fanlar muzeyi Ispaniyaning milliy tabiat tarixi muzeyidir. Muzeyning ilmiy-tadqiqot boʻlimlari: Bioxilma-xillik va Evolyutsion biologiya, Evolyutsion ekologiya, Paleobiologiya, Vulkanologiya va Geologiya.

Ispaniyadagi boshqa sanʼat galereyalari va muzeylari tahrir

  • Barselonadagi zamonaviy sanʼat muzeyi
  • Kataloniya milliy sanʼati muzeyi
  • Barselona arxeologiya muzeyi (MAC)
  • Santa Monika sanʼat markazi
  • FC Barselona muzeyi
  • Gratsia sanʼat loyihasi
  • Seramika muzeyi
  • Barbier-Myuller d’Art Prekolombi muzeyi
  • Barselonadagi botanika bogʻi
  • Barselona Etnologik muzeyi
  • Frederik Mares muzeyi
  • Gaudi muzeyi
  • Kataloniya tarixi muzeyi
  • Maritim muzeyi
  • Pikasso muzeyi
  • Tauri muzeyi
  • Xokolata muzeyi
  • Bilbao tasviriy sanʼat muzeyi
  • Malagadagi Karmen Tissen muzeyi
  • Valensiyadagi sanʼat va fanlar shahri
  • Figueresdagi Dali teatri va muzeyi
  • Bilbaodagi Guggenxaym muzeyi
  • IVAM (Valensiya)
  • Pikasso Malaga muzeyi
  • Dekorativ sanʼat muzeyi[30][31]


Manbalar tahrir

  1. ↑ https://www.oecd-ilibrary.org/sites/8ed5145b-en/index.html?itemId=/content/component/8ed5145b-en
  2. ↑ https://web.archive.org/web/20110106210622/http://www.theglobalguru.com/article.php?id=60&offer=GURU001
  3. ↑ https://english.elpais.com/elpais/2019/02/01/inenglish/1549014848_149720.html
  4. ↑ https://www.reuters.com/article/spain-economy-tourism/spain-tourist-arrivals-mark-record-for-6th-straight-year-in-2018-minister-idINKCN1PA1HK?edition-redirect=in
  5. ↑ https://www.mincotur.gob.es/en-us/GabinetePrensa/NotasPrensa/2020/Paginas/200203np_frontur-egatur-diciembre.aspx
  6. ↑ https://www.larazon.es/economia/20210105/pfbw7a6wqfbmxhxzoenpumyzj4.html
  7. ↑ https://www.weforum.org/reports/the-travel-tourism-competitiveness-report-2019
  8. ↑ https://reports.weforum.org/travel-and-tourism-competitiveness-report-2017/
  9. ↑ https://reports.weforum.org/travel-and-tourism-competitiveness-report-2015/index-results-the-travel-tourism-competitiveness-index-ranking-2015/
  10. ↑ https://www.economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_LIFE.pdf
  11. ↑ https://www.ine.es/jaxiT3/Datos.htm?t=23984
  12. ↑ Pat.Hyland@tourism-review.com, Pat Hyland „Foreign Tourists Coming to Spain in Greater Numbers |.TR“ (en).
  13. ↑ https://www.bbc.com/news/business-15465865
  14. ↑ https://web.archive.org/web/20100116025912/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%2Bvacaciones%2Bactivas/Ocio/Durante%2Bel%2Bdia/Excursiones/EL%2BTEIDE.htm?Lang=es
  15. ↑ https://atlas.marcasrenombradas.com/analisis/spain-as-an-international-tourist-destination/?lang=en
  16. ↑ https://www.tourism-review.com/foreign-tourists-flood-spain-news5143
  17. ↑ https://elpais.com/sociedad/2014/05/14/actualidad/1400069099_279268.html
  18. ↑ https://english.elpais.com/elpais/2012/11/28/inenglish/1354114165_335994.html
  19. ↑ https://socialnewsroom.spain.info/download/august2013-spainrecordshighestevervisitornumbers.pdf
  20. ↑ https://www.expansion.com/directivos/2016/04/15/5710963722601df9628b4673.html
  21. ↑ https://web.archive.org/web/20100924114109/http://www.sanborondon.info/content/view/26362/1/
  22. ↑ https://whc.unesco.org/en/statesparties/es/
  23. ↑ https://web.archive.org/web/20100116025912/http://www.webtenerife.com/PortalTenerife/Home/Disfruta%2Bvacaciones%2Bactivas/Ocio/Durante%2Bel%2Bdia/Excursiones/EL%2BTEIDE.htm?Lang=es
  24. ↑ https://www.thetimes.co.uk/
  25. ↑ https://www.proquoabogados.com/
  26. ↑ https://web.archive.org/web/20130101193754/http://www.museoreinasofia.es/index_en.html
  27. ↑ https://www.museothyssen.org/en
  28. ↑ https://www.gomadrid.com/museums/bellas-artes.html
  29. ↑ arxiv nusxasi, 2014-08-22da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-06-05
  30. ↑ https://armada.defensa.gob.es/ArmadaPortal/page/Portal/ArmadaEspannola/ciencia_museo/prefLang-es/prefLang_es
  31. ↑ https://www.tripadvisor.com/Travel-g187427-c70342/Spain:The.Best.Art.Museums.In.Spain.html

Havolalar tahrir 

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ispaniyada_turizm&oldid=4078472" dan olindi