Italiyaliklarning Rossiyadagi gʻaroyib sarguzashtlari

Eldar Ryazanov va Franchesko Prosperi tomonidan 1974 yil Sovet-Italiya filmi

Italiyaliklarning Rossiyadagi gʻaroyib sarguzashtlari (ruscha: Невероятные приключения итальянцев в РоссииNeveroyatnye Priklyucheniya Italyantsev v Rossii, italyancha: Una matta, matta, matta corsa in Russia) – 1974-yilda namoyish etilgan SSSR-Italiya hamkor filmi.

Italiyaliklarning Rossiyadagi gʻaroyib sarguzashtlari
ruscha: Невероятные приключения итальянцев в России
Rejissyor(lar) Eldar Ryazanov
Franco Prosperi
Prodyuser(lar) Dino De Laurentiis
Luigi De Laurentiis
Ssenariynavis(lar) Emil Braginskшy
Franco Castellano
Giuseppe Moccia
Eldar Ryazanov
Rollarda Andrey Mironov
Ninetto Davoli
Antonia Santilli
Alighiero Noschese
Tano Cimarosa
Yevgeniy Yevstigneyev
Olga Aroseva
Bastakor(lar) Carlo Rustichelli
Kinematografiya Mixail Bitz
Gábor Pogány
Muharrir(lar) A. Stepanov
Distribyutor Mosfilm
Chiqarilgan sanasi 31-yanvar, 1974-yil
Davomiyligi 100 min.
Mamlakatlar Sovet Ittifoqi
Italiya bayrogʻi Italiya
Tillar Rus tili, Italian tili
Byudjeti 49,200,000 rubl

Syujeti

tahrir

Rossiyalik muhojir 92 yoshida Rim kasalxonasida vafot etadi. Oʻlimidan oldin u nevarasi Olgaga uning 9 milliard italyan liriga teng butun boyligi Leningraddagi inqilob paytida yashiringanligini aytadi.

Olgadan tashqari, bu sirni Olganing buvisini kasalxonaga olib kelgan Antonio va Juzeppe, oyogʻi singan bemor, oʻsha paytda uni tekshirgan shifokor, xotini homilador mafioz Rosario Agro eshitgan. Moskvaga uchayotgan Tu-134 samolyoti bortida kutilmaganda ularning hammasi bir-birini uchratib qoladi. Olga hech kim bilan boʻlishgisi kelmaydi va Rosario ham topganini baham koʻrishga odatlanmagandi. Parvoz vaqtida shifokor pasportini oʻgʻirlab, hojatxonaga tushirib yuboradi, biroq tashlab ketilgan pasport deraza oynasining tashqi tomoniga yopishib qoladi. Pasportni tushirishga urinib, Rosario oyogʻi bilan illyuminatorni sindiradi. Samolyot Moskvadan 132-140 kilometr masofa narida Minsk shossesiga favqulodda qoʻnishni amalga oshiradi va mafiozga shoshilinch tibbiy yordam koʻrsatiladi.

Moskvadagi Sheremetyevo aeroportiga yetib kelganida, Antonio oʻzini shaxsiy yoʻlboshchi sifatida tanishtirgan Andrey Vasilyevning oldiga keladi. Antonio va Juzeppe ularga gid kerak emasligini aytishadi. Andrey oʻz xizmatlarini taklif qiladi va Antonio SSSRga tashrif buyurgan millioninchi italiyalik sayyoh boʻlganini tushuntiradi. Italiyaliklar Vasilyevdan qutulishning iloji boʻlmagani uchun, ular unga SSSRga kelish maqsadini aytib berishadi va ularni qidirishda yordam berish evaziga xazinadan bir ulush taklif qilishadi.

Olga Leningradga borish uchun Jiguli mashinasini oʻgʻirlaydi. Italiyaliklar va Andrey Leningradga poezdda borishadi, unda Rosario ham boradi. Uchlik vagonda oʻzlarining boy kelajagini muhokama qilishayotganda, toʻxtashlardan birida mafioz raqobatchilardan xalos boʻlish uchun poyezd vagonini ajratadi. Juzeppe, Antonio va Andrey katta yoʻlga yetib borib, Olganing mashinasini toʻxtatdilar. Keyin ular ZIL-130 rusumli avtomashinani toʻxtatib, undan harakatlanayotganda avtomobil tashuvchisiga chiqib, undan Moskvich-412ni oʻgʻirlashadi. Jiguli ortidan quvishadi, uning davomida ikkala mashina ham jiddiy zarar koʻradi[1].

Temir yoʻl kesishmasiga kiraverishda „Moskvich“ning benzini tugab qoladi. Italiyaliklar va Andrey mashinani oʻtish joyining narigi tomonida joylashgan yoqilgʻi quyish shoxobchasiga itarib yuborishadi. Oʻsha paytda poyezdda oʻtib ketayotgan Rosario ularni koʻrib qoladi va vagon oynasidan sigaret otib, avtomobil bilan birga yoqilgʻi quyish shoxobchasining portlashiga sabab boʻladi.

Leningradga kelgandan soʻng, Andrey, Antonio, Juzeppe va Olga sherni qidirishni boshlaydilar. Uning ostida xazina boʻlishi kerak edi. Xazina izlash jarayonida butun shahar boʻylab toshdan yasalgan sher haykallarni xaotik tarzda yoʻq qilish boshlanadi. Mixaylovskiy teatri yaqinida, xazina ovchilari gaz sizib chiqishi bahonasida butun truppani evakuatsiya qilishga majbur qilishadi. Ular kutilmaganda telefon kabinasida yotgan Rosarioni payqashadi. Antonio yonilgʻi quyish shoxobchasi va mashinani yoqib yuborgani uchun undan qasos olishga qaror qiladi. Stendni kran bilan koʻtarib, daryoga tushirishadi. Andrey va Olga boʻsh joy topishadi, lekin u may omborxonasi boʻlib chiqadi.

Teatr yaqinida xazina topilmaydi, qidiruv davom etadi. Umidsiz Olga sirni ochadi: „arslondan yuz qadam narida favvora boʻlishi kerak“.

Rosario Agro xazinani qidirishda davom etadi. Choʻloqni qoʻrqitib, qolgan xazina izlovchilarining yonida yuradi. Xazina izlovchilar, mafioz kutganidek, ular izlayotgan zargarlik buyumlari ichkarida deb taxmin qilib, Rosariodan chamadonni olib ketishadi. Lekin chamadon ichida bomba bor edi. Bombani koʻrgan Andrey chamadonni ichidagi narsalarni buzish uchun tayyorlangan gʻisht uyining poydevoriga tashlaydi, natijada u bir zumda vayronalar uyumiga aylanadi va portlash toʻlqini Juzeppeni chiroq ustuniga tashlaydi. Rosarioning oʻzi choʻloq bilan yana toʻqnashadi va pichoqni olib, uni ikkinchi oyogʻidan mahrum qilish bilan tahdid qila boshlaydi. Choʻloq qoyogʻi bilan Qozon sobori ustuniga uriladi va endi nogironlar aravachasida harakatlanishga majbur boʻladi.

Juzeppe sherning rus yozuvchisi Lev Tolstoy ekanligi haqidagi versiyani ilgari suradi, yaʼni xazina „shaharning markaziy koʻchasi“ Nevskiy prospektidagi ushbu yozuvchi haykali ostida yashiringan. Ammo Andrey bu farazni darhol rad etib, yodgorlik inqilobdan ancha kechroq, 1960-yilda qurilganligini aytadi.

Keyinchalik maʼlum boʻlishicha, xazina hayvonot bogʻida, tirik sher bilan qafas ostida yashiringan joyda boʻladi. Favvora qafasdan atigi yuz qadam narida edi. Italiyaliklar bu haqda Andreyning uyida taxmin qilishadi. Andreyning onasidan ular Andrey umuman yoʻlboshchi emasligini, balki militsiya kapitani ekanligini tasodifan bilib olishadi.

Andreyni yoʻldan ozdirib, Olga uni Astoriya mehmonxonasidagi xonaga qamab qoʻyadi. Allaqachon qazish ishlarini boshlagan Antonio va Juzeppeni koʻrish uchun hayvonot bogʻiga shoshiladi, ularga ergashgan Rosario esa qafasning narigi tomonida qazishayotgan edi. Andrey mehmonxonadan derazadan chiqib, uzun gilamga tushadi va italiyaliklar xazina bilan sandiqni topib olishganda, toʻsiqqa yetib keladi. Yashiringan joyga sher tushadi. Hamma xazinaga ega boʻlganni quvib kelayotgan sherdan qochishga harakat qiladi. Yoʻlda choʻloq xazina bilan sandiqni oʻgʻirlamoqchi boʻladi.

Sherdan qochib, doʻstlar Neva universiteti qirgʻogʻidagi haykallarga yugurishadi. Andrey sherni „suhbat“ bilan chalgʻitadi. Olga va italiyaliklar qayiqni oʻgʻirlab, unda suzib ketishadi. Ammo sher ularni kuzatib turadi va leytenant Shmidt koʻprigidan toʻgʻridan-toʻgʻri ularning qayigʻiga sakrab tushadi, bu esa barcha yoʻlovchilarni suvga sakrab tushishiga sabab boʻladi. Andrey „Volga“ qutqaruv qayigʻida odamlarni olib ketadi va ilgak yordamida sher qolgan qayiqdan xazina sandigʻini ilib olishga harakat qiladi, lekin sandiq suvga tushib ketadi. Shu tariqa sher qayiqda qoladi.

Andrey xazinani daryodan chiqarib oladi, lekin suvdan chiqqanda, u xazina ovchilari bilan yuzma-yuz uchrashadi. Ammo soʻnggi daqiqada militsiya yetib keladi, Olga va italiyaliklar qoʻrqib ketishadi. Andrey militsiya bilan uchrashib, gaz quyish shoxobchasi va mashinani portlatib, 20 ta tosh sherni yoʻq qilgani uchun jarima toʻlashi kerak boʻlgan mafiozdan tashqari, ular xazinani topgan shaxslar sifatida xazinaning umumiy qiymatining 25 foizini olish huquqiga ega ekanligini tushuntiradi. Uyni buzishdagi yordami uchun Rosario Rimga samolyot chiptasini bepul oladi.

Antonio, Juzeppe, Rosario va Andrey aeroportda xayrlashadi. Ular karnay orqali Rosarioning xotini sakkizinchi qizini dunyoga keltirganini eshitishadi. Xazina izlash paytida Andreyni sevib qolgan Olga oxirgi daqiqada samolyotdan toʻgʻridan-toʻgʻri sevgilisining quchogʻiga sakrab tushadi va SSSRda qoladi.

Rollarda

tahrir

Havolalar

tahrir
  1. Taʼqib paytida Olganing „Jiguli“si quvur tashib ketayotgan yuk mashinasi ostida haydab, taʼqibchilarga „Moskvich“dan oldinroq oʻtishiga imkon bergan epizod Ryazanovning „Avtomobildan saqlaning“ filmlaridan biriga ishora boʻlib, unda bosh qahramon Yuriy Detochkin, motosiklda uni yoʻl patrul xizmatidan oʻgʻirlangan mashinada qochib, xuddi shunday harakatni amalga oshirib, evakuator platformasi orqali qochib ketgani eslangan.