Vikipediya

Jorhat

Jorhat — (JOR-haht) Hindistonning Assam shtatidagi muhim markaziy shaharlaridan biri[1][2].

Shahar

Jorhat shahri
Skyline of Shahar
Shahar
Bayroq
Shahar
Gerb
26°45′27.04″N 94°12′11.02″E / 26.7575111°N 94.2030611°E / 26.7575111; 94.2030611
Mamlakat Hindiston
Maydon 0,376 km2 (145 kv mi)
Rasmiy til(lar)i Hind tili (Assam)
Aholisi
 1,53,736
Vaqt mintaqasi UTC+5:30
Pochta indeks(lar)i 7850XX
Shahar xaritada
Shahar
Shahar

Etimologiyasi

tahrir

Jorhat („Jor“ — egizak va „Hat“ — bozor) ikki bozor yoki mandi (yegulik, ovqat nomi) kabi maʼnolarni anglatadi, yaʼniki Bhugdoi daryosining qarama-qarshi qirgʻogʻida mavjud boʻlgan „Masorhaat“ va „Sovkihat“ nomli bozorlari joylashgan yeri bilan bogʻliq hisoblanadi.

Tarixi

tahrir

Jorhat qirollik homiyligida rejalashtirilgan shahar sifatida Ahom qirolligining soʻnggi poytaxti boʻlgan. Britaniya hukmronligi davrida koʻpincha „Jorehaut“ deb yozilgan. 1794-yilda Ahom qiroli Gaurinath Singha poytaxtni Sivasagardan Rangpurga keyin Jorehatga koʻchirdi. Ahom qirolligi tomonidan koʻplab poytaxt atrofida Rajmao Pukhuri yoki Borpukhuri, Buragohain Pukhuri, Bolia Gohain Pukhuri, Kotoki Pukhuri va Mitha Pukhuri kabi shaharlar qurilgan. Bu shahar gullab-yashnagan va savdo megapolisi boʻlgan, ammo 1817-yil va 1824-yilda Devid Skott va kapitan Richard boshchiligida Britaniya qurolli kuchlarining kirib kelishi va Birmaning Assamga bosqini natijasida vayron qilingan[3].

1885-yilda Jorehaut viloyati temir yoʻli ishga tushadi. Vaqt oʻtishi bilan bu choy sanoatining tez oʻsishiga yordam beradi[4].

Geografiyasi

tahrir

Jorhat quyidagi manzilida joylashgan 26°45′N 94°13′E / 26.75°N 94.22°E / 26.75; 94.22[5].

Munitsipalitet 9 kvadrat kilometr maydonni egallaydi, hozirda taxminan 1,53 lakh aholiga ega[6]. Tuman 2,851 kvadrat kilometr (1,101 kvadrat milya) ni tashkil qiladi va 1991-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra 870,000 aholiga ega edi. Aholi zichligi oʻsha paytda har kvadrat kilometrga 306 kishi (793/kv.m) toʻgʻri kelgan. Aholiga nisbat 1000 erkakka 913 ayol.


Demografiyasi

tahrir

Jorhat Munitsipal Kengashining (oʻsish hududini qamrab olgan) 2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra 1,26,736 aholiga ega edi[7].

Shahardagi o‘rtacha savodxonlik darajasi 2011-yilda 91,39% ni, bundan jinslar nisbati boʻyicha, erkaklar va ayollar savodxonligi mos ravishda 93,63% va 88,99% ni tashkil etgan va bu shtatdagi eng yuqori koʻrsatkichlardan biridir. Jorhatdagi jami savodxonlar 182 600 kishi bo‘lib, ulardan erkaklar va ayollar mos ravishda 96 806 va 85 794 kishini tashkil qiladi.


Jorhat shahri aholisining 87,49 foizini hindular, 10,50 foizini musulmonlar va 0,62 foizini nasroniylar tashkil etadi[8].

Tili

tahrir

Jorhat shahrida asosan 70,08%, bilan Assam tili ustunlik qiladi, bengal tilida esa 12,27% aholi soʻzlashadi. Hind (11,60%) va Bhojpuri (1,01%) tillarida Gang tekisliklaridan kelgan muhojirlar, savdogarlar va mardikorlar gaplashadi. Shahardagi boshqa kichik tillar qatoriga Marvari, Sadri, Santali, Sora va Odia tillari kiradi, ularda jami aholining 5,04% muloqot qiladi[9].

Madaniyati

tahrir

Jorhat zamonaviy Assam jamiyatining sanʼat, madaniyat va anʼanalari sohalarida oʻz hissasini qoʻshgan. 1896-yilda Jorhat teatri shaharning baʼzi taniqli odamlari tomonidan madaniy tadbirlar va dramalarni namoyish etish uchun tashkil etilgan. Chandrakanta Handique Bhawan, Asam Sahitya Sabha shtab-kvartirasi 1926-yilda tashkil etilgan. Jorxat ijodkor yozuvchilar, tarixchilar va jurnalistlarni yetishtirgan. Birendra Kumar Bhattacharya, Hindistonning eng oliy adabiyot mukofoti — Jnanpith mukofotini qoʻlga kiritgan birinchi Jorhatlik edi.

Tuman sudi

tahrir
 
Tuman va majlislar sudyasi, Jorhat

Yuqori Assamning Jorhat okrugi va sessiyalari sudyasi 1948-yil 15-noyabrda tashkil etilgan va 1953-yil 1-aprelda doimiy faoliyat koʻrsata boshlagan. Assam vodiysi, Yuqori Assam tumanlari, Jorhat okrugi tuman va sessiyalar sudyasining birinchi faxriy mukofoti sovrindori janob SK Das, MA, BL boʻlgan. Hozirgi vaqtda okrugning hududiy yurisdiktsiyasi 2 (ikki) boʻlinma, xususan, Majuli boʻlinmasi va Titabar kichik boʻlimlariga kengaytirilgan. Hammasi boʻlib, tuman va sessiya sudyasi va bosh sudya sudyasi va turli darajadagi sud xodimlaridan iborat 15 ta suddan iborat boʻlgan. Tuman va sessiyalar sudyasi bosh sudyalar sudi majmuasi bilan birgalikda Jorhat shaharning qoq markazida joylashgan. Hozirda tuman va sessiyalar sudyasi rahbari Shri Mridul Kumar Kalita hisoblanadi. Hozirgi bosh sudya sudyasi Jorhat, barcha jinoiy sudlarning boshligʻi Shri Vijay Kumar Singxdir[10][11].

Taʼlim va tadqiqot muassasalari

tahrir

Tadqiqot institutlari

tahrir
 
Yomgʻir oʻrmonlari tadqiqot institutining asosiy kirish eshigi
  • Markaziy Eri va Muga tadqiqot instituti, Ladoigarh, Markaziy ipak kengashi[12];
  • Hindiston don saqlash boshqaruvi va tadqiqot instituti, Jorhat[13];
  • Biotexnologiya va geotektonika tadqiqotlari instituti (INBIGS),[14] ONGC[15] majmuasi, Cinnamara, Jorhat — 785008;
  • Shimoliy Sharqiy Fan va Texnologiya Instituti, Jorhat (NEIST) (sobiq RRL, Jorhat)[16] CSIR qoshida, Fan va Texnologiyalar Departamenti;
  • Yomgʻir oʻrmonlari tadqiqot instituti (RFRI), ICFRE ostida Jorhat, Min. Atrof-muhit va oʻrmonlar boshqarmasi, Hindiston hukumati;
  • Tocklai Choy tadqiqot instituti, Choy tadqiqot assotsiatsiyasi (TRA) Tocklai[17] Choy tadqiqot assotsiatsiyasi, Savdo vazirligi;
  • Assam qishloq xoʻjaligi universiteti qoshidagi ipakchilik kolleji.

Universitetlar

tahrir
 
Assam qishloq xoʻjaligi universitetining asosiy kirish eshigi
  • Assam hukumati qoshidagi Assam qishloq xoʻjaligi universiteti (AAU);
  • Assam hukumati qoshidagi Assam ayollar universiteti;
  • Kaziranga universiteti[18];

Texnik institutlar

tahrir
  • Jorhat muhandislik kolleji, Texnik taʼlim boshqarmasi;
  • Jorhat Fan va Texnologiya Instituti, sobiq Ilmiy kolleji, Jorhat, Assam hukumati[19];
  • Kaziranga universiteti, Mohbondha, Jorhat
  • Shimoliy-Sharqiy boshqaruv fanlari instituti, (NEIST), Jorhat[20].

Loyihalash instituti

tahrir
  • Milliy dizayn instituti, Jorhat[21].

Tibbiyot institutlari

tahrir
  • Assam shtati hukumati qoshidagi Jorhat tibbiyot kolleji va kasalxonasi[22];
  • Assam hukumati qoshidagi Jorhat tibbiyot instituti;
  • Doktor JK Saikia gomeopatik tibbiyot kolleji va kasalxonasi[23].

Kadrlar tayyorlash instituti

tahrir
  • Taʼlim sohasida malaka oshirish instituti[24].

Kollejlar

tahrir
 
Jagannath Barooah kolleji
  • Bahona kolleji[25];
  • CKB tijorat kolleji[26];
  • DCB Qizlar kolleji[27];
  • Jagannath Barooah kolleji[28];
  • Jorhat kolleji;
  • Jorhat Fan va Texnologiya Instituti (sobiq Jorhat Fan kolleji);
  • Jorhat Kendriya Mahavidyalaya
  • Jorhat yuridik kolleji[29];
  • Kakojan kolleji, Kakojan[30];
  • Doktor Nobin Bordoloi kolleji, Dhekiajuli[31];
  • Cinnamara kolleji, Cinnamara.

Maktablar

tahrir
  • Balya Bxavan, Jorhat;
  • Karmel monastir maktabi, Cinnamara[32];
  • Dehli davlat maktabi, Jorxat, Sarucharai Gharfaliya[33];
  • Dipankar Vidyapith;
  • Don Bosko oʻrta maktabi, Bagchung[34];
  • Javohar Navodaya Vidyalaya, Jorxat[35];
  • Jonaki Sangha Vidyalay, Jorhat;
  • Jorhat Govt. Oʻgʻil bolalar uchun HS va MP maktabi;
  • Sankardev seminariyasi oʻrta maktabi;
  • Shemford futuristik maktabi, Choladxara[36];
  • Spring Deyl oʻrta maktabi;
  • Sent-Meri oʻrta maktabi, Jorhat, Rouriya;
  • Kendriya Vidyalaya (Hindiston havo kuchlari stansiyasi),[37] Jorhat-785005;
  • Kendriya Vidyalaya, NEIST (RRL),[38] Jorhat-785006;
  • Kendriya Vidyalaya, (ONGC), Cinnamara[39];

Sport

tahrir

Jorhat stadioni Assamdagi eng qadimgi stadion boʻlib, 1950-yilda tashkil etilgan[40]. U koʻplab Ranji Trophy oʻyinlariga mezbonlik qilgan. Ushbu maydonda har yili ATPA Shield tarixiy futbol turniri oʻtkaziladi. Professional futbol klubi Jorhat Town Club stadiondan oʻz uyi sifatida foydalanadi[41].

Taniqli odamlar

tahrir
  • Krishna Kanta Handique — sanskrit olimi, hindolog va xayriyachi;
  • Amulya Barua — Assam shoiri;
  • Ananda Chandra Barua — Assam shoiri, dramaturg, Asam Sahitya Sabha sobiq prezidenti;
  • Ananda Chandra Dutta — botanik;
  • Birendra Kumar Bhattacharya — birinchi Jnanpith mukofotiga sazovor boʻlgan Asam yozuvchisi;
  • Ganesh Gogoi — Assam shoiri;
  • Xiren Bhattacharyya — Assam shoiri;
  • Hemendra Prasad Barooah — choy yetishtiruvchi va sanoatchi;
  • Tarun Gogoi — Assamning sobiq bosh vaziri;
  • Jadav Payeng — „Hindistonning oʻrmon odami“;
  • Jagannath Barooah — olim, choy yetishtiruvchi, xayriyachi;
  • Jitendra Nath Gosvami — birinchi Chandrayaan bosh olimi;
  • Ranjit Barthakur — tadbirkor va Rajasthan Royals kompaniyasi raisi;
  • Anuradha Sharma Pujari — Assamlik jurnalist va yozuvchi;
  • Zubeen Garg, Assam va Bollivud qoʻshiqchisi;
  • Joi Barua — Assam va Bollivud qoʻshiqchisi;
  • Bijoy Krishna Handique — Sobiq ittifoq vaziri;
  • Xitendra Nath Gosvami — Assam Qonunchilik Assambleyasining sobiq spikeri, Jorhat deputati;
  • Axil Gogoi — taniqli ijtimoiy faol, Sivasagarlik deputat
  • Prastuti Parashar — Assam kino aktrisasi
  • Jayanta Nath — qoʻshiqchi, bastakor, musiqa direktori
  • Anvara Taymur — Assam shtatining birinchi ayol bosh vaziri
  • Pitambar Deva Gosvami — ruhiy yetakchi, taniqli ijtimoiy xodim
  • Bijoya Chakravarti — Guvahatidagi sobiq Lok Sabha deputati (Jorhatda tugʻilgan);
  • Gaurav Gogoi — Kaliabordan Lok Sabha deputati;
  • Vasbir Husayn — jurnalist.

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „Jorhat Lok Sabha Election Results 2019- Jorhat Parliamentary Constituency, Winning MP and Party Name“.
  2. ↑ „Archived copy“. 2017-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-iyul.
  3. ↑ „History of Jorhat“. www.jorhatonline.in. Qaraldi: 2022-yil 8-noyabr.
  4. ↑ „NFR History“. NF Railway. 2014-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 5-aprel.
  5. ↑ „redirect to /world/IN/03/Jorhat.html“. fallingrain.com.
  6. ↑ „Jorhat Info“.
  7. ↑ „District Census 2011 - Jorhat“.
  8. ↑ „C-16 Population By Religion - Assam“. censusindia.gov.in. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India (2011).
  9. ↑ „C-16 Population By Mother Tongue - Town Level“. censusindia.gov.in. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India.
  10. ↑ „Jorhat Court Recruitment“.[sayt ishlamaydi]
  11. ↑ „Jorhat District & Sessions Court“.
  12. ↑ „Central Muga Eri Research and Training Institute (C.M.E.R. & T.I.) Lahdoigarh, Jorhat Assam“. cmerti.res.in.
  13. ↑ „Particulars of I.G.M.R.I.(FS), Jorhat, its functions and duties.“. Indian Grain Storage and Research Institute, Jorhat. 2008-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-noyabr.
  14. ↑ „ONGC :: Our Initiatives :: Institutes :: I.N.B.I.G.S.“. Ongcindia.com. 2012-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-avgust.
  15. ↑ „ONGC ::Bilingual-Home“. Ongcindia.com. Qaraldi: 2012-yil 17-avgust.
  16. ↑ toonworks business solution. „Welcome NEIST“. Rrljorhat.res.in (2004-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 17-avgust.
  17. ↑ „Tocklai“. tocklai.net.
  18. ↑ „Kaziranga University : A 21st Century Career University with a focus on research in emerging areas of Science, Technology and Management.“. kazirangauniversity.in.
  19. ↑ „Jorhat Institute of Science and Technology“. jistassam.in. 2016-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-yanvar.
  20. ↑ „About NEIMS“. neimscollege.com. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  21. ↑ „NID Assam (Jorhat)“. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  22. ↑ Webx. „Welcome to Jorhat Medical college“. 2010-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
  23. ↑ „Dr. Jiba Kanta Saikia Homoeopathic Medical college and hospital“. 2022-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  24. ↑ „Institute of Advanced Studies in Education, Jorhat“. Qaraldi: 2021-yil 1-iyul.
  25. ↑ „Welcome to Bahona College“. 2014-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 23-avgust.
  26. ↑ „CKB Commerce College“ (en-gb). ckbcc.org. 2019-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-yanvar.
  27. ↑ „D.C.B. Girls College, Jorhat, Asssam“. dcbgirlscollegejorhat.org. Qaraldi: 2018-yil 6-yanvar.
  28. ↑ „Welcome to J B College“. Jagannath Barooah College. 2012-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-yanvar.
  29. ↑ „Jorhat Law College, Jorhat, Assam, India- BA LLB, LLB, LLM“. jorhatlawcollege.org. 2016-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 6-yanvar.
  30. ↑ „Kakojan College, Kakojan“. 2018-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  31. ↑ „Dr. Nobin Bordoloi College“ (en). dr.nobinbordoloicollege.com. Qaraldi: 2021-yil 15-may.
  32. ↑ „Carmel School, Jorhat“. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  33. ↑ „About Delhi Public School Jorhat-Assam“. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  34. ↑ „Don Bosco Hr. Sec. School – Baghchung, Jorhat“. dbsjorhat.org. 2022-yil 1-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  35. ↑ „About JNV Jorhat“. navodaya.gov.in. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  36. ↑ „Group“. 2021-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  37. ↑ „Kendriya Vidyalaya, AFS Jorhat“. Kvafsjorhat.org. 2012-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-avgust.
  38. ↑ „Kendriya Vidyalaya N E I S T (RR L) Jorhat“. Kvrrljorhat.org. 2012-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-avgust.
  39. ↑ „Kendriya Vidyalaya ONGC Jorhat“. Kvongcjorhat.org. 2012-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-avgust.
  40. ↑ „Sports in Jorhat“. jorhatonline.in. Qaraldi: 2022-yil 7-noyabr.
  41. ↑ „Sports Venues“. assam.gov.in. Qaraldi: 2022-yil 17-sentyabr.

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Jorhat&oldid=5250728" dan olindi