Saraton fobisi yoki karsinofobiya sifatida ham tanilgan, keng tarqalgan fobiya va saraton rivojlanishining surunkali qoʻrquvi bilan tavsiflangan. Bu hodisada qoʻrquv, vahima va qaygʻu tuygʻularida namoyon boʻlishi mumkin. Baʼzi hollarda fobiya juda ham ogʻir boʻlishi mumkinki natijada u odamning normal hayot kechirishiga toʻsqinlik qiladi.

Belgilari

tahrir

Karsinofobiya bilan yashovchi odamlar koʻpincha depressiyadan aziyat chekishadi. Jabrlanganlar oʻz sogʻligʻiga nisbatan obsesif boʻlib qolishlari mumkin. Qoʻrquv kelajakka boʻlgan ishonchni pasayishiga ham olib keladi[1].

Sabablari

tahrir

Saraton kasalligidan omon qolganlar, shuningdek, kasallik bilan oldingi tajribalari tufayli qaytalanish qoʻrquvini rivojlantirishga moyil. Saraton kasalligidan omon qolganlarning yarmi takrorlanishdan oʻrtacha va yuqori darajada qoʻrqishadi[2].

Ipoxondriya bilan ogʻrigan odamlarda saraton kasalligi ham paydo boʻlishi mumkin. TSSB ham fobiyaning keng tarqalgan sababidir. Har qanday odamda ushbu fobiya paydo boʻlishi mumkin. Ushbu fobiyaga olib kelishi mumkin boʻlgan travmatik hodisalarga quyidagilar kiradi:

•Avval saraton kasalligiga chalingan.

•Saraton kasalligiga chalingan yaqin kishi.

•Saratondan vafot etgan yaqin kishi[3].

Davolash

tahrir

Kognitiv terapiyasi turli xil qoʻrquv va fobiyalar, shu jumladan karsinofobiya uchun ishlatiladi. Bu bemorlarga oʻzlarining kasalliklari haqida xabardorligini oshirishga yordam beradi va bemorlarga his-tuygʻularini yengish usullarini beradi[4].

Manbalar

tahrir
  1. „Psychological Intervention Reduced Fear of Cancer Recurrence“ (inglizcha). www.cancernetwork.com. Qaraldi: 18-dekabr 2017-yil.
  2. „Psychological Intervention Reduced Fear of Cancer Recurrence“ (inglizcha). www.cancernetwork.com. Qaraldi: 18-dekabr 2017-yil.
  3. Rosen. „Carcinophobia or Fear of Getting Cancer“ (inglizcha). Center for Treatment of Anxiety & Mood Disorders (17-may 2013-yil). Qaraldi: 26-dekabr 2022-yil.
  4. „Carcinophobia - Fear of Getting Cancer - Carcinophobia Treatment“ (inglizcha). The Center for Treatment of Anxiety and Mood Disorders. Qaraldi: 18-dekabr 2017-yil.