Kirov haykaliMurmansk shahridagi Vorovskiy va Pushkinskaya koʻchalari kesishmasidagi bogʻda Murmansk viloyat dumasi binosi yaqinida joylashgan monumental haykaltaroshlik asari.

Tarixi

tahrir

Murmanskda Sovet hokimiyatining yilligi munosabati bilan 1934-yilda Leningradda oʻldirilgan Kirovni abadiylashtirish gʻoyasi paydo boʻladi. Buning uchun shahar markazida taxminan 5 м balandlikdagi beton asos qurilgan. Kirovning haykali Moskvada taniqli haykaltarosh Zinoviy Vilenskiyning loyihasi boʻyicha ishlangan. 1940-yil 21-fevralda u poydevorga koʻtariladi, shundan soʻng u tuval parda bilan oʻraldi[1].

1940-yil 21-fevralda Kirov haykali ochilishi Kola yarim oroli interventsiyachilar va oq gvardiyachilardan ozod qilinganining yigirma yilligiga toʻgʻri keladi. Shu kuni shahar aholisi yetakchilarning suratlari bilan mitingga chiqadi[1].

Kirov haykali Murmanskning birinchi haykaltarosh ijodi boʻlib, u „mnogopudya bronza“ dan yasalgan[2].

1958-yilda restavratsiya ishlari davomida poydevor granit bilan qoplangan, 1980-yillarning oʻrtalarida esa yodgorlik yonidagi xiyobonga asfalt yotqizilgan.

XXI-asr boshlarida yoriqlar paydo boʻlishi sababli yodgorlik favqulodda holat deb topildi va 2009-yil 20-iyulda restavratsiya qilish uchun olti oyga olib tashlangan[3].

Tavsif

tahrir

Haykalning balandligi 3,2 m. Unda Kirov oʻng qoʻlini ishonchli imo-ishora bilan koʻtargan holda tasvirlangan, uning koʻylagi armiya belbogʻi bilan bogʻlangan, shimi esa baland etiklarga tiqilgan. Ustiga palto kiyilgan, ochiq va shamol urgandek taralab turgan.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 „Памятник С.М. Кирову“. murhist.ru. 2018-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 24-mart.
  2. „Памятник С.М. Кирову: описание, фото“. votpusk.ru. Qaraldi: 2018-yil 24-mart.
  3. „В Мурманске сняли памятник Кирова“. vmurmanske.ru (2009-yil 21-iyul). Qaraldi: 2018-yil 23-mart.[sayt ishlamaydi]