Kirov haykali
Kirov haykali — Murmansk shahridagi Vorovskiy va Pushkinskaya koʻchalari kesishmasidagi bogʻda Murmansk viloyat dumasi binosi yaqinida joylashgan monumental haykaltaroshlik asari.
Tarixi tahrir
Murmanskda Sovet hokimiyatining yilligi munosabati bilan 1934-yilda Leningradda oʻldirilgan Kirovni abadiylashtirish gʻoyasi paydo boʻladi. Buning uchun shahar markazida taxminan 5 м balandlikdagi beton asos qurilgan. Kirovning haykali Moskvada taniqli haykaltarosh Zinoviy Vilenskiyning loyihasi boʻyicha ishlangan. 1940-yil 21-fevralda u poydevorga koʻtariladi, shundan soʻng u tuval parda bilan oʻraldi[1].
1940-yil 21-fevralda Kirov haykali ochilishi Kola yarim oroli interventsiyachilar va oq gvardiyachilardan ozod qilinganining yigirma yilligiga toʻgʻri keladi. Shu kuni shahar aholisi yetakchilarning suratlari bilan mitingga chiqadi[1].
Kirov haykali Murmanskning birinchi haykaltarosh ijodi boʻlib, u „mnogopudya bronza“ dan yasalgan[2].
1958-yilda restavratsiya ishlari davomida poydevor granit bilan qoplangan, 1980-yillarning oʻrtalarida esa yodgorlik yonidagi xiyobonga asfalt yotqizilgan.
XXI-asr boshlarida yoriqlar paydo boʻlishi sababli yodgorlik favqulodda holat deb topildi va 2009-yil 20-iyulda restavratsiya qilish uchun olti oyga olib tashlangan[3].
Tavsif tahrir
Haykalning balandligi 3,2 m. Unda Kirov oʻng qoʻlini ishonchli imo-ishora bilan koʻtargan holda tasvirlangan, uning koʻylagi armiya belbogʻi bilan bogʻlangan, shimi esa baland etiklarga tiqilgan. Ustiga palto kiyilgan, ochiq va shamol urgandek taralab turgan.
Manbalar tahrir
- ↑ 1,0 1,1 „Памятник С.М. Кирову“. murhist.ru. 2018-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 24-mart.
- ↑ „Памятник С.М. Кирову: описание, фото“. votpusk.ru. Qaraldi: 2018-yil 24-mart.
- ↑ „В Мурманске сняли памятник Кирова“. vmurmanske.ru (2009-yil 21-iyul). Qaraldi: 2018-yil 23-mart.[sayt ishlamaydi]