Langtang Lirung (inglizcha: Langtang Lirung - Nepaldagi Himoloydengiz sathidan 7227 metr balandlikdagi cho'qqi, Langtang tog' mintaqasining eng baland cho'qqisi. cho‘qqiga birinchi marta 1978 yil 24 oktyabrda yapon-nepal ekspeditsiyasining ikki a'zosi - yaponiyalik Seishi Vada va nepallik Pemba Tsering ko'tarilgan.

Langtang Lirung

Sharqiy tomondan Langtang Lirungni ko‘rinishi
Joylashuvi Nepal
Balandligi 7227
Ilk koʻtarilishi

1978-yil 24-oktabr

Seysi Vada, Pemba Tsering

Jismoniy va geografik xususiyatlari tahrir

Langtang Lirung cho'qqisi Nepal hududida , Langtang tog'li hududida, mamlakat poytaxti Katmandudan 65 kilometr shimolda va Tibet bilan chegaradan taxminan 7 kilometr janubi-g'arbda joylashgan. Langtang Lirungning balandligi 7227 metr, bu Langtangning eng baland cho'qqisi. Langtang Lirungga nisbatan eng yuqori cho'qqi Tibetdan taxminan 25 kilometr shimoli-sharqda joylashgan etti minglik Porong Ri hisoblanadi. Ikki cho'qqi orasidagi egar 5702 metr balandlikda joylashgan, shuning uchun Langtang Lirung tepaligining nisbiy balandligi 1525 metrga teng.

Langtang Lirung Langtang Langtang milliy parkida joylashgan bo'lib, 1976 yilda tashkil topgan va uning eng baland nuqtasidir .

Langtang Lirung yonbag'irlarida muzliklar va qor ko'chkilari ko'pincha ko'plab seraklar va muzliklardan tushadi. Shu sababli, Langtang Lirungga toqqa chiqish juda xavfli hisoblanadi. Shu bilan birga, ular texnik jihatdan qiyin, shuning uchun alpinistlar toqqa chiqish joyi sifatida Langtang Lirungni kamdan-kam tanlaydilar .

Geologik nuqtai nazardan, Langtang Lirung granatli aralashmalarga ega bo'lgan juda qattiq amfibolitdir .

2015 yil zilzila tahrir

Langtang qishlog'i Langtang Lirungning janubiy yonbag'rida joylashgan bo'lib , 2015 yil 25 apreldagi zilzila natijasida butunlay vayron bo'ldi. Tog'ning janubiy yonbag'ridan, deyarli 8 balli silkinishlar natijasida butun qishloqni qoplagan qor ko'chkisi tushdi. Qor ko‘chkisi oqibatida 243 kishi halok bo‘ldi: 175 qishloq aholisi, 27 nafar nepallik gid va yuk tashuvchi va 41 nafar chet ellik sayyoh. Omon qolgan aholi qishloqni tark etishga majbur bo'ldi .

Toqqa chiqish tarixi tahrir

Langtang Lirungga chiqish uchun birinchi urinish 1949 yil bahorida ingliz tadqiqotchisi va alpinisti Bill Tilman tomonidan Langtangga ekspeditsiyasi paytida qilingan. Tilman tog'ning janubiy yonbag'irida razvedka ishlarini olib borgan edi, lekin cho'qqiga chiqmadi .

Keyingi ekspeditsiya 10 yil o'tgach, 1959 yil kuzida Langtang Lirung etagiga tashrif buyurdi. Keyin Yaponiya ekspeditsiyasi cho'qqiga etib keldi, u Lirung muzligi orqali sharqiy tizmaga chiqishga urinib ko'rdi, ammo muvaffaqiyatsiz bo'ldi. 1961 yilning bahorida yaponlar yana sharqiy tizmaga chiqishga urinib ko'rdilar, ammo 11-may kuni taxminan 6100 metr balandlikda qor ko'chkisi oqibatida yapon ekspeditsiya a'zosi va bir Sherpa halok keyin orqaga chekindi.

1963 yilda Italiya Alpinistlar klubi klubning 100 yilligi sharafiga Nepalga ekspeditsiya uyushtirdi. Ekspeditsiya rahbari etib Lino Andreoletti tayinlandi, undan tashqari guruhga yana 8 nafar italiyalik alpinistlar kirdi. Ekspeditsiyaning maqsadi Langtang Lirungga chiqish edi. Ilgari balandligi taxminan 7000 metr bo'lgan boshqa cho'qqilarga 2 marta ko'tarilib, ular sharqiy tizma bo'ylab Lirung muzligi orqali Langtang Lirungga chiqishni boshladilar. Taxminan 6100 metr balandlikda ekspeditsiyaning ikki a'zosi J. Rossi va Ch. Volante qiyalikdan yiqilib, yiqildi. Rossi bir zumda vafot etdi, Volante bir necha kundan keyin tayanch lagerida vafot etdi. Ushbu voqeadan keyin ekspeditsiyani to'xtatishga qaror qilindi va guruh Italiyaga qaytib keldi .

1964 yil bahorida yana bir yapon ekspeditsiyasi Langtang Lirungni zabt etishga harakat qildi. Bu safar ular janubiy yonbag'ir bo'ylab marshrutni tanladilar, ammo ular atigi 5770 metr balandlikka ko'tarilishga muvaffaq bo'lishdi. Bu yoʻlning yuqori qismi juda tik qiyalik boʻylab oʻtganligi sababli ular bundan keyin ham oldinga chiqa olmadilar . O'sha yilning kuzida kanadalik Piter Teylor janubi-g'arbiy tizma bo'ylab butunlay yangi marshrutda Langtang Lirungga chiqishga harakat qildi. 6 oktyabr kuni u uchta Sherpa bilan birgalikda 6700 metr balandlikka ko'tarilishga muvaffaq bo'ldi. Tanlangan marshrut bo'ylab cho'qqigacha bo'lgan keyingi qism juda tik texnik qiyalik edi. Guruhning bunday qiyin texnik ko'tarilish uchun etarli darajada tayyorlanmaganligini, zaxiralarning tugashini va yomon ob-havoni hisobga olib, Teylor tayanch lagerga qaytishga qaror qildi. Ular ko'tarilish uchun qo'shimcha urinishlar qilmadilar .

1971 va 1973 yillarda yaponlar Langtang Lirung cho'qqisiga yana 2 ta ekspeditsiya uyushtirdilar, ammo ularning ikkalasi ham muvaffaqiyatsiz yakunlandi, 1973 yilgi ekspeditsiyada uchta alpinist halok bo'ldi .

Shunday qilib, Langtang Lirungga rasmiy ravishda ro'yxatdan o'tgan dastlabki 8 ta ekspeditsiya cho'qqiga chiqa olmadi .

 
Langtang Lirung

1978 yilda yaponlar qatorasiga to'qqizinchi bo'lgan Langtang Lirungga yana bir ekspeditsiya uyushtirdilar. Yaponiya-Nepal qo'shma guruhiga 9 yapon alpinisti va 4 nepallik kirdi, yaponiyalik alpinist Akira Ban ekspeditsiya rahbari etib tayinlandi. 1978 yil 24 oktyabrda ekspeditsiyaning ikki a'zosi - yaponiyalik Seishi Vada va nepallik Pemba Tsering 6650 metr balandlikdagi IV lagerdan sharqiy tizmaga chiqishdi, bu Langtang Lirungga birinchi muvaffaqiyatli ko'tarilish edi ] .

Langtang Lirungning birinchi qishki ko'tarilishi 1988 yilda Krakov Alp klubi tomonidan tashkil etilgan Polsha ekspeditsiyasi tomonidan amalga oshirilgan. Ekspeditsiyaga 12 nafar alpinist kirdi, uning rahbari etib Voytsex Maslovski tayinlandi. Polsha ekspeditsiyasidan oldin hech kim qishda cho'qqiga chiqishga harakat qilmagan. 1988 yil 3 yanvarda ekspeditsiyaning uchta a'zosi (polyak Kazimierz Kishka, Adam Potochek va Mikolay Chizhevskiy) sharqiy tizma bo'ylab cho'qqiga muvaffaqiyatli ko'tarila oldilar. Ikki kundan soʻng, 5-yanvar kuni ekspeditsiyaning yana ikki aʼzosi ham choʻqqiga chiqishga harakat qilishdi, ammo kuchli shamol ularni chekinishga majbur qildi . O'sha yili, 11 dekabrda Yaponiya-Nepal ekspeditsiyasining uchta a'zosi (ekspeditsiya rahbari Akitsugu Nishimura va ikkita Sherpa - Pang Nima Sherpa va Ang Kazi Sherpa) polyaklarning xuddi shu yo'nalish bo'ylab ko'tarilishini takrorladilar, bu ikkinchi muvaffaqiyatli qish bo'ldi. ko'tarilish .

2009 yilda sloveniyalik eng tajribali alpinist Томаж Хумар[en] baland toqqa yakka chiqishga ixtisoslashgan bo'lib, janubiy tizma bo'ylab Langtang Lirungga yakka ko'tarilishga harakat qildi. Tomaž 7 noyabr kuni tayanch lagerni tark etdi va 6100 metr balandlikda oraliq lager qurdi. 2 kundan keyin, 9-noyabr kuni u radio orqali 6300 metr balandlikda ekanligi, biroq toqqa chiqishni davom ettira olmagani va pastga tushmoqchiligi haqida xabar berdi. Prognozga ko‘ra, o‘sha kuni tog‘da juda kuchli shamol bo‘lgan. O'sha kuni kechqurun u yana tayanch lager bilan bog'lanib, kuzda oyoqlari va belini sindirib tashlaganini aytdi. Ertasi kuni ertalab u aloqaga chiqdi va bu uning oxirgi qo'ng'irog'i ekanligini aytdi. Tomazh boshqa aloqaga chiqmadi. Uni qidirish uchun yuborilgan qidiruv vertolyoti 6300 metr balandlikda Tomazning jasadini topa olmadi. U bir necha kundan keyin, 14-noyabr kuni Langtang Lirungning janubi-g‘arbiy yon bag‘rida 5600 metr balandlikda topilgan. Tomasning bu erga qanday etib kelgani noma'lum - ehtimol u pastga tushmoqchi bo'lib, yana yiqilgandir .

Eslatmalar tahrir

Havolalar tahrir