Maria Ney (1890-yil 6-avgust, Kiel shahrida tugʻilgan – 1959-yil 7-aprel yoki 1961-yil 6-aprel Gʻarbiy Berlinda vafot etgan) – nemis kabare rassomi, kino aktrisasi va akkardeonchi[1][2][3].

Biografiyasi

tahrir

Ney 1890-yilda Germaniyaning shimolidagi Kiel shahrida tugʻilgan[2][1]. Uning otasi shifokor edi[4] . U birinchi marta Kiel konservatoriyasida qoʻshiq kuylashni oʻrgangan[4].

1933-yilda u Zurichda yashashi haqida xabar berilgan[5]. U 1936-yilda filmda suratga tushganida fashistlar Germaniyasiga qaytib kelgan[6].

U Berlindagi Waldfriedhof Zehlendorfda dafn etilgan.[4]


Karyerasi

tahrir

Kabaret

tahrir

1923-yilda Ney Berlindagi Kürfurstendammdagi Goʻßenwahn kafesida debyut qildi[4] . 1920-yillarning oxiriga kelib, Ney eng uzoq davom etgan nemis tilidagi kabare „Komikslar kabare“ (Kabarett der Komiker [de]) da muntazam ravishda chiqish qildi[7][4][3][8]. U Amerikaning Variety jurnalida sharhlar olish uchun yetarli darajada mashhur edi. 1920-1930-yillarda eng mashhur nemis ayol qoʻshiqchilaridan biri bo'lgan. 4[9][10].

U koʻpincha dengizchilar kostyumida oʻynagan, ehtimol Kil port shahridan boʻlganligi sababli dengizchilikga doir narsalarni bilgan va akkordeon chalgan[4]. 1920-yillarda Komikslar Kabaresida „Marseldagi dengizchi“ filmida Ney oʻnta zaxira akkordeonchilar bilan chiqish qilgan[9].Uning [[Geynrix Giesen bilan „Give It“ (Gib ihn) spektakli qora yuzli koʻrinadigan ikki niqobli qahramonlar tomonidan eshkak eshitiladigan gondoladagi sahnani oʻz ichiga olgan.[11].

Filmlari

tahrir

Ney bir nechta turli sahna va syujetlardan iborat qisqa metrajli filmlarda tadbirlarni tashkillashtirib olib boruvchi shaxs boʻlib ishlagan. Terra-Melophon jurnali, No 1 (1930), „jurnal filmi“ deb nomlangan, romandan parchalarni ovoz chiqarib oʻqishni, Berlin va Nyu-York oʻrtasidagi telefon qoʻngʻirogʻi qanday ishlashini tushuntirishni, martini alkogolini qanday tayyorlashni va mashhur jismoniy tarbiya oʻqituvchisi boshchiligidagi bir nechta jismoniy mashqlar ko'rgazmasini oʻz ichiga olgan[12].

Kabare dasturi No. 6 (1931), Ufa-Kabare dasturi (4-qism) (1931), Aafa Potpourri II (1932) turli kabare aktlari va kinostudiya tadbirlari aralashmasidan iborat edi[13][14]. Ufa-Kabare Universum Film AG (Ufa) kinokompaniyasi uchun ishlab chiqarilgan, Aafa Potpourri esa Aafa-Film haqida edi[14]. Bu filmlar kabare spektakllari va atmosferani takrorlashga harakat qildi[15].

Uchinchi Reyx davrida Ney ikkita badiiy filmda suratga tushgan: The New Cabin Boy (1936), unda u akkordeonchi rolini oʻynagan va Shots in Cabin 7 (1937-38)[6] Shots in Cabin 7 was a mystery film set on board a cruise ship traveling from Cape Town to Amsterdam, in which a pair of detectives uncover a diamond smuggling ring[16] . Shots in Cabin 7 Keyptaundan Amsterdamga sayohat qilayotgan kruiz kemasi bortida suratga olingan sirli film boʻlib, unda bir juft detektiv olmos kontrabandasi halqasini ochgan[16]. Ney detektivchilardan birining xotini rolini oʻynagan, uni Aribert Grimmer oʻynagan[17].

1948-yildan boshlab Ney Berlindagi Qoʻshma Shtatlar homiyligidagi radiostansiyada Rundfunk im amerikanischen Sektor (RIAS, Amerika sektoridagi radio) da „Qahva stoli“ va boshqa dasturlarni taqdim etdi[3][4].

Filmografiyasi

tahrir

Qisqa metrajli filmlar

tahrir

1926-yil: Der sprechende Film (The Speaking Film) – oʻzi sifatida; ovozli filmlar („talkies“) haqidagi hujjatli film[18]

1930: Terra-Melophon-Magazin Nr. 1 (Terra-Melophon jurnali, No 1) – tadbirlarni olib borish ustasi yoki hikoyachi sifatida; rejissyor Rudolf Biebrach[19][12]

1931-yil: Ufa-Kabarett-Dastur (4. Teil) (Ufa-Kabare dasturi (4-qism) – tadbirlarni olib boruvchi usta sifatida; Kurt Gerron rejissyori[20]

1931-yil: Kabarett-Programm Nr. 6 (Kabarey dasturi No 6) – tadbirlarni olib borish ustasi sifatida; Kurt Gerron rejissyori[13][21]

1932-yil: Aafa-Kunte [14]

Badiiy filmlari

tahrir

1930-yil: Stürmisch die Nacht (Boʻronli tun) – rum haqida nemis va avstriya filmi; rejissyor Kurt Blachy[22][23]

1936-yil: Der neue Schiffsjunge (Yangi kabina bolasi) – „uning akkordeoni bilan“; rejissyor Hans Morschel[6][21]

1937-1938-yillar: Schüsse kabina 7 da (Kabina 7 da otishmalar) – detektivning rafiqasi; rejissyor Carl Boese[16][21]

Televizion filmlar

tahrir

1954: Mit Musik geht alles besser (Musiqa bilan hamma narsa yaxshiroq) – oʻzi sifatida; hujjatli film[21]

Diskografiyasi

tahrir

Taxminan 1980, Meister des Humors: das ist doch mal was anderes, yumoristlar va kabare spektakllarining tarixiy yozuvi[24]


Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Maria Ney“ (de). Film Portal. — „[birth] 06.05.1890 Kiel [death] 06.04.1961 Berlin“. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  2. 2,0 2,1 „Maria Ney“. Deutschen Nationalbibliothek. — „Lebensdaten: 1890–1961“. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  3. 3,0 3,1 3,2 "Obituaries: Maria Ney". Variety 222 (9): 215. April 26, 1961. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Berlinische Monatsschrift „Lexikon Berliner Biographien (N)“ (de). Berlin Geschichte (1999). Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  5. "Foreign Film News: WHO'S WHO OF NAZI EXILES". Variety 111 (2): 19. June 20, 1933. https://archive.org/details/sim_variety_1933-06-20_111_2/page/19. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Deutsches Filminstitut und Filmmuseum. „Der neue Schiffsjunge“. Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  7. Lareau, Alan (September 1, 2011). "Kabarett der Komiker: Berlin 1924–1950 by Klaus Volker (2010)" (en). Monatshefte 103 (3): 469–471. doi:10.1353/mon.2011.0087. ISSN 0026-9271. http://mon.uwpress.org/cgi/doi/10.1353/mon.2011.0087. Qaraldi: May 16, 2021. Maria Ney]]
  8. Thumser, Regina; Klösch, Christian (December 31, 2003), „Exil-Kabarett in New York“, USA, De Gruyter, 375–415-bet, doi:10.1515/9783110964103-017, ISBN 978-3-11-096410-3, qaraldi: May 16, 2021
  9. 9,0 9,1 "Legitimate: OUT-OF-TOWN REVIEWS – CABARET OF COMICS". Variety 100 (7): 70. August 27, 1930. https://archive.org/details/sim_variety_1930-08-27_100_7/page/70. 
  10. Ganeva, Mila (March 7, 2019). "Diseusen in der Weimarer Republik: Imagekonstruktionen im Kabarett am Beispiel von Margo Lion und Blandine Ebinger". German History 37 (2): 253–255. doi:10.1093/gerhis/ghz011. ISSN 0266-3554. http://dx.doi.org/10.1093/gerhis/ghz011. 
  11. „Kabarett der Komiker: "Gib ihm"; Gondel mit Maria Ney und Heinrich Giesen / Bild 1“ (de). Landesarchiv Baden-Württemberg (1923). Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  12. 12,0 12,1 „Terra-Melophon-Magazin Nr. 1 (Detailansicht Film)“ (de). Murnau Stiftung. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  13. 13,0 13,1 Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Kabarett-Programm Nr. 6“. Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  14. 14,0 14,1 14,2 Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Aafa-Kunterbunt II“ (de). Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  15. Ganeva, Mila „Chapter 4 – Jewish Comedians beyond Lubitsch: Siegfried Arno in Film and Cabaret“, . Rethinking Jewishness in Weimar cinema, Barbara Hales, Valerie Weinstein, New York: Berghahn Books, 2021 — 99-bet. ISBN 978-1-78920-872-6. OCLC 1203133060. 
  16. 16,0 16,1 16,2 Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Schüsse in Kabine 7“. Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  17. „Schüsse in Kabine 7: Full Cast & Crew“. Internet Movie Database.
  18. Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Der sprechende Film“ (de). Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  19. Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Terra-Melophon-Magazin Nr. 1“ (de). Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  20. „Ufa-Kabarett-Programm (4. Teil) (Detailansicht Film)“ (de). Murnau Stiftung. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 „Maria Ney“. Internet Movie Database. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  22. Deutsches Filminstitut und Filmmuseum „Stürmisch die Nacht“ (de). Film Portal. Qaraldi: 2021-yil 16-may.
  23. "Foreign Film News: Germany Showing Own Rum-Runners in Film". Variety 100 (2): 7. July 23, 1930. https://archive.org/details/sim_variety_1930-07-23_100_2/page/7. 
  24. Meister des Humors: das ist doch mal was anderes. Köln: EMI-Electrola, 1980. OCLC 916509385.