Foton: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
kTahrir izohi yoʻq |
CoderSIBot (munozara | hissa) Maqolaga matn qoʻshildi |
||
Qator 1:
'''Foton''' ({{lang-grc|φωτός}} — „yorugʻlik“) [[elementar zarracha]] boʻlib, [[elektromagnit nurlanish]] (xususan, [[yorugʻlik]]) [[kvant]]idir. Bu [[massasiz zarracha]] faqat [[yorugʻlik tezligi]]da harakat qilibgina mavjud boʻla oladi. Fotonning [[elektr zaryadi]] [[neytral zarracha|nolga teng]]. Foton faqat ikki [[spin]] holatida boʻla oladi: +1 va -1 spirallik harakati yoʻnalishiga spin proeksiyasi. Bu xususiyatga [[klassik elektrodinamika]]da aylanma oʻng va chap [[elektromagnit toʻlqin qutblanishi]] mos keladi. Foton kvant zarrachasi boʻlgani uchun unga [[korpuskular-toʻlqin dualizmi]] xos, u bir vaqtning oʻzida ham zarracha, ham toʻlqin xossalarini namoyon etadi.
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Foton''' (yun. photos — yorugʻlik) — elementar zarra, elektromagnit nurlanish (tor maʼnoda — yorugʻlik) kvanti; F. ning tinchlikdagi massasi /ya?=0, shuning uchun tezligi faqat yorugʻlik tezligi s=3108 m/s ga teng . F.ning spini (h birliklarida) 1 ga teng , shuning uchun bozonlar guruhiga kiradi va Boze — Eynshteyn statistikasiga boʻysunadi. F. elektromagnit va gravitatsion oʻzaro taʼsirlarda qatnashadi, barcha elementar zarralar bilan oʻzaro taʼsirlashadi. Energiyalari 100 keV dan katta boʻlgan F.lar, odatda, ukvantlar deb ataladi. Atom yadrosining elektrostatik maydonida energiyasi > 1 MeV boʻlgan ukvantlar elektron va pozitronga (elektronpozitron juftning tugʻilish jarayoni) aylanishi mumkin, elektron hamda pozitron toʻqnashganida ikkita (yoki uchta) ukvantga annigilyatsiyalanishi mumkin. F.ning nurlanish klassik nazariyasi Maksvell tenglamasiga, F.larning oʻzaro taʼsir etish kvant nazariyasi kvant elektrodinamikasita asoslangan. F.lar manbalari boʻlib yorugʻlik manbalari, ukvantlar manbalari boʻlib radiaktiv izotoplar xizmat qiladi.
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
{{zarrachalar}}
Qator 12 ⟶ 17:
[[Turkum:Elementar zarrachalar]]
{{OʻzME}}
| |||