Qorachoy-Cherkasiya: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
kTahrir izohi yoʻq
k imlo, replaced: km2 → km{{sup|2}} using AWB
Qator 1:
'''Qorachoy-cherkasiya''', QorachoyCherkasiya Respublikasi — Rossiya federatsiyasi tarkibidagi respublika. Rossiya Yevropa qismining jan. da joylashgan. Mayd. 14,1 ming km2km{{sup|2}}. Aholisi 439,7 ming kishi (2002). Poytaxti — Cherkessk sh. Maʼmuriy jihatdan 8 r-n, 4 shahar va 7 shaharchaga boʻlingan.
 
== Davlat tuzumi ==
Qator 5:
 
== Tabiati ==
Qorachoy-Cherkasiya Katta Kavkazning shim. yon bagʻrida, Elbrusning gʻarb va shim. da. Shim.roqda Yon tizma joylashgan boʻlib eng baland nuqtasi — Elbrus (5642 m). Foydali qazilmalari: koʻmir, oltin, rangli metallar, oʻtga chidamli gil. Iqlimi balandlik mintaqalari boʻylab oʻzgarib boradi. Shim.da (togʻ etaklarida) yanvarning oʻrtacha t-rasi — 5°, jan.da (baland togʻlarda) — 10°, iyulniki shim.da (togʻ etaklarida) 21°, janvarda (baland togʻlarda) 8°. Yillik yogʻin 550—2500 550–2500 mm. Asosiy daryolari — kuban va uning irmoqtari. Tuproqlari shim.da qoratuproq, jan.da balandlik ortib borgan sari togʻ-oʻrmon qoʻngʻir va togʻ utloqi tuproqlar tarqalgan. Togʻ etaklarida dasht oʻsimliklari, togʻlarda qoraqayin, grab, eman, daryo vodiylarida qaragʻay, qoraqaragʻay, oqqaragʻay oʻsadi, togʻlarning yuqori qismi subalp va alp oʻtloqlaridan iborat. Oʻrmon va baland togʻlarda qoʻngʻir ayiq, oʻrmon mushugi, qobon, silov-sin, suvsar, asl bugʻu, kiyik, yovvoyi echki, qushlardan ular, karqur yashaydi. Hududida Teberda qoʻriqxonasi va Kavkaz qoʻriqxonasining bir qismi joylashgan.
 
== Aholisi ==
Qator 20:
Qishloq xoʻjaligida yetakchi tarmoq — goʻsht-sut chorvachiligi, qoʻychilik, kartoshka va sabzavot yetishtirish. Q.x. uchun yaroqli boʻlgan 134,5 ming ga yerning 71,4 ming ga (53,1%) haydaladi. Dehqonchilikda bugʻdoy, makkajoʻxori, kungaboqar, qand lav-lagi, arpa, tariq ekiladi. Mevachilik rivojlangan. Yilqichilik, parrandachilik, asalarichilik bilan ham shugʻullaniladi. Sugʻorish sistemasi rivojlangan (Katta Stavropol kanali bor).
 
Transportida avtomobil transporti muhim mavqega ega: qattiq qoplamali avtomobil yoʻllari uz. 1887  km. Qorachoy-Cherkasiya hududini Harbiy Suxumi avtomobil yoʻli kesib oʻtgan. T.y.lar uzunligi 51  km. Togʻ turizmi, alpinizm rivojlangan.
 
Tibbiy xizmati. Qorachoy-Cherkasiyada har 10 ming aholiga 34 vrach toʻgʻri keladi. 10 dan ortiq sanatoriy-kurort va dam olish muassasasi bor (Teberda, Arxiz, Dom-bay iklimiy kurortlari va b.).
Qator 33:
 
Qorachoy-Cherkasiyaning qad. sanʼat yodgorliklari — mil. av. 3—2-ming yillikka oid jezdan yasalgan bezak va badiiy keramika, mil. av. 2—5-a.larga oid metall va keramika buyumlaridir. Hoz. davrda rangtasvir (I.G.Akov, M.X.Chomayev va b.) va grafika (Ya.G. Kritskiy va b.) vujudga keldi. Xalq sanʼatida yogʻoch oʻymakorligi, boʻyra toʻqish, zargarlik, kashtadoʻzlik rivojlangan.
 
{{stub}}
 
{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
Qator 40 ⟶ 38:
{{Shimoliy Kavkaz federal okrugi}}
{{Rossiya Federatsiyasining subʼektlari}}
 
 
{{stub}}