Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
kTahrir izohi yoʻq
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: y.da → yilda (2) using AWB
Qator 4:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Astronavt''' (astro… va yun. nautike — kema yuritish) — baʼzi mamlakatlar (mas, AQSH)da kosmonavt atamasi o‘rnida ishlatiluvchi so‘z. <ref name="ReferenceA">[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
'''KOSMONAVT''' (kosmos va yun. nautes — dengizda suzuvchi), astronavt — kosmik kema (KK) da kosmosga parvoz qilib, kosmik texnikani sinovchi va ishlatuvchi, maxsus tayyorgarlikdan oʻtgan kishi; kosmosga inson parvoz qilganidan (1961) soʻng paydo boʻlgan kasb. AQSh da
Qator 12:
sus tayyorgarlikdan oʻtgan sayyohlar ham qoʻshilmokda.
 
Dastlabki K. larni tayyorlash ishlari AQSh da 1959 y.dayilda, SSSRda 1960 y.dayilda boshlangan. Birinchi K. (Yu. A. Gagarin) 1961 y. 12 apr.da kosmosga parvoz qildi. Keyinchalik (1969 y. 16—24 iyulda) AKSh astronavtlari N. Armstrong, E. Oldrin va M. Kollinz Oyga parvoz
qildilar. Birinchi ayol — K. Valentina Tereshkova 1963 y. 16 iyunda kosmosga parvoz qildi. K.-uchuvchi A. L. Leonov 1965 y. 18 martda „Vosxod-2“ KK da kosmosga parvoz qildi (P. P. Belyaev bilan birga) va jahonda birinchi boʻlib ochiq kosmosga chikdi. Oʻzbekistonlik K.— uchuvchi V. A. Jonibekov oʻzining kosmosga qilgan 5 parvozi mobaynida 145 kun 15 soat 58 min. 29 sek. kosmosda boʻlgan, 2 marta ochiq kosmosga chiqib, muhim i. t. va amaliy ishlarni bajargan. Oʻzbek uchuvchi-astronavti S. Sharipov 1998 y. avg .da amerikalik va rossiyalik 7 kishilik ekipaj tarkibida „Endever“ KK da kosmosga parvoz qildi. 1961—2003 y.lar mobaynida kema komandiri va ekipaj aʼzosi sifatida 430 tadan ortiq kishi kosmosga parvoz qilgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil<name="ReferenceA"/ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
 
[[Xalqaro Aviatsiya Federatsiyasi]] (Yevropa) 100 kilometrdan,<ref>[ftp://www.fai.org/sporting_code/sc08_2008.pdf FAI Sporting Code, Section 8, Paragraph 2.12.1]</ref> [[NASA]] (AQSh) esa 80 kilometrdan<ref>[http://www.nasa.gov/centers/dryden/news/NewsReleases/2005/05-57.html NASA — X-15 Space Pioneers Now Honored as Astronauts]</ref> yuqoriga parvoz qilgan shaxslarni koinotga uchgan, deb hisoblaydi. [[2009]]-yilgacha 38 mamlakatdan 505 kishi 100 kilometrdan tepaga parvoz qilgan,<ref name="CBSQL">[http://www.cbsnews.com/network/news/space/democurrent.html Current Space Demographics]</ref> ulardan 24 nafari [[Oy]]ga uchib kelgan.<ref>[http://www-pao.ksc.nasa.gov/kscpao/factoids/hundred.htm NASAʼs First 100 Human Space Flights]</ref>
Qator 26 ⟶ 25:
== Havolalar ==
* [http://spaceflight.nasa.gov/outreach/jobsinfo/astronaut101.html NASA: How to become an astronaut 101]
 
{{stub}}
 
{{OʻzME}}
 
 
{{stub}}