Kongo Respublikasi: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
qisqartmalarni toʻliqlash (v0.3) |
kTahrir izohi yoʻq |
||
Qator 2:
{{Kongo Respublikasi_info}}
'''Kongo Respublikasi'''
▲'''Kongo''' (Congo), Kongo Respublikasi (République du Congo) — Markaziy Afrikadagi davlat. Maydoni 342 ming km². Aholisi 2,9 mln. kishiga yaqin (2001). Maʼmuriy jixatdan 10 viloyat (region)ra boʻlinadi. Poytaxti — Brazzavil shahri
== Davlat tuzumi ==
== Tabiati ==
Iqlimi issiq; shim. sernam ekvatorial, jan. quruq subekvatorial iqlim. Eng issiq oyi (
Aholisi bantu tili oilasiga mansub xalqlar (kongo, teke, mboshi, sanga, bobangilar)dan iborat. Tropik oʻrmonlarda pigmey qabilalari yashaydi. Rasmiy til — fransuz tili. Aholining 46% shaharlarda yashaydi. Dindorlar — katoliklar, protestantlar, bir qismi anʼanaviy dinlarga eʼtiqod qiladi, musulmonlar ham bor. Yirik shaharlari: Brazzavil, Nkayi, Lubomo, Mosenjo.
== Tarixi ==
Arxeologiya topilmalarining dalolat berishicha,
== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
==
Yer fondining juda oz qismini ekinzor va yaylovlar tashqil etadi. Qishloq xoʻjaligi kamhosil boʻlib, aholining oziqovqatga boʻlgan ehtiyojini qondira olmaydi. Ichki ehtiyoj uchun maniok, batat, yams, taro, tariq, makkajoʻxori, sholi, sabzavot yetishtiriladi. Eksport uchun moyli palma, banan, kofe, kakao, sitrus oʻsimliklar, geveya oʻstiriladi, shakarqamish, yer yengʻoq, tamaki ekiladi.
Tibbiy xizmat. Tibbiy xizmat tizimi davlat tasarrufida. Har bir tumanda kasalxona, onalik va bolalikni muhofaza qilish markazi, tibbiyot markazi bor. Bezgak, oshqozon-ichak va sil kasalliklari tarqalgan. Vrachlar, asosan, Fransiya va Senegalda tayyorlanadi.
== Maorifi, ilmiy va madaniy-maʼrifiy muassasalari ==
Mamlakatda 6 yoshdan 16 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun majburiy taʼlim joriy etilgan, hamma turdagi oʻqish bepul. Boshlangʻich maktabda oʻqish muddati 6 yil, oʻrta maktabda 7 i. Brazzavilda milliy universitet bor. Ilmiy muassasalari: Ilmiy texnika tadqiqotlari milliy kengashi,
== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
== Adabiyoti ==
== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Qator 50 ⟶ 49:
Yogʻochdan haykalchalar yasash, oʻymakorlik, qovoq va sopol idishlar ishlash, ularni naqsh bilan bezash rivojlangan. Hozirgi zamon sanʼatida "PotoPoto" rassomlik maktab-ustaxonasi muhim rol oʻynaydi (1951 yil fransuz rassomi va etnografi P.Lods tashqil etgan). Bu maktab-ustaxona mahalliy anʼanalarga asoslangan; manzaralarni aniq tasvirlovchi, ranglardan jozibador koʻrinishlar hosil qiluvchi noyob uslubdagi kartinalar (guash, akvarel) yaratilgan. Xalq hunarmandchiligi rivoj topgan.
Musiqasi qadimdan mavjud.
Baka, babinga va boshqa qabilalarning musiqasi ovchilik, dehqonchilik mavzuini ifodalaydi. Qoʻshiq va raqslar ham koʻpincha qishloq xoʻjaligi ishlari yoki ov vaqtida ijro etiladi. Baraban, fleyta, chang vositasida xabar va yangiliklar tarqatiladi. Mustaqillik yillarida Afrika xalqlari va folklori musiqasiga qiziqish kuchaydi. Kuy va qoʻshiqlar, asosan, barabanda (toku, lokuka, loʻngoʻngu va boshqalar) orkestr joʻrligida ijro etiladi. Keyingi yillarda zamonaviy musiqa rivojlandi. 1966 yilda tashqil etilgan
== Teatri ==
== Kinosi ==
70-yillarning boshida hujjatli filmlar chiqarildi. 1974 yil birinchi toʻliq metrajli badiiy film — "Qalin puli" (rej. S.Komiba) yaratildi; film
== Ma'muriy-hududiy bo'linishi ==
{{main|Kongo Respublikasining hududiy bo'linishi}}
Qator 168 ⟶ 157:
|+
|}
== Manbalar ==
|