Vikipediya

Samarqand davlat universiteti: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Eslatma: Malumotlar to'laligicha yangilangan. Uni tahrir qilishdan avval Samarqand davlat universiteti matbuot kotibi bilan bog'laning.
Teglar: Qoʻlda qaytarildi Qaytarildi
k Haqberdiyev Javohir Isrofil o'g'li tahrirlari Kagansky versiyasiga qaytarildi
Teglar: Eski holiga qaytarish Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali
Qator 1:
{{Taʼlim muassasasi|nomi=Samarqand davlat universiteti|tasvir=[[File:ВИКИПЕДИЯ (2).jpg|thumb|Samarkand state university]]|xalqaronom=Samarkand State University (SamSU)|asos_yil=1420||turi=davlat|rektor=Rustam Xalmuradov|talabalar=22 000 dan ziyod|fakultet=18|bakalavriat=mavjud|magistratura=mavjud|doktorantura=mavjud|manzil=140104, Oʻzbekiston, Samarqand shahri, Universitet xiyoboni, 15-uy|vebsayt=http://samdu.uz/}}'''Samarqand Dalat universiteti''' (eng.Samarkand state university) - Markaziy Osiyodagi eng qadimiy, Oʻzbekistondagi ikkinchi eng yirik universitet hisoblanadi. Uning oʻquv binolari va kompuslari Samarqand shahrining qoq markazida, Universitet bulvarining atrofida joylashgan
'''Samarqand Davlat Universiteti''' (Samarqand universiteti, Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti, '''qisqacha:''' SamDU) — [[Samarqand]]dagi oliy o‘quv yurti bo‘lib, keng sohalardagi mutaxassislar tayyorlash hamda ilmiy tadqiqot ishlari bilan shug‘ullanadi.
 
Oʻzbekistonda ilmiy va pedagog kadrlar tayyorlaydigan yirik oliy oʻquv yurtlaridan biri. 1927-yil 22 yanvarda Samarqandda Oliy pedagogika instituti sifatida tashkil etilgan. Dastlab 3 boʻlim (fizikamat., tabiiygeogr. va ijtimoiyiqtisodiy), 11 oʻqituvchi, 4 kafedra bilan ish boshlagan Institutda taʼlim 4-yillik boʻlgan. Institut qoshida 1929-yil noyabrda ishchilar fakulteti, 1930-yil yanvarda ishchilar universiteti (kechki va sirtqi) hamda 1 va 2darajali maktab oʻqituvchilari uchun malaka oshirish instituti tashkil etildi. 1930-yil 22 yanvarda Oliy pedagogika instituti Oʻzbekiston pedagogika akademiyasi (pedakademiya)ga aylantirildi va u taʼlimning ft tizimiga oʻtdi.
 
1933-yil 20 yanvarda Oʻzbekiston davlat ped. akademiyasi Oʻzbekiston davlat universiteti (Oʻzbekiston Davlat Universiteti)ga aylantirildi. Maktablar uchun oʻqituvchilar tayyorlash va ularning malakasini oshirishda universitet qoshida tashkil etilgan kechki pedagogika instituti muhim rol oʻynadi. Keyinchalik bu institut negizida Samarqand pedagogika instituti (1992-yil Samarqand Davlat Universiteti bilan birlashtirildi), 1935-yil tibbiyot fakulteti negizida Samarqand tibbiyot instituti tashkil etildi. Shuningdek, universitet negizida SamarqanddaQ.x., Tijorat, Chet tillar institutlari ham tashkil topdi. 1941 i. universitetga Alisher Navoiy nomi berildi. Ikkinchi jahon urushi davrida (1941-yil noyabrdan 1944-yil oktabrgacha) Toshkentda Oʻrta Osiyo davlat universiteti tarkibida faoliyat koʻrsatdi. 1960-yildan Oʻzbekiston Davlat Universiteti Samarqand davlat universiteti (Samarqand Davlat Universiteti) deb atala boshladi.
 
Unt tarkibida tarix, huquqshunoslik, iqtisodiyot, ijtimoiy-siyosiy fanlar, oʻzbek filol.si, rus filol.si, tojik filol.si, geogr., kimyo, mexanikamat., fizika, biol., informatika va informatsion texnologiyalar, ped. va boshlangʻich taʼlim, kasbiy taʼlim, musiqa, jismoniy madaniyat ftlari, 73 oʻkuv laboratoriya, 13 kompyuter sinfi, biznes maktab, testga tayyorlov kursi, axborot texnologiyalari va iqtidorli talabalar bilan ishlash markazi, oʻquv diagnostika markazi, maxsus sirtqi boʻlim, metrologiya, patentshunoslik boʻlimlari, 8 qiroatxona va instituternetga ulangan kompyuter zaliga ega kutubxona (3 mln. asar), Alisher Navoiy, zool., arxeologiya, geogr., universitet tarixi muzeylari bor. universitetda 34 yoʻnalish boʻyicha aspirantura (1930-yil tashkil etilgan) va 4 yoʻnalish boʻyicha doktorantura mavjud.
 
Untda 30 yoʻnalish boʻyicha (mat., mexanika, huquqshunoslik, oʻzbek, rus, tojik filol.si, kimyo, iktisodiyot, menejment, fizika, elektronika, biol., ekologiya, tuproqshunoslik, geogr., boshlangʻich taʼlim, ped.psixologiya, mehnat taʼlimi, defektologiya, tarix, falsafa, huquq va maʼnaviyat asoslari, musiqa, amaliy mat., informatika va boshqalar) bakalavrlar, 61 ixtisoslik boʻyicha (informatika, musikiy taʼlim, pedagog, psixologiya, boshlangich taʼlim, dialektika va bilish nazariyasi, umumiy tarix, ijtimoiy falsafa, siyosat falsafasi, Vatan tarixi, arxeologiya, tarixshunoslik, aholishunoslik va mehnat iqtisodiyoti, zool., botanika, oʻsimliklar fiziologiyasi, odam va hayvonlar fiziologiyasi, bio-kimyo, biotexnologiya, nazariy fizika, issiklik fizikasi va molekulyar fizika, kvant elektronikasi, geliofizika va quyosh energiyasidan foydalanish, nazariy mexanika, suyuqlik, gaz va plazma mexanikasi, noorganik kimyo, organik kimyo, fizik geogr., matematik taxlil, differensial tenglamalar, matematik mantiq, ehtimollik nazariyasi va matematik statistika, geom. va topologiya, mat. fanini oʻqitish metodikasi, amaliy mat. va axborot texnologiyasi, hisoblash mat.si, matematik modellash, optimallashtirish va optimal boshqaruv, qattiq jismli elektronika, mikroelektronika, tuproqshunoslik, agrotuprokshunoslik va agrofizika, ekologiya va boshqalar) magistrlar tayyorlanadi. 2003/2004 oʻquv-yilida 9320 talaba taʼlim oldi, 930 oʻqituvchi, jumladan, 88 fan doktori va professor, 468 fan nomzodi va dotsent ishladi. Samarqand Davlat Universiteti ni bitirganlar orasida olimlardan I. Moʻminov, S. Umarov, U. Orifov, Ya. Gʻulomov, A. Bahovuddinov, Q. Zokirov, V. Abdullayev, M. Osimov, A. Narzikulov, A. Adhamov, A. Otaxujayev, B. Valixoʻjayev, Sh. Vohidov, yozuvchi va shoirlardan Hasan Poʻlat, Mirtemir, Amin Umariy, Oydin, Sh. Rashidov, Hamid Olimjon, Asqad Muxtor, Dushan Fayziy, Omon Matjon, N. Narzullayev, B. Boyqobilov va boshqa bor.
 
Untda 1930-yildan „Ilmiy asarlar“ toʻplami (1998-yildan „Samarqand Davlat Universiteti ilmiy tadqiqotlar axborotnomasi“), 1957-yildan „Samarqand universiteta“ gaz. nashr etiladi
<ref>Ibodulla Mirzayev. [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>.
 
[[Samarqand]] [[universitet]]ining [[tarix]]iy ildizi [[Temuriylar]] davriga borib taqaladi. Ilmu-fan, maʼnaviyat va maʼrifat targʻibotchilari boʻlgan Temuriylar hukumronligi davrida Samarqand mintaqasida va umuman [[Movarounnahr]] hududida, [[fan]], taʼlim taraqqiyoti uchun toʻliq maʼnodagi zaminu-asos yaratildi. Sohibqiron [[Amir Temur]] va uning davomchilari tomonidan bunyod etilgan qator madrasa-maktablar, nafaqat diniy taʼlim maskani boʻlib qolmasdan, ular dunyoviy bilimlar beruvchi makon ham edi. Ushbu madrasalardagi saboqlarning 70 % dan ortigʻini dunyoviy predmetlar tashkil qilgan. Aslida [[Abu Ali ibn Sino]], [[Al-Xorazmiy]], [[Zamaxshariy]], [[Mahmud Qoshgʻariy]] kabi allomalarni voyaga etkazgan yurtda taʼlim tizimini yanada taraqqiy qildirish, ilmu-fanni yuksaltirish uchun barcha imkoniyatlar mavjud boʻlganligi hech qanday bahsni talab qilmaydi.
== Tarixi ==
Oʻzbekiston SSR hukumatining buyrugʻi bilan [[1927-yil]]ning [[22-yanvar]] kuni [[Samarqand]] shahrida '''Oʻzbek Pedagogik Instituti''' tashkil etildi. [[1930-yil]]i universitet nomi '''Oʻzbek Davlat Pedagogik Akademiyasi'''ga almashtirildi.
Samarqand davlat universitetining tarixi buyuk olim Muhammad Xavofiy 100 dan ortiq tinglovchilar oldida Klavdiy Ptolomey nazariyasi boʼyicha ilmiy maʼruza qilgan 1420 yilning 21 sentyabridan – Mirzo Ulugʼbek madrasasi tashkil etilgan kundan boshlanadi. Oʼsha kundan eʼtiboran ish boshlagan Mirzo Ulugʼbek madrasasida talabalar diniy bilimlar bilan bir qatorda algebra (al-jabr), geometriya (handasa), huquq (fiqh) va boshqa fundamental fanlardan saboq ola boshladi.
 
Yozma manbalar va ilmiy izlanishlar Samarqand davlat universiteti Mirzo Ulugʼbek madrasasining bevosita vorisi ekanligini tasdiqlaydi. Demak, 2020 yilda Samarqand davlat universiteti 600 yoshga toʼladi.
[[1933-yil]]da Pedagogik Akademiya va Oʻzbek Davlat tibbiyot instituti huzurida '''Oʻzbek Davlat Universiteti''' tashkil etildi.
Turkiston Respublikasi rahbariyatining qarori bilan 1920 yildan boshlab Mirzo Ulugʼbek madrasasi mudarrislari pedagog kadrlar tayyorlash boʼyicha qisqa muddatli kurslarga jalb qilinib, ularning bitiruvchilari keyinchalik taʼlim muassasalarida dars bera boshladi. Keyinchalik, 1927 yil 22 yanvarda Oʼzbekiston SSR poytaxti Samarqandda Oliy pedagogika instituti tashkil etildi. Ushbu taʼlim muassasasi Markaziy Osiyodagi birinchi oliy oʼquv yurtlaridan biri edi. Madrasada oliy maʼlumot olgan milliy ziyolilarning taniqli vakillari bilan bir qatorda sobiq ittifoqning Moskva, Leningrad va Kiev shaharlaridan professor-oʼqituvchilar institutga ishga taklif etildi.
 
1930 yilda taʼlim muassasasi Oliy pedagogika akademiyasiga aylantirildi. Akademiyaning birinchi rektori Karim Abdullaev (1931-1935) boʼlib, keyinchalik u Stalin qatagʼoniga uchragan edi. 1933 yilda Pedagogika akademiyasi va Tibbiyot instituti negizida Markaziy Osiyodagi eng yirik universitetlardan biri – Oʼzbekiston davlat universiteti tashkil etildi.
[[1941-yil]]da ushbu universitetga Pedagogika va oʻqituvchilar instituti qoʻshildi. Oʻsha-yili universitetga [[Alisher Navoiy]] nomi berildi.
XIV asarning 60-yillarda Mirzo Ulugʼbek madrasasida tahsil olgan shoir, faylasuf va davlat arbobi Alisher Navoiy tavalludining 500 yilligi munosabati bilan 1941 yilda Oʼzbekiston davlat universitetiga ulugʼ allomaning nomi berildi. Xuddi shu yili Ikkinchi Jahon urushi boshlanishi munosabati bilan universitet faoliyati vaqtincha toʼxtatildi. 1941-1944 yillarda Samarqand universiteti vaqtincha Toshkent davlat universiteti bilan birlashtirildi.
 
1944 yilda rektor Musa Moʼminov tashabbusi va mamlakat rahbariyati koʼmagi bilan universitet faoliyati qayta tiklandi. 1944-1951 yillarda M.Moʼminov universitetga S. Ayniy, U. Tursunov, I. Kukles, R. Iskandarov, I. I. Umnyakov kabi taniqli olimlarni, boshqa tajribali pedagoglarni jalb qildi.
[[1961-yil]]i Oʻzbek Davlat Universiteti, '''Samarqand Davlat Universiteti''' deb nomlandi.
1961 yilda Oʼzbek davlat universitetining nomi Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti deb oʼzgartirildi.
 
1992 yilda S.Ayniy nomidagi Samarqand pedagogika instituti Samarqand davlat universiteti tarkibiga kiritildi.
== Fakultetlari ==
1994 yilda Samarqand davlat universitetining chet tillari fakulteti negizida Samarqand davlat chet tillar instituti tashkil etildi.
Hozirgi vaqtda universitet tarkibiga quyidagi fakultetlar kiradi:
Turli yillarda universitetdan oʼnlab yirik davlat, madaniyat va fan arboblari, yozuvchi va shoirlar yetishib chiqdi. Ulardan Sharof Rashidov, Hamid Olimjon, Uygʼun, akademik Ibrohim Moʼminov, akademik Yahyo Gʼulomov, Muhammad Asimi, Abdullo Gʼani, Mirtemir, Usmon Nosir, Manzura Sobirova, Xabib Yusufiy va boshqalarning nomlari Oʼzbekiston va jahonga tanildi[1].
* [[Filologiya]]
Samarqand davlat universitetida matbaa ishlari yaxshi yoʼlga qoʼyilgan. “SamDU ilmiy axborotnomasi” jurnali yiliga 6 marta rus va oʼzbek tillarida nashr etiladi.
* [[Rus filologiya]]
* [[Tarix]]
* [[Mexanika-matematika]]
* [[Amaliy matematika va informatika]]
* [[Pedagogika]]
* [[Fizika]]
* [[Biologiya va kimyo]]
* [[Geografiya va ekologiya]]
* [[Ijtimoiy-iqtisodiyot]]
* [[Jismoniy madaniyat]]
* [[Kasbiy ta'lim]]
 
=== Universitet manzili ===
[[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston Respublikasi]], 703004, [[Samarqand]] shahri, Universitet xiyoboni, 15
 
== Mashhur bitiruvchilar ==
{{colbegin||18em}}
* [[Otaxo'jayev Akbar Qosimovich]]
* [[Mirkarim Osim]]
* [[Abdullayev Vohid Abdullayevich]]
* [[Zokirov Qodir Zokirovich]]
* [[Yahyo Gʻulomov]]
* [[Orifov Ubay Orifovich]]
* [[Umarov Saidkomil Hamroyevich]]
* [[Bahodir Matlyubov]]
* [[Ibrohim Moʻminov]]
* [[Tolib Moʻminov]]
* [[Shirinqulov Toshpoʻlat]]
* [[Abdulla Sagitov]]
* [[Miyonbuzruk Solihov]]
{{colend}}
 
== Manbalar ==
{{manbalar}}
 
== Havolalar ==
* [http://www.samdu.uz Universitet sahifasi]
 
{{OʻzME}}
== Fakultetlar ==
[[File:Samarkand9.jpg|thumb|Xalqaro taʼlim dasturlari fakulteti]]
===== Samarqand davlat universitetida 18 ta fakultet mavjud: =====
# Matematika
# Fizika
# Biologiya
# Kimyo
# Raqamli texnologiyalar
# Tarix
# Geografiya i ekologiya
# Maktabgacha taʼlim
# Pedagogika
# Raqamli iqtisodiyot
# Rus filologiyasi
# Filologiya (oʼzbek, tojik, xorijiy tillar)
# Psixologiya i ijtimoiy munosabatlar
# Xalqaro taʼlim dasturlari
# Sanʼatshunoslik
# Jismoniy madaniyat
# Аgrobiotexnologiyalar va oziq-ovqat xavfsizligi
# Huquqshunoslik
 
[[Turkum:Oliy oʻquv yurtlari]]
== Ilmiy maktablar ==
[[Turkum:Oʻzbekistondagi universitetlar]]
<i>Oʼzbek adabiyotshunosligi ilmiy maktabi.</i> Maktabga 1920 yillar oxirida <b>Abdurauf Fitrat, Abdurahmon Saʼdiy, Sadriddin Ayniy</b> asos solgan. Akademiklar Vohid Abdullaev va Boturxon Valixoʼjaev, professor Orif Ikromov oʼzbek adabiyotshunosligi ilmiy maktabining anʼanalarini davom ettirdilar. Hozirgi kunda ilmiy maktabda professorlar M. Muhiddinov, H. Umurov, A. Soliev, D. Salohiy, dotsentlar Sh. Xasanov, A. Nosirov, U. Qobilov, M. Boboxonov, S. Toxirov, B. Muxiddinova oʼzbek adabiyotshunosligi muammolari bilan shugʼullanib kelmoqda.<br/>
<u>Oʼzbek tilshunosligi ilmiy maktabiga 1920-1930 yillarda Abdurauf Fitrat, Gʼozi Olim Yunusov va Ye.D.Polivanovlar tomonidan asos solingan. Ularning ishi 1930-yillarda Said Riza Alizoda va 1940-yillarda Ulugʼ Tursunov tomonidan davom ettirildi. Professorlar X. Doniyorov va R. Qoʼngʼurov tadqiqotlarni yangi bosqichga koʼtardilar. I. Mirzaev, S. Karimov, J. Eltazarov, A. Pardaev kabi olimlar ushbu ilmiy maktab izlanishlarini davom ettirmoqda.</u><br/>
Tarixchilar ilmiy maktabi. Markaziy Osiyo xalqlari tarixi boʼyicha olim professor Poʼlat Soliev va XIV-XV asr temuriylari tarixi boʼyicha mutaxassis, professor I. Umnyakov tarixchilar ilmiy maktabini yaratdilar. Mustaqillik yillarida mazkur maktabning yutuqlari professorlar I. Saidov, B. Ergashev, F. Nabiev, B. Gʼoyibov, G. Normurodova, dotsentlar M. Nasrullaev, R. Xoliqulov, yosh olimlar M. Xoshimovaning izlanishlari bilan izchil boyib bordi.
Samarqand davlat universitetining Arxeologiya maktabi 1944-1945 yillarda akademik Yahyo Gʼulomov va professor D. Lyu tomonidan tashkil etilgan. Hozirgi kunda professor M. Joʼraqulov, professorlar N. Avanesova, N. Xolmatov, D. Djurakulova tomonidan Oʼzbekiston va Markaziy Osiyo xalqlari, xususan Zarafshon vohasi shahar atrofi madaniyati, maʼnaviy madaniyati genezisi va rivojlanish dinamikasi boʼyicha ilmiy izlanishlar olib borilmoqda.<br/>
Falsafa maktabi 1930-1940 yillarda akademik Ibrohim Moʼminov rahbarligida tashkil etilgan. Ushbu maktabning bugungi yutuqlari professorlar J. Yaxshilikov, Sh.Kushakov, B. Toʼraev nomlari bilan bogʼliq. Yosh olimlar, fan doktorlari O.Gʼaybullaev, А.Аymatov, Sh.Negmatova, A.Samadov va oʼnlab fan nomzodlari mustaqillik gʼoyasini falsafiy tadqiq etish ustida ishlamoqdalar.<br/>
<i>Yadro fizikasi va kosmik nurlar ilmiy maktabi</i> 1940 yillarda professor Muso Moʼminov tomonidan ishlab chiqilgan boʼlib, hozirgi kunda professorlar <b>B.Mahmudov, R.Ibodov, U.Soliqboevlar</b> tomonidan izlanishlar olib borilmoqda. Ayni paytda ushbu maktab oʼquvchilari fizika-matematika fanlari nomzodlari A. Safarov, Sh.Xushmurodov va bir qator iqtidorli yoshlar oʼz dissertatsiyalari ustida ish olib bormoqdalar.<br/>
Molekulyar optika ilmiy maktabiga 1960 yillarda Peterburg davlat universiteti professori M.Vuks va akademik Akbar Otaxodjaev asos solgan. Maktabning zamonaviy vakillari (<u>A.Jumaboev, N. Nizomov, L. Sobirov</u>) molekulyar spektroskopiyaning 3 yoʼnalishi boʼyicha faol izlanishlar olib bormoqdalar. <u>Professorlar A.Jumaboev, U.Toshkenboyev va fan nomzodlari X. Xushvaktov, A. Absanov, B. Xudoyberdyev</u> mahalliy va xorijiy olimlar bilan yorugʼlik tarqalishi sohasida hamkorlik qilmoqdalar.<br/>
<i>Lazer fizikasi va nochiziqli optika ilmiy maktabi.</i> Nochiziqli optik jarayonlar va akustika sohasidagi ilmiy tadqiqotlar <b>L. Sobirov</b> rahbarligida olib borilmoqda. Ushbu sohalarda fan doktorlari <u>N. Eshqobilov, M.Qodirov, D. Semenov, P.Redkin, A.Xalmanov va fan nomzodlari G.Haydarovlar</u> tomonidan koʼplab kitoblar nashr etilgan va nufuzli jurnallarda maqolalar eʼlon qilingan.<br/>
Magnit hodisalar fizikasi ilmiy maktabi oʼtgan asrning 70-yillarida O. Quvondiqov saʼy-harakatlari bilan yaratilgan. Mustaqillik yillarida 1 ta doktorlik (D. Sayfullaeva) va 4 ta nomzodlik (N. Xamraev, R. Rajabov, M. Salaxidinova, Z. Shodiev) dissertatsiyalari himoya qilindi.<br/>
Differentsial (elliptik) tenglamalar nazariyasi ilmiy maktabi XX asrning 40-yillarida professor I.Kukles, akademiklar M.Evgrafov va M.Lavrenьtevlar tomonidan asos solingan. Maktab vakillari professorlar Sh.Yarmuxamedov, А.Haydarov, А.Hasanov, А.Begmatov, А.Xotamov, T.Ishankulov va boshqalar tomonidan fizikaning klassik tenglamasi uchun Koshi masalasini yechishning yangi usuli ishlab chiqilgan, bu usul elastiklik nazariyasida va yadro fizikasi tajriba natijalarini tahlil qilishda oʼz tadbigʼini topgan. Bu ilmiy maktab vakillari tomonidan 10 dan ortiq fan doktorlari, 30 dan ortiq fan nomzodlari (falsafa doktorlari) tayyorlangan. Bugungi kunda prof.А.Hasanov rahbarligida faol ilmiy tadqiqot ishlari olib borilmoqda.<br/>
<i>Аlgebra va sonlar nazariyasi ilmiy maktabi</i> – 1945-1950 yillarda professor N.Romanov va dotsent R.Iskandarovlar tomonidan asos solingan boʼlib, ilmiy maktab vakillari algebra va sonlar nazariyasi muammolari bilan shugʼullanadi. Bugungi kunda professor <b>А.Soleev</b> rahbarligida «Robototexnikada yuzaga keladigan algebraik egri chiziqlarni lokal tahlil qilish masalalari, Minkovskiy teoremasini umumlashtirish, ikki xil qirrali graflarning rekkurent funktsiyalarini tadqiq qilish hamda singulyar integrallarni taqribiy hisoblashning optimal algoritmlarini yaratish» masalalari yoʼnalishlarida izlanishlar olib borilmoqda. Bu ilmiy maktabda 20 ortiq yuqori malakali ilmiy pedagog kadrlar tayyorlangan.<br/>
<i>Matematik analiz hamda uning zamonaviy matematik fizikaga tadbiqi ilmiy maktabi – 1980 yillarda OʼzFА akademigi S.N.Laqaev tomonidan asos solindi.</i> Bu maktab vakillari <b>prof.I.Ikromov, prof.J.Аbdullaev, А.Xolxoʼjaev</b> va boshqalar tomonidan panjaradagi ikki, uch va toʼrt darajali Shryodinger operatorlarining spektral xossalari tadqiq qilinib, muhim ilmiy natijalar jahon matematiklar jamiyati tomonidan keng eʼtirof etilgan. Bu yoʼnalishdagi tadqiqotlar АQSh, Frantsiya, Аngliya, Germaniya, Malayziya kabi davlatlarning ilmiy tadqiqot markazlari bilan hamkorlikda olib borilmoqda. Bu ilmiy maktabda 7 nafar fan doktorlari, 20 dan ortiq fan nomzodlari (falsafa doktorlari) tayyorlandi.<br/>
<i>Nazariy va amaliy mexanika ilmiy maktabiga</i> 1990 yillarda <b>prof.R.I.Xalmuradov</b> tomonidan asos solindi. Bu maktab vakillari <u>prof.X.Xudoynazarov, prof.B.Xoʼjayorov, prof.А.Z.Xasanov, O.Аbdurashidov, V.Burnashev</u> va boshqalar tomonidan deformatsiyalanuvchi qattiq jismlar mexanikasi va filtratsiya masalalari tadqiq qilinib, muhim ilmiy natijalar jahon mexaniklari jamiyati tomonidan keng eʼtirof etilgan. Bu yoʼnalishdagi tadqiqotlar Rossiya, АQSh, Ukraina, qozogʼiston va Аzarbayjon kabi davlatlarning ilmiy tadqiqot markazlari bilan hamkorlikda olib borilmoqda. Bu ilmiy maktabda 6 nafar fan doktorlari, 12 dan ortiq fan nomzodlari (falsafa doktorlari) tayyorlandi.<br/>
Axborot texnologiyalari ilmiy maktabi 1990 yillarda texnika fanlari doktori, akademik <b>Vosil Kabilov</b>, <b>I.Jumanov</b> tashabbusi bilan tashkil etilgan. Texnika fanlari doktori <b>A. Axatov</b>, fan nomzodlari <b>O. Jumanov</b>, <b>I. Toʼraqulov, I. Aminov, F. Nomozovlar</b> axborot texnologiyalari va ulardan oʼquv jarayonida foydalanish boʼyicha ilmiy izlanishlar olib bormoqdalar.<br/>
<i>Botanika ilmiy maktabiga</i> <b>professor N.I.Merkulovich (1927-1938)</b> tomonidan asos solingan. 1960 yillardan boshlab professorlar Ye.Proskoryakov, J.Qabulov, M.Ikramov, N.Аmirxanovar tomonidan rivojlantirilgan. Botanika ilmiy maktabining asosiy ilmiy yoʼnalishi Zarafshon daryosi havzasi florasi va uning xilma-xilligini oʼrganishga qaratilgan. Bugungi kunda bu ilmiy maktab vakillari (X.Haydarov, X.Keldiyorov, M.Normurodov, F.Qobilova, M.Nosirov, X. Keldiyorova, T.Rajabov va h.k.) tomonidan Zarafshon vodiysida oʼsayotgan dorivor oʼsimliklarning resurslari va biologiyasi, gʼoʼzaning optimal mineral oziqlanishi va unga elektrotexnologiyaning taʼsiri, yangi yem-xashak oʼsimliklarning biologiyasi muammolari mavzularida ilmiy ishlar olib borilmoqda.
<i>Zoologiya ilmiy maktabi</i> professorlar I.Turkevich, А.Sagitovlar tomonidan 1940 yillarda tashkil qilingan. Uning asosiy ilmiy-tadqiqotlari sohasi ornitologiya boʼlib, Oʼzbekiston tereofaunasining shakllanishi va sut emizuvchilarning ekologiyasini oʼrganish mavzulariga qaratilgan. Hozirgi paytda mazkur ilmiy maktab vakillari professor J.Laxanov, prof.А.Jabborov, dots.S.Fundukchiev va boshqalar tomonidan hayvonot dunyosining faunasi, ekologiyasi va muhofazasi, qishloq xoʼjaligi zararkunandalari va parazitlarining biologiyasi va ekologiyasini oʼrganish yoʼnalishlarida izlanishlar olib borishmoqda.
<i>Oʼsimliklar fiziologiyasi ilmiy maktabi</i> 1945 yillarda <b>S.S.Аbaeva</b> rahbarligida shakllangan. Аsosiy ilmiy tadqiqot yoʼnalishi oʼsimliklarda mikroelementlarning fiziologik rolini aniqlashga qaratilgan. Bugungi kunda bu maktab vakillari prof.J.X.Xoʼjaev rahbarligida mineral oziqlantirishni moʼʼtadillashtirish asosida oʼsimliklarning noqulay omillar taʼsiriga chidamliligi va hosildorligini oshirishning ilmiy asoslarini ishlab chiqish boʼyicha ilmiy-tadqiqot ishlari olib borishmoqda. Bu ilmiy maktabda 2 nafar fan doktorlari va 10 ortiq fan nomzodlari (falsafa doktorlari) yetishib chiqqan.
<i>Biokimyo va tuproqshunoslik ilmiy maktabi</i> 1960 yillarda <b>professor Mark Rish</b> tomonidan tashkil qilingan mikroelementlar muammoviy ilmiy tadqiqot laboratoriyasi bazasida shakllandi. Yaylovli yerlar tuprogʼining hosildorligini yaxshilash, hayvonlar qon tarkibining biokimyoviy xususiyatlari masalalarini oʼrganish yoʼlga qoʼyilgan. <br/>
Kimyo ilmiy maktabi faoliyati dotsent N. Zokirov, professor Y. Kurbatov tomonidan 1950-1960 yillarda yoʼlga qoʼyilgan. Bugungi kunda ushbu maktab vakillari professorlar A. Nasimov, E. Abduraxmonov, N. Muxammadiev, N. Fayzullaevlar, dotsentlar Z. Normurodov, U. Norqulov, S. Tillaev, Sh. Saidqulovlardir.<br/>
<i>Tabiiy geografiya va geoekologiya maktabi</i> 1960 yillarda tashkil topgan va uning yutuqlari professorlar <b>A. Abulqosimov, L. Alibekov, Sh. Xoliqulov, S. Abbosov va A. Rahmatullaev</b> xizmatlari bilan bogʼliq.<br/>
<i>Iqtisodiy nazariya maktabi</i> 1970 yillarda tashkil etilgan boʼlib, uning faoliyati professorlar <b>Yu.Dunaev, K.Saidov, L.Krivoruchko, E.Aliqulov, E.Xodjaev, U.Rashidovlar</b> nomi bilan bogʼliq.
 
== SamDU boʻlinmalari ==
# Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti (Surxandaryo viloyati, Denov shahri)
# Jomboy raqamli texnologiyalar texnikumi
# Gulobod Аgrobiotexnologiya texnikumi
# Iqtidorli bolalar maktabi
# Аkademik litsey
# Oliy taʼlim muassasalari professor-oʼqituvchilarining malakasini oshirish mintaqaviy markazi.
 
{{university-stub}}
== SamDU muzeylari ==
[[File:Biologiya.jpg|thumb|SamDUning Zoologiya muzeyi joylashgan biologiya fakulteti binosi]]
• Zoologiya muzeyi <br/>
• Tarix muzeyi<br/>
• Аrxeologiya muzeyi <br/>
• Аlisher Navoiy muzey-laboratoriyasi <br/>
• Botanika bogʼi <br/>
• Oranjereya <br/>
• Geologiya muzeyi<br/>
"https://uz.wikipedia.org/wiki/Samarqand_davlat_universiteti" dan olindi