|regional_scenes=[[Gothenburg metal|Gothenburg]] - [[Bay Area thrash metal|Bay Area]]
|other_topics=[[Heavy metal fashion|Fashion]] - [[Timeline of heavy metal|History]] - [[List of heavy metal bands|Bands]] - [[Heavy metal umlaut|Umlaut]] - [[Blast beat]]
}}
'''Heavy metal''' (ba'zidabaʼzida shunchaki '''metal''') [[1960]]-yillar oxiri va [[1970]]-yillar boshlarida paydo bo`lganboʻlgan [[rock]]-musiqaning bir [[janr]]idir. Ildizlari [[blues-rock]] va [[psixedelik rock]]ga borib taqaladi. Qalin, og`irogʻir tovushli [[gitara]] va barabanlar[[Dovul (cholgʻu asbobi)|dovullar]] qo`llanishiqoʻllanishi, tezlashgan [[distortion]] va gitara sololari bilan xarakterlanadi.
Heavy metal dunyo bo`ylabboʻylab "[[metalhead]]lar" yoki "[[headbanging|headbangerlar]]" degan muxlislariga ega. [[Led Zeppelin]] va [[Black Sabbath]] kabi ilk heavy metal guruhlari keng ommani jalb etgan bo`lsaboʻlsa-da, o`zoʻz davrlarida tanqidga uchragan edilar. 1970-yillar o`rtalaridaoʻrtalarida [[Judas Priest]] guruhi janrni [[blues]] ta'siridantaʼsiridan chiqarib, oyoqqa turg`izditurgʻizdi; [[Britan Heavy Metal Yangi To`lqiniToʻlqini]] boshlandi, bunda u [[punk rock]] kabi tez ohanglarni ishlatishga o`tdioʻtdi.
Heavy metal 1980-yillarga kelib mashhur bo`libboʻlib, ostjanrlari ko`payibkoʻpayib ketdi. Ekstremal metal janrlari [[Underground musiqa|underground]] klublarda qo`yilardiqoʻyilardi; [[glam metal]] va [[thrash metal]] kabi boshqa janrlari esa [[pop-madaniyat]] qismiga aylana bordi. So`nggiSoʻnggi yillarda bu ostjanrlar orasiga [[nu metal]], [[alternative metal]] kabilar ham qo`shildiqoʻshildi.
== Xarakteristikasi ==
Heavy metal odatda baland gitara effektlari, keskin ritmlari, qalin baraban ovozlari hamda energetik vokal tovushlari bilan tavsiflanadi. Metal ostjanrlari u yoki bu sifatlarni kuchaytirib, boshqalarini kamaytirib, xilma-xillik hosil qilishadi. Odatiy heavy metal guruhi [[barabanchi]]dovulchi, [[bass gitarachigitara|bassist]], [[ritm gitara]]chi, [[bosh gitarachi]] va ashulachidanxonandadan iborat bo`ladiboʻladi.
