Norin (daryo): Versiyalar orasidagi farq

|Asl nomi = {{lang-ky|Нарын дарыясы}}

'''Norin''' ({{lang-ky|Нарын}}) — [[Oʻzbekiston]] va [[Qirgʻiziston]]dagi [[daryo]]. Markaziy [[Tyan-Shan|Tyanshan]]dan boshlanadi. Uz. 807&nbsp;km, [[daryo havzasi|havzasi]]ning maydoni 59,9 ming km². Daryo Norin shahridan 44&nbsp;km sharkda Katta Norin va Kichik Norin daryolarining qoʻshilishidan hosil boʻladi. Norin shahridan 21&nbsp;km oqib oʻtgach, unga oʻng tomondan [[Oʻnarcha]] daryosi, soʻngra [[Soʻnkoʻl]]dan chiqib keladigan Koʻkjerti daryosi quyiladi. Shundan soʻng , eng yirik chap [[irmoq]]laridan Otboshi daryosi, undan nariroqsa Olabugʻa daryosi kelib quyiladi. Toʻgʻuztoʻroʻ [[soylik|soyligi]]ga oqib chiqqach, N.Norin da-ryosigadaryosiga chap tomondan ancha yirik Koʻkiy-rim daryosi, 32&nbsp;km oqib borgach, Koʻkoʻme-ren daryosi qoʻshiladi. Uzunaxmat va Qo-rasuv daryolari qoʻshilgach, daryo [[Fargʻona vodiysi|Fargona vodiysi]]ga chiqadi. Shu yerdan boshlab uning suvi qisman sugʻorishga olinadi. [[Namangan]] shahri yaqinidagi Baliqchi qishlogʻi yonida N.Norin [[Qoradaryo]] bilan qoʻshilib [[Sirdaryo (daryo)|Sirdaryo]]ni hosil qiladi. N.Norin yuqori oqimida keng vodiyda, Axala daryosining quyilish joyiga qadar chuqur va tor vodiyda juda tez oqadi. [[Norin (shahar)|Norin]] shahridan boshlab daryo vodiysida ikki yoqlama qayir hosil boʻlgan. Uzunaxmat daryosi quyilish joyiga yaqin daryo [[vodiy]]si tobora tora-yib, qoyali daraga aylanadi va [[Uchqoʻrgʻon (shahar)|Uchqoʻr-gʻon]] shahridan oʻtgach, kengayib, konussimon yoyilmadan oka boshlaydi. N.ningNorinning oʻrtacha koʻp yillik suv sarfi (Norin shahri yaqinida) 87,5 m³/sek, oʻrtacha oqim moduli 8,24 m³/sek. Daryosining eng katta maksimal suv sarfi 1936-yil 20-mayda 772 m³/sek, minimal oʻrtacha oylik suv sarfi 10,2 m³/sek. (1938-yil yanvar) boʻlgan. N.Norin qor-[[muzlik]] suvlaridan toʻyinadi. [[Katta Fargʻona kanali|Katta Fargona]], [[Katta Andijon kanali|Katta Andijon]], [[Shimoliy Fargʻona kanali|Shim. Fargʻona]], [[Katta Namangan kanali|Katta Namangan kanallari]] shu daryodan suv oladi. N.Norin juda katta energiya zaxiralariga ega. Daryoda [[Uchqoʻrgʻon gidrouzeli|Uch-qoʻrgon GES]], [[Toʻqtagʻul GES|Toʻqtaqul GES]] qurilgan. N.Norin boʻyida Norin, [[Toshkoʻmir (shahar)|Toshkoʻmir]], Uchqoʻr-gʻon shaharlari joylashgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>