MediaWiki

MediaWiki  — bu Vikipediya uchun maxsus yozilgan va boshqa koʻplab Vikimedia jamgʻarmasi loyihalari, shuningdek, xususiy va jamoat tashkilotlari tomonidan qoʻllanadigan viki dvigatelidir . Bepul dasturiy taʼminot boʻlib GNU davlat litsenziyasi shartlarida amal qiladi.

MediaWiki PHP umumiy maqsadli skript tilida yozilgan va maʼlumotlarni saqlash uchun nisbiy maʼlumotlar bazasidan (MySQL, PostgreSQL, SQLite yoki Oracle DB) foydalanadi; memcached va Squid dasturlaridan foydalanishni qoʻllab-quvvatlaydi. MediaWiki sahifa bazasi bilan ishlash interfeysini, tizim maʼmuriyatiga kirish huquqlarini chegaralashni, matnni oʻz wiki-matn formatida va HTML va ΤΕΧ (formulalar uchun) formatlarida, rasmlar va boshqa fayllarni yuklab olish qobiliyatini va boshqa imkoniyatlarni taqdim etadi. Kengaytma tizimi foydalanuvchilarga oʻzlarining yangi xususiyatlari, funksiyalari va dasturiy interfeyslarini qoʻshish imkonini beradi.

Qadimgi MediaWiki logotipi (2021-yil 1-aprelgacha) havolalar yaratish uchun kvadrat qavslardan [[ ]] foydalanadigan belgilash tilini ramziy qildi.

Tarixi

MediaWiki germaniyalik talaba Magnus Manske tomonidan Vikipediya uchun maxsus ishlab chiqilgan. Birinchi marta Perl tilida yozilgan UseModWiki (shuningdek, „I bosqich“ — „Phase I“ " deb ham nomlangan) ishlatilgan. Keyin 2002 yil 25 yanvarda („Magnus Manske kuni“ deb ham ataladi) yangi versiya („II bosqich“ — „Phase II“) PHP dan foydalanishga oʻtdi.

2009 yil oktyabr oyigacha loyihani Brion Uibber boshqargan, Wikimedia jamgʻarmasidan ketganidan keyin Tim Starling bu lavozimni egallagan. Versiyani boshqarish tizimi sifatida ishlab chiquvchilar git-dan foydalanadilar. Xatolarni tuzatish va yangi funktsiyalarni ishlab chiqish uchun Bugzilla xato kuzatuv tizimi quyidagi manzilda joylashgan bugzilla.wikimedia.org. Alohida bir viki-loyiha mavjud boʻlib www.mediawiki.org, u butunlay dvigatelga bagʻishlangan (bir nechta tillarda hujjatlar mavjud). Dvigatelning lokalizatsiyasini tarjima qilish maxsus saytda amalga oshiriladi Translatewiki.net .

Keyingi, kengaytirilgan va toʻldirilgan versiya bir vaqtning oʻzida „III bosqich“ („Phase III“) deb nomlandi, ammo keyinchalik u MediaWiki deb oʻzgartirildi, chunki bu dastur nafaqat Vikipediyada, balki boshqa loyihalarda ham fqoʻllanishi mumkin edi. „MediaWiki“ nomi Vikipediyaning asosiy tashkiloti boʻlgan „Vikimedia“ nomidagi soʻz birikmasidir.

Qoʻllanilishi

MediaWiki koʻplab kengaytmalar bilan birgalikda koʻplab Wikimedia Foundation va Fandom wiki hosting loyihalarida qoʻllanadi. Bundan tashqari, ushbu dvigatelda qurilgan va korporativ foydalanish uchun moʻljallangan oʻzgartirilgan tuzilmalar mavjud: Enterprise Semantic MediaWiki+, BlueSpice , ruscha loyihalar Wiki4Intra , WikiVote. MediaWiki ham MindTouch wiki dvigateli uchun asos boʻlgan.)

Ilova dasturlash interfeysi (API)

MediaWiki maʼlumotlar bazalaridan toʻgʻridan-toʻgʻri yuqori darajadagi maʼlumotlarga kirishni taʼminlaydigan maxsus dasturlash interfeysini taqdim etdi. Mijoz dasturlari API dan avtorizatsiya qilish, maʼlumotlarni olish va oʻzgarishlarni yuborish uchun foydalanishi mumkin. Ushbu interfeys orqali veb-sahifadagi skriptlar Vikipediya bilan muntazam ishlashda veb-sahifada ishlaydi. API-ga kirish har qanday tarzda, shu jumladan front-end va back-end dasturlari orqali olinishi mumkin.

Bunday dasturlarning namunasi sifatida Python-da wiki-bot yaratish uchun Pywikipedia kutubxonasi va Autowikibrowser Vikipediyasiga yarim avtomatik oʻzgartirishlar kiritish dasturi deb atash mumkin.

API-ning asosiy qulayligi shundaki, mijoz dasturi yoziladigan dasturlash tili muhim emas, chunki barcha soʻrovlar HTTP protokoli boʻyicha qayta ishlanadi va javob ishlab chiquvchi uchun qulay formatda olinadi: XML, seriyaliangan PHP yoki JSON .

Havolalar

• MediaWiki.org bosh sahifasi
• SourceForge.net saytidagi MediaWiki loyihasi
• meta:MediaWiki foydalanuvchi qoʻllanmasi
• WikiMediadagi MediaWiki
• MediaWiki-dan foydalanadigan saytlar
• Rus hamjamiyati MediaWiki