Mejitova Jevariye
JJevariye Mejitova (qrim-tatar. Cevariye Mecitova, Джеварие Меджитова; 1913-yil 7-oktabr, Chaltemir, Tavrida viloyati – 1992-yil 4-sentyabr, Toshkent) – qrim-tatar shoirasi va oʻqituvchisi.
| Jevariye Mejitova | |
|---|---|
| Tavalludi |
7-oktyabr 1913-yil Chaltemir, Petrovskiy o‘lkasi, Feodosiya okrugi, Tavrida viloyati, Rossiya imperiyasi |
| Vafoti | 4-sentyabr 1992-yil (78 yosh) |
| Fuqaroligi |
 SSSR |
| Kasbi | shoira, o‘qituvchi |
Biografiya tahrir
Jevariye Mejitova 1913-yil 7-oktabrda Chaltemir qishlog‘ida tug‘ilgan. Otasi – Abdulmejit qassob bo‘lgan. Onasi Rasimxon uy xo‘jaligini boshqargan. Jevariyelar oilada besh nafar farzand bo‘lishgan .
Mejitova o‘zi tug‘ilgan qishloqdagi maktabni tugatgach, Yalta pedagogika kollejiga o‘qishga qabul qilingan. Shoira Kerch metallurgiya zavodida boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi bo‘lib ishlagan. O‘qituvchilik amaliyoti davomida Jevariye sheʼrlar yozgan, uning sheʼrlari ,,Yosh kuch” gazetasida chop etilgan[1] .
Mejitova 1935-yilda M.V.Frunze nomidagi Qrim davlat pedagogika institutining Qrim-tatar tili va adabiyoti fakultetiga o‘qishga kirgan. Shoira keyinchalik u yerda yozuvchi Amet Mefayev, Yunus Temirkay, Rizo Holid bilan birga tahsil olgan. Medjitova o‘qish davrida folklor yo‘nalishiga qiziqqan [1] . 1938-yilda shoira ,,Kizil Кirim” gazetasida nashr qilingan so‘ngra rus tiliga tarjima qilinib, ,,Qirim haqiqati” gazetasida bosilgan ,,Moskva-Uzoq Sharq to‘xtovsiz parvoz” deb nomlangan sheʼrini yozgan. Medjitova 1939-yilda Qozon davlat pedagogika institutini tugatgach, aspiranturaga o‘qishga kirgan. Shundan so‘ng A.S.Pushkin nomiagi Til va adabiyot ilmiy tadqiqot institutida ish boshlagan[2]. Kichik ilmiy xodim sifatida ,,Qrim-tatar xalqi folklorida ayol obrazi” mavzusidagi nomzodlik dissertatsiyasi ustida ish olib borib, folklor ekspeditsiyalarida faol ishtirok etgan [1] .
Mejitova shuningdek, Ulug‘ Vatan urushi yillarida Takil qishlogʻida yashab, oʻqituvchi boʻlib ishlagan. 1944-yilga kelib esa uni Тoshkentga surgun qilishgan. Oliy ma‘lumoti tufayli Jevariye ,,Prodmash” zavodida iqtisodchi lavozimini egallagan [2]. O‘qituvchilar yetishmasligi sababli u qishloq maktabida rus tilidan dars bera boshlaydi. O‘qituvchilar yetishmasligi sababli shoira qishloq maktabida ham rus tilidan dars bera boshlagan. Keyinchalik Orjonikidzevskiy tumanida metodist bo‘lgan ammo u yerda uni ishdan bo‘shatishgan. Shundan so‘ng shoira besh yil davomida kutubxonachi bo‘lib ishlagan.
Maxsus turar-joylar rejimi olib tashlanganidan keyin Medjitova oʻzbek va qozoq maktablarida bosh oʻqituvchi, direktor boʻlgan. 1965-yilda Chirchiq shahriga ko‘chib o‘tgan. Yozuvchi ,,Yildiz” jurnalida chop etilgan ,,Lenin bayrog‘i” gazetasining doimiy muallifi hisoblangan[1]. Uning toʻrtta sheʼriy toʻplamlari "Unutilmas sahifalar" (1970), "Yashil barglar orasida" (1972), "Yashil barglar orasida" (1974), "Mening hayotim gullari" (1987) va 1980 yilda "Kitob" nashr etilgan. Mening hayotim bogʻi" [2] .
1992-yil 4-sentyabrda Toshkent shahrida vafot etdi.
Xotira tahrir
2013-yil 4-oktabrda Simferopolda Jevariye Medjitova tavalludining 100 yilligi munosabati bilan uning xotira kechasi boʻlib oʻtdi [3] .
Oilasi tahrir
O‘zbekistonda turmushga chiqdim. Qizi Seiyare Medjitova (1950 yilda tug'ilgan) - jurnalist va publitsist [4] .
Adabiyot tahrir
- Kokieva A. Kusmedim, akikat, yirladim kanop (Ruhini yo'qotmadi, rost gapirdi) // Yildiz (Zirka). 1998 yil. № 4;
- Useinova G. Dzhevaire - zamonaviy Qrim-tatar madaniyatining marvaridlari // Qrim ovozi. 2003 yil, 17 oktyabr;
- Qrim-tatar madaniyati arboblari; Kurtnezir.
Eslatmalar tahrir
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Джеваире Меджитова“. 2020-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-aprel.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedas2 - ↑ В Симферополе отметили 100 лет со дня рождения Джеваире[sayt ishlamaydi]
- ↑ „Библиогостиная «Мусафирнен таныш олунъыз»“. 2020-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-aprel.