Natalia Gavriliţa (1977-yil 21-sentyabrda tugʻilgan) — moldovalik iqtisodchi va siyosatchi, 2021-yildan beri Moldova bosh vaziri lavozimida ishlab kelgan. Ushbu lavozimni egallagan uchinchi ayol Gavrilita avvalroq 2021-yil fevral oyida Mayya Sandu tomonidan bosh vazir lavozimiga taklif qilingan, biroq PSRM-Șor parlamentdagi ko‘pchilik tomonidan rad etilgan. U 2021-yil avgustida, 2021-yilgi parlament saylovlaridan so‘ng yana bir bor taklif qilingan va vazirlar mahkamasi bilan birga tasdiqlangan[1][2].2021-yilgi parlament saylovlarida Gavriliţa Harakat va birdamlik partiyasi (PAS) nomidan Moldova parlamentiga ham saylangan. U avvalroq 2019-yil iyunidan 2019-yil noyabrigacha Sandu kabinetida moliya vaziri bo‘lib ishlagan, o‘shanda u bosh vazir bo‘lgan[3][4].

Taʼlimi tahrir

1995-yildan 2000-yilgacha Natalia Gavriliţa Moldova davlat universitetida bakalavr darajasida oʻqigan, u xalqaro huquq boʻyicha ilmiy darajaga ega[5]. 2003-yilda u Edmund S. Muskie Graduate Fellowship dasturida qatnashdi. Natalia Gavriliţa Garvard universiteti qoshidagi Garvard Kennedi hukumat maktabida davlat siyosati boʻyicha magistr darajasini olgan[5].

Faoliyati tahrir

Natalia Gavrilita Moldova Respublikasi davlat xizmatida bir qancha lavozimlarda ishlagan va dunyoning bir qancha mamlakatlarida xalqaro rivojlanish loyihalarida ishlagan.

Natalia Gavrilita 2007-2008-yillarda Iqtisodiyot va infratuzilma vazirligida Iqtisodiy prognozlar va rivojlanish dasturlari boshqarmasi boshlig‘i lavozimida ishlagan. 2008-2009-yillarda Davlat departamentining Siyosatni muvofiqlashtirish va tashqi yordam ko‘rsatish boshqarmasi boshlig‘i bo‘lgan. 2010-yildan 2013-yilgacha Natalia Gavriliţa Buyuk Britaniyadagi Oksford siyosatini boshqarishda katta maslahatchi va keyinchalik baholash usullari boʻyicha Portfolio menejeri sifatida ishlagan[6]. 2013-yildan 2015-yilgacha u Maya Sandu boshchiligidagi Taʼlim vazirligida shtab boshligʻi, keyin esa Davlat kotibi boʻlgan[7]. Shuningdek, u Jahon bankining taʼlimni isloh qilish loyihasining ijrochi direktori lavozimida ham ishlagan.

2015-yildan 2019-yilgacha u Global innovatsiyalar jamgʻarmasining boshqaruvchi direktori boʻlib, u taxminan 13,5 million dollarlik byudjetga ega 11 ta innovatsion loyihalar portfelini boshqargan Osiyo.va Afrikaning bir qator rivojlanayotgan mamlakatlari uchun innovatsion investitsiya loyihalarini tanlash, tahlil qilish, shartnoma tuzish va boshqarishga rahbarlik qilgan[8]. 2019-yilda u Mayya Sandu hukumatida moliya vaziri bo‘lib, u yerda 100 million AQSh dollari miqdoridagi byudjet yordamini safarbar qilish, XVF va Yevropa Ittifoqi bilan munosabatlarni tiklash va byudjetni qo‘llab-quvvatlashni tiklash bilan ajralib turdi. Hukumat doirasida u birdamlik byudjetini ishlab chiqdi, unda ayrim toifadagi xodimlarning ish haqini oshirish, muhtojlarga yordam berish, nafaqalarni oshirish nazarda tutilgan.

2021-yilda u Moldova Respublikasi Prezidenti tomonidan Moldova Respublikasi Bosh vaziri lavozimiga nomzod sifatida koʻrsatilgan, PSRM — Șor koalitsiyasi Natalia Gavrilita va vazirlar jamoasi nomzodini rad etgan[9].

Premerlik tahrir

 
Gavriliţa AQSh Davlat kotibi Entoni Blinken bilan 2022-yilda

2021-yilgi Moldova parlament saylovlaridan soʻng , Harakat va birdamlik partiyasi (PAS) Moldova Respublikasi parlamentida 63 aʼzoning koʻpchiligini qoʻlga kiritdi, Natalia Gavrilita, shuningdek, Moldova Respublikasi parlamentiga PAS roʻyxatida saylandi[10]. 2021-yil 6-avgustda Natalia Gavrilita Moldova Bosh vaziri etib saylandi[11].

Siyosiy qarashlari tahrir

U Moldovaning Yevropa Ittifoqiga qoʻshilishini qoʻllab-quvvatlaydi, lekin NATOga qoʻshilmaydi[12].

Shaxsiy hayoti tahrir

Gavrilita turmushga chiqqan. U rumin tilidan tashqari rus, ingliz, fransuz va ispan tillarini ham yaxshi biladi. [13]Uning bobosi Trifon Katrinesku Ikkinchi Jahon urushida Sovet Armiyasi saflarida qatnashgan va "1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushida Germaniya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun" medali bilan taqdirlangan[14].

Bahslar tahrir

Tarixchi va ittifoqchi siyosatchi Oktavian Tayku Gavrilitani Ruminiya fuqaroligiga ega boʻlishiga qaramay, mustaqil Moldova davlatini qoʻllab-quvvatlagani uchun tanqid qildi. Bunga javoban u fuqarolik qasamyodida nima borligini endi eslay olmasligini, u ittifoqchi emasligini va barcha moldovaliklar, fuqaroligidan qatʼi nazar, oʻz mamlakatlarida yaxshi yashashlarini xohlashini aytdi [15]

2021-yilgi saylov kampaniyasi paytida "Timpul de dimineață Gavriliţa" Moldova xalqi kontsepsiyasini targʻib qiluvchi rus tilidagi videoda, jurnalda moldovenizm misolida koʻrilganlikda aybladi[16].

Manbalar tahrir

  1. Necșuțu, Mădălin. „In Moldova, New President Wrestles with Hostile Parliament“. Balkan Insight (2021-yil 8-fevral). Qaraldi: 2021-yil 14-fevral.
  2. „Moldova Parliament Approves Natalia Gavrilita as New Prime Minister“. Thomson Reuters Foundation News. 2021-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-avgust.
  3. Caragacean, Mihail. „CV-urile miniștrilor din noul Guvern. Ce funcții au ocupat anterior și în ce domenii au activat“ (ro). TV8 Moldova (2019-yil 8-iyun). Qaraldi: 2021-yil 15-fevral.
  4. „Cine sunt miniștrii din Guvernul Sandu“ (ro). Ziarul de Gardă (2019-yil 15-iyun). Qaraldi: 2021-yil 14-fevral.
  5. 5,0 5,1 „Moldova's Prime Minister-Designate Welcomes Mandate To Form New Government“ (en). RadioFreeEurope/RadioLiberty. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  6. „Natalia Gavrilita“ (en-US). Global Innovation Fund. 2021-yil 1-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  7. „Биография Натальи Гаврилицы“ (ru). РИА Новости (2021-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  8. „Natalia Gavrilita joins GIF to support portfolio learning agenda“. Global Innovation Fund (2020-yil 2-iyun). 2022-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-sentyabr.
  9. „Moldova's parliament rejects PM-designate Natalia Gavrilita“ (en). seenews.com. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  10. „Lista candidaților PAS la alegerile parlamentare din 2021 - alegeri.md“ (ro). alegeri.md. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  11. „Moldova Parliament Approves Natalia Gavrilita as New Prime Minister“. Thomson Reuters Foundation News. 2021-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-avgust.
  12. „Staying neutral: Moldova's PM Natalia Gavrilița says yes to joining the EU but no to NATO“ (en). euronews (2022-yil 8-mart). Qaraldi: 2022-yil 28-mart.
  13. „Биография Натальи Гаврилицы“. Ria Novosti (2021-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 28-mart.
  14. „Дедушка Натальи Гаврилицы был награжден медалью «За Победу» с георгиевской лентой“.
  15. Miclovan. „VIDEO Octavian Țîcu, către Natalia Gavriliță: "V-ați folosit de cetățenia română, iar acum ați venit în R. Moldova și apărați o statalitate care e nefirească"“. www.podul.ro (2021-yil 21-iyun).
  16. „Natalia Gavriliță (PAS), mesaj RUȘINOS în limba rusă despre "poporul moldovenesc"“. Timpul - Ştiri din Moldova (2021-yil 21-iyun). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.