Necla Sulton (turkcha: Necla Hibetullah Sultan ;1926-yil 15-may — 2006-yil 6-oktabr) Usmonli malikasi, Abdulmejid II va Shaxsuvar Xonimning oxirgi oʻgʻli Shehzade Oʻmer Farukning qizi edi. Uning onasi Sulton Mehmed VI va Nazikeda Kadınning qizi Sabiha Sulton edi.

Yoshlik tahrir

Necla Sulton 1926-yil 15-mayda Fransiyaning Nitssa shahrida tugʻilgan.[1] Uning otasi Abdulmejid II va Shaxsuvar Xonimning oʻgʻli Shahzoda Oʻmer Faruk, onasi esa Mehmed VI va Nazikeda Kadınning qizi Sabiha Sulton edi. U ota-onasining kenja farzandi edi.[1] Uning oʻzidan besh yosh katta ikki opasi Neslishah Sulton va undan uch yosh katta Hanzoda Sulton bor edi.[2]

Uning tugʻilishi haqidagi xabarni eshitgach, bobosi Abdulmejid qizning ismini Hibetulloh qoʻydi, onasi tomonidan bobosi Mehmed esa Italiyaning Sanremo shahridan telegramma yoʻllab, duosini yetkazdi va unga Necla ismini qoʻydi. Shuning uchun uning ismi „Necla Hibetulloh“ edi.[1][3] Biroq bir necha soatdan keyin San-Remodan yana bir telegramma keldi, bu quvonchli kunni chidab boʻlmas azob-uqubatlarga aylantirdi, Sulton Mehmed Necla tugʻilganidan bir necha soat oʻtib vafot etdi, shuning uchun kun qaygʻuli boʻldi.[3]

Neclaning bolaligi Fransiyada oʻtadi, Behzoda Kalfa yoshligida Neclaga gʻamxoʻrlik qilgan. Behzoda bobosi bilan sovuqqon munosabatda boʻlganligi sababli, uni buvisi Shehsuvarga qarshi qoʻyish uchun qoʻlidan kelganini qildi, lekin bu salbiy tomoniga qaramay, Neclaga gʻamxoʻrlik qildi.[1] 1938-yilda Necla ota-onasi va opa-singillari bilan Misrga koʻchib oʻtdi.[3]

Nikoh tahrir

1940-yilda Ikkinchi jahon urushi tufayli Necla va uning oilasi qashshoqlashdi, chunki Abdulmejid ularga pul yubora olmadi.[1] Oʻsha yili uning opa-singillari Misr shahzodalariga, Neslishah shahzoda Muhammad Abdel Moneymga,[1] Hanzoda esa mos ravishda shahzoda Muhammad Aliga turmushga chiqdi.[1]

1943-yilda Necla Misrning Qohira shahrida Misr shahzodasi Amr Ibrohimga uzatildu, uch opa-singilning hammasi bir sulolaga turmushga chiqdi shuning uchun „Misr malikalari“ sifatida tanildi.[2][3] Er-xotinning yagona farzandi, oʻgʻil shahzoda Usmon Rifat 1951-yil 20-mayda Qohirada tugʻilgan.[2] 1953-yilda Necla eri va oʻgʻli Misr 1952-yilda respublika deb eʼlon qilinganidan soʻng Shveysariyaga koʻcib ketdilar[4].

Neclaning otasi Oʻmer Faruk oʻzining amakivachchasi, valiahd shahzoda Yusuf Izzeddinning qizi Mihrishah Sultonga qiziqishni kuchaytirdi. Faruk va uning onasi Sabiha oʻrtasida ishlar yaxshi emasligi ham hammaga maʼlum edi.[1] U va uning opalari onalari tarafini oldilar. Faruk Sabihani qizlarini oʻziga qarshi qoʻyganlikda aybladi. Lekin u allaqachon Mihrishohga oshiq edi va maslahat masalasi shunchaki bahona edi.[1] 1948-yilda, yigirma sakkiz yillik turmushidan soʻng, Faruk Sabiha bilan ajrashdi va Mihrishahga uylandi.[1] 1952-yilda malikalar uchun surgun qonuni bekor qilingandan soʻng, onasi Istanbulga koʻchib oʻtdi.[1] Necla 1977-yilda Amr Ibrohim vafotidan keyin beva qolgan edi[2]

Oʻlim tahrir

Necla Sulton 2006-yil 6-oktabrda sakson yoshida Ispaniyaning Madrid shahrida vafot etdi.[3][4] 16-oktabr kuni uning jasadi Istanbulga olib ketilgan. Dafn marosimi Bebek masjidida boʻlib oʻtdi va unda uning katta singlisi Neslishah, oʻgʻli Usmon Rifat va Usmonli sulolasining boshqa vakillari ishtirok etdi. U Istanbuldagi Ashiyan Asri qabristonida onasi va singlisi Xanzodaning yoniga dafn qilindi.[3][4][5]

Manbalar tahrir

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Bardakçı 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Adra, Jamil. Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005, 2005 — 36-37 bet.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Necla" defined multiple times with different content
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 „Mustafa Kemal, önceki gün vefat eden Neclá Sultan’ın annesiyle evlenmek istemişti“. Hürriyet (8-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 15-avgust 2020-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Hibetullah" defined multiple times with different content
  4. 4,0 4,1 4,2 „İstanbul: Necla Hibetullah Sultan, Madrid'de Vefat Etti“. Haberler (7-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 15-avgust 2020-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "princess" defined multiple times with different content
  5. „Necla Sultan yurtdışında öldü, İstanbul’da gömüldü“. Gazetevatan (17-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 15-avgust 2020-yil.