Pavel Kretov
Pavel Pavlovich Kretov (1958-yil 7-dekabrda tugʻilgan) — Sovet va Rossiya dengiz floti uchuvchisi, Rossiya Federatsiyasi Qahramoni (08.12.2000). Polkovnik (31.12.1996)[1].
Harbiy xizmat
tahrir1958-yil 7-dekabrda Saxalin viloyati, Kirov tumani, Tymovskoye qishlogʻida tugʻilgan. U oʻsha yerda oʻrta maktabni tugatgan, u yerda aviamodel va yunon-rum kurashini yaxshi koʻrardi.
1976-yil avgustdan SSSR Qurolli Kuchlarida. 1980-yilda V. M. Komarov nomidagi Yeisk oliy harbiy aviatsiya maktabini tamomlagan. 1980-yildan beri u kema komandiri yordamchisi — SSSR Harbiy-dengiz flotining 68-aviatsion qutqaruv otryadining oʻng uchuvchisi boʻlib xizmat qildi. 1981-yil noyabrdan Boltiq floti Harbiy havo kuchlarining havo marshali I. I. Borzov nomidagi 846-gvardiya dengiz hujumchi aviatsiya polkida xizmat qilgan: uchuvchi, 1982-yil noyabrdan — katta uchuvchi, 1983-yil noyabrdan — parvoz komandiri; 1985-yil oktyabrdan — elektron urush boshligʻi — katta uchuvchi, 1986-yil sentyabrdan — shtab boshligʻi — eskadron komandirining oʻrinbosari (Chkalovsk aerodromi, Kaliningrad viloyati)[2].
1987-yil dekabr oyida u E. Preobrajenskiy nomidagi SSSR Harbiy-dengiz flotining parvoz xodimlarini jangovar foydalanish va qayta tayyorlash markazining 33-chi alohida kema qiruvchi aviatsiya polkida shtab boshligʻi — eskadron komandirining oʻrinbosari lavozimiga oʻtkazildi (Saki aerodromi, , Qrim viloyati). 1990-yil yanvardan 1063- dengiz aviatsiyasidan jangovar foydalanish markazida (Saki-4 aerodromi) eskadron komandiri lavozimida xizmat qilgan. 1990-yil avgust oyida uni akademiyaga oʻqishga yuborishdi.
1993-yilda N. G. Kuznetsov nomidagi dengiz akademiyasini tamomlagan. Akademiyani tugatgandan soʻng, u Shimoliy flot Harbiy-havo kuchlariga 279-alohida kema qiruvchi aviatsiya polkiga (Severomorsk-3da joylashgan) oʻtkazildi va u yerda Rossiya aviatashuvchisi aviatsiyasining eng yaxshi uchuvchilaridan biriga aylandi. Ushbu polkda dastlab havo-oʻt oʻchirish va taktik tayyorgarlik boʻlimi boshligʻi, 1994-yil apreldan polk komandirining parvozlarni tayyorlash boʻyicha oʻrinbosari, 1996-yil dekabr oyida esa dengiz aviatsiyasining 279-alohida kema qiruvchi polkining komandiri etib tayinlandi. 1997-yil dekabrdan Shimoliy flot Harbiy-havo kuchlarining 57-chi aralash dengiz aviatsiyasi diviziyasi qoʻmondoni oʻrinbosari boʻlib ishlagan. 1999-yil yanvar oyidan — katta inspektor-uchuvchi — Shimoliy flot Harbiy-havo kuchlari direksiyasining jangovar tayyorgarlik boʻlimi boshligʻining oʻrinbosari. Rossiyaning birinchi jangovar uchuvchilari Sovet Ittifoqi flotining "Admiral Kuznetsov " ogʻir samolyot tashuvchi kreyseri kemasiga tunda qoʻndi, keyin esa parvoz qildi. Hammasi boʻlib u Kuznetsov kemasida 170 ta qoʻnishni amalga oshirdi[3].
Xizmati davomida u 10 turdagi samolyotlarni oʻzlashtirgan va parvoz vaqti 2500 soatdan ortiq; Toʻrtinchi avlod tashuvchisiga asoslangan Su-33 qiruvchi samolyotining jangovar ishlatilishini rivojlantirishda kashshoflardan biri boʻlib, u Rossiyada birinchi boʻlib parvozda yoqilgʻi quyish, „Kobra“ va „Bell“ aerobatikasini amalga oshirdi.
2000-yil 11-may kuni Severomorsk viloyatida oʻquv parvozlaridan birida, Pavel Kretov aerobatika kaskadini bajarayotganda, Su-33 samolyoti dvigatelda ishlamay qoldi. Nazoratni tiklashga boʻlgan muvaffaqiyatsiz urinishlaridan soʻng u teskari holatda samolyotdan 2000 metr balandlikdan otilib chiqdi. Mo''jizadan omon qoldi — parashyut 200 metrdan pastroq balandlikda ochildi. Hodisa tergovi uchuvchining benuqson harakatlarini tasdiqladi[4].
Yangi aviatsiya texnikasini sinovdan oʻtkazish va oʻzlashtirishda koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 2000-yil 12-avgustdagi farmoni bilan polkovnik Kretov Pavel Pavlovich Rossiya Federatsiyasi Qahramoni unvoni bilan taqdirlandi.
2003-yildan beri u Harbiy havo kuchlari va havo mudofaasi floti boshligʻining oʻrinbosari — Boltiq floti Havo kuchlari va Havo mudofaasi boshqarmasining jangovar tayyorgarlik boshqarmasi boshligʻi lavozimlarida ishlagan. Shimoli-gʻarbiy davlat boshqaruvi akademiyasini tamomlagan (2003). 2009-yil mart oyidan beri polkovnik P. P. Kretov nafaqaga chiqqan.
Harbiy xizmatdan keyingi tarjimai hol
tahrirKaliningradda yashaydi. 2009-yil aprel oyidan „Gazprom-flot“ MChJ Kaliningrad filialining mehnatni muhofaza qilish va sanoat xavfsizligini tashkil etish guruhi rahbari lavozimida ishlagan. Shu bilan birga, u aviatsiya sohasida faol ishlashni davom ettirmoqda, 2004-yildan beri Kaliningrad viloyatidagi „Gvardiya“ aviatsiya texnik sport klubining etakchilaridan biri boʻlib, sport samolyotlarida parvoz qilishni davom ettirmoqda. Ijtimoiy faoliyatda faol ishtirok etadi: Kaliningrad viloyati Jamoatchilik palatasi aʼzosi (2014-yildan 2016-yilgacha).), Rossiya Qahramonlari uyushmasi mintaqaviy boʻlimi raisi. U Kaliningrad viloyat Dumasining IV chaqiriq deputati etib saylangan (2016-yil sentyabr oyida), u Duma raisining birinchi oʻrinbosari va ijtimoiy siyosat qoʻmitasining aʼzosi.
Mukofotlar
tahrir- Rossiya Federatsiyasi Qahramoni „Oltin yulduz“ medali № 689 (12.08.2000).
- "Harbiy xizmatlari uchun" ordeni (20.07.1997)
- Rossiya va SSSR medallari.
Manbalar
tahrir- ↑ Morskie lyotchiki — Geroi Sovetskogo Soyuza. Kretov Pavel Pavlovich. // Морской сборник. — 2021. — № 3. — S.74.
- ↑ „Гайнутдинов Т. Романтика полёта. Именно после выполнения первой ночной посадки на «Адмирал Кузнецов» он понял, что он – хороший лётчик. // Красная звезда. —2021. — 10 декабря. — С.7.“. 2021-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 12-dekabr.
- ↑ „Дашевский В. Счастливая звезда лётчика Кретова. // Красная звезда. — 2012. — 13 апреля. — С.2.“. 2021-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-aprel.
- ↑ „Павел Кретов: Сильная армия – гарантия безопасности.“. 2021-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-aprel.
Adabiyotlar
tahrir- Varganov Yu. V. Kretov Pavel Pavlovich // Otchizni vernie sini. Vipuskniki i prepodavateli Voenno-morskoy akademii — Geroi Sovetskogo Soyuza, Geroi Sotsialisticheskogo Truda i Geroi Rossiyskoy Federatsii. Biograficheskiy spravochnik. — SPb.: NPP „Sistema“, 2007. — 468 s. — 990 ekz.
- Yoltuxovskiy V. M., Kolesnikov Yu. N., Щerbina G. F. Morskie sokoli Rossii: Biograficheskiy spravochnik. — SPb., 2016. — 472 s. — (Seriya „Lichnosti Voenno-Morskogo Flota“). ISBN 978-5-4386-1046-5.
- Sorokajerdev V. V. Oni slujili v Zapolyare: Geroi Sovetskogo Soyuza, Geroi Rossii 1949—2008. — Murmansk: Tipografiya „Benefis-O“, 2009. — S. 66. — ISBN 978-5-9900752-3-8.
Havolalar
tahrir- Anton Bocharov. Pavel Pavlovich Kretov (rus.). Sayt „Geroi strani“. Data obraщeniya: 15-aprelya 2021.
- Kretov Pavel Pavlovich na sayte www.flot.com
- Stranitsa deputata P. P. Kretova na ofitsialnom sayte Kaliningradskoy oblastnoy Dumi.