1-kalit
xitoy iyeroglifi kaliti
(Radical 1dan yoʻnaltirildi)
1-kalit, shuningdek, Radical 1 nomi bilan ataluvchi ushbu 一部 „bir“ degan maʼnoni anglatadi. Yakka (1) chiziqdan iborat 6 kalitdan biri. Kangsyi lugʻatida ushbu kalit ishtirok etgan 60 ta iyeroglif (47,043 tadan) topilgan[1]. 一 kaliti XXRda chop etiluvchi soddalashtirilgan xitoy tili lugʻatlari tomonidan qabul qilingan Xitoy tili iyerogliflarining indekslangan jadvalida 1-tartib raqamda indekslangan.
一 | ||
---|---|---|
| ||
一 (U+4E00) "one" | ||
Talaffuzi | ||
Pinyin: | yī | |
Bopomofo: | 一 | |
Gwoyeu Romatzyh: | i | |
Wade–Giles: | i1 | |
Kanton dialekti: | yāt | |
Jyutping: | jat1 | |
Pe̍h-ōe-jī: | it | |
Yaponcha Kana: |
イチ ichi (on'yomi) ひと(つ) hito(tsu) (kun'yomi) | |
Hanja-eo: | 일 il | |
Hán-Việt: | 一 nhất | |
Nomlari | ||
Xitoychada: | 橫/横 héng | |
Yaponchada: | 一 ichi | |
Hangul: | 한 han | |
Evolyutsiyasi
tahrirTanlangan iyerogliflar
tahrirChiziqlar | Iyerogliflar[lower-alpha 1] |
---|---|
+0 | 一 |
+1 | 丁 丂 七 丄 丅 丆 |
+2 | 万 (shuningdek, 萬'ning SC/JP formasi -> 艸) 丈 三 上 下 丌 与SC/与JP (shuningdek, 與'ning SC/JP formasi -> 臼) |
+3 | 不 丏 丐 丑SC/JP/丑TC (shuningdek, 醜'ning SC formasi -> 酉) 丒 (=丑) 专SC (=專 -> 寸) |
+4 | 且 丕 世 丘 丙 业SC (=業 -> 木) 丛SC (=叢 => 又) 东SC (=東 -> Radical 75) 丝SC (=絲 -> 糸) |
+5 | 丞 丟 丠 両JP (=兩 -> 入) |
+6 | 丣 两SC (=兩 -> 入) 严SC (=嚴 -> 口) |
+7 | 並 丧SC (=喪 -> 口) |
Ushbu 1 chiziqdan iborat kalit (橫/横 héng, „gorizontal tayoq“ nomi bilan mashhur) Xitoy tili kalligrafiyasi asosi hisoblangan 永 iyeroglifi yozilishing sakkiz xil usulida (永字八法 Yǒngzì Bāfǎ) 策 cè deb nomlanadi.
Sinogrammasi
tahrirAlohida belgi sifatida Yaponiya boshlangʻich maktablarida oʻqitiladigan Kanji yoki Kyōiku kanjilardan biri[2].[2].
Yana qarang
tahrirVikiomborda 1-kalit haqida turkum mavjud |
Izohlar
tahrir- ↑ Ehtimoliy iyerogliflarning hammasi ham ushbu jadvalda keltirilmagan
Manbalar
tahrir- ↑ „️一 部:一丁丂𠀀七丄丅万丈三上下丌𠀃不与丏丐丑𠀇𠀈且丕世𠀍丘㐀丙𠀓㐁丞丟𠀘𠀙𠀚丠丣𠀡𠀦𠀢“. kangxizidian.com. Qaraldi: 2023-yil 28-mart.
- ↑ 2,0 2,1 „The Kyoiku Kanji (教育漢字) - Kanshudo“. www.kanshudo.com. 2022-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-may.
Adabiyotlar
tahrir- Fazzioli, Edoardo. Chinese calligraphy : from pictograph to ideogram : the history of 214 essential Chinese/Japanese characters, calligraphy by Rebecca Hon Ko, New York: Abbeville Press, 1987. ISBN 0-89659-774-1.
- Li, Leyi. Tracing the Roots of Chinese Characters: 500 Cases, Beijing, 1993. ISBN 978-7-5619-0204-2.
Havolalar
tahrir- „Dictionary → Characters containing component "一"“. Chinese Text Project. Qaraldi: 2022-yil 10-fevral.