Robert Abajyan (armancha: Ռոբերտ Աբաջյան; 16-noyabr 1996-yil - 2-aprel 2016-yil)[5] Artsax Respublikasi mudofaa armiyasida arman kichik serjant boʻlgan. U vafotidan keyin „Artsax Qahramoni“ unvoni bilan taqdirlangan, bu yarim tan olingan DQRning eng yuqori faxriy unvoni hisoblanadi[6].

Robert Abajyan
Taxallus(lar)i
  • Kyazh (Blondie)
  • (armancha: Կյաժ)[1]
  • The Blond of Monument
Tavalludi 16-noyabr 1996-yil[2]
Vafoti 2-aprel 2016-yil(2016-04-02)
(19 yoshda)
Fuqaroligi
Qoʻshin turlari Nagorno-Karabakh Defense Army
Xizmatdagi yillari 2014–2016
Unvoni Yosh serjant
Jang/urush 2016 Nagorno-Karabakh konflikti
Mukofotlari

Abajyan 2016-yil 1-apreldan 2-aprelga oʻtar kechasi Armaniston-Ozarbayjon oʻrtasidagi shimoli-sharqiy hududdagi oʻzaro toʻqnashuvda Ozarbayjon Qurolli Kuchlarining maxsus guruhlariga qarshi bir necha soat yolgʻiz oʻzi jang qilgan. U xuddi taslim boʻlmoqchidek ishora qildi, soʻng granata chiqarib, yaqinlashib kelayotgan ozarbayjon askarlarini oʻzi bilan birga portlatib yubordi[7].

Hayoti tahrir

Yoshligi tahrir

Abajyan 1996-yilda Yerevanda tugʻilgan. 2003-yilda Yerevanning Kanaker-Zeytun tumanidagi 147-sonli asosiy maktabda tahsil olgan. Maktabni 2012-yilda tamomlagan va Yerevan davlat bazaviy tibbiyot kollejida oʻqigan[8]. Kollejni 2014-yilda stomatologiya mutaxassisligi boʻyicha tamomlagan. Oʻsha yilning oʻzida Tereza ona nomidagi tibbiyot institutiga oʻqishga kirdi[8].

Harbiy xizmat tahrir

Abajyan 2014-yilda majburiy harbiy xizmatga borgan. Harbiy koʻrsatkichlari yuqori boʻlgani uchun u kichik serjant unvoniga sazovor boʻldi[1][9].

Armaniston-Ozarbayjon toʻqnashuvi tahrir

2016-yil 1-apreldan 2-aprelga oʻtar kechasi Ozarbayjon Qurolli kuchlari boʻlinmalari “DQR-Ozarbayjon” aloqa liniyasining shimoli-sharqiy qismida Armaniston tomoniga qarshi keng koʻlamli hujumlarni amalga oshirdi. Artilleriyadan foydalangandan soʻng, Ozarbayjon kuchlari guruhlari piyodalar hujumini boshladilar. Kapitan Armenak Urfanyan boshchiligida oz sonli arman chegara askarlari qattiq qarshilik koʻrsata boshladilar. Ikki marta muvaffaqiyatsiz kirib borish urinishlari va tank yoʻqotilishidan soʻng, ozarbayjon kuchlari dastlabki pozitsiyalariga chekinishdi va aloqa chizigʻida artilleriya bombardimonlarini davom ettirdilar. Tez orada kapitan Urfanyan va yazidiy arman pulemyotchi Kyaram Sloyan oʻldirildi[1][10].

Qoʻmondonning oʻlimidan soʻng, oʻsha paytgacha oyogʻidan jarohat olgan Robert Abajyan qarshilik koʻrsatishni oʻz zimmasiga oldi. Ozarbayjon qoʻshinlari chiziqqa kirgandan soʻng, u yarador oʻrtoq pulemyotchi Andranik Zohrabyanni 30 metr (98 fut) masofada joylashgan xandaq kamerasiga olib kirdi[9].

Xandaq kamerasida Abajyan batalyon komandiri bilan aloqa qiladi va operatsion vaziyat haqida qimmatli maʼlumotlarni beradi. U yordamga shoshilgan guruh qoʻmondoni uchun ehtimoliy xavf haqida maʼlum qildi[9]. Andranik Zohrabyan qon ketib oʻlganidan keyin[1] Abajyan koʻp sonli dushman qoʻshinlariga qarshi kameradan yolgʻiz oʻzi jang qilishni davom ettirdi[11]. Yaqinlashib kelayotgan ozarbayjon askarlarini payqagach, qoʻllarini koʻtarib, ularning eʼtiborini oʻziga tortdi va oʻzini taslim boʻlgandek koʻrsatdi hamda yashirincha ochiq qoʻl granatasini saqladi[1].

2 nafar ozarbayjon askariga yaqinlashishga ruxsat bergan Abajyan oʻzini granata bilan portlatib, oʻz joniga qasd qildi. U oʻz harakati bilan dushman askarini oʻldirishi yoki yaralashi mumkinmi, aniq emas. Bunday qarorga kelgach, u radio orqali qoʻngʻiroq qildi va soʻnggi iltimos sifatida shunday dedi: „Hech qanday holatda ham bu lavozimdan voz kechmang!“[1][9].

8-aprel kuni ikki tomon oʻrtasida oldindan oʻzaro kelishuvga erishilgandan soʻng, qidiruv ishlari natijasida Abajyan va Zohrabyanning jasadlari topilgan[12].

Dafn marosimi tahrir

2016-yil 11-aprelda Abajyan Yerablur harbiy panteoniga dafn qilindi. Dafn marosimlari Yerevandagi Avliyo Ioann Baptist cherkovi oldida boʻlib oʻtdi[13].

Artsax qahramoni tahrir

Abajyan oʻlimidan soʻng „Artsax Qahramoni“ eng yuqori faxriy unvoni va „Oltin burgut“ ordeni bilan[1], katta janglarda DQR davlat chegarasini himoya qilish paytida koʻrsatgan alohida jasorati uchun esa[14] „Artsax Qahramoni“ mukofoti sohibi boʻldi, shuningdek, 19 yoshida bu unvonga ega boʻlgan eng yosh insonga aylandi[6][1][15].

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 „"Մոնումենտցի Կյաժը"՝ Արցախի հերոս Ռոբերտ Աբաջյանը“ (armancha). Mediamax (10-may 2016-yil). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  2. „"Դասամատյաններում միշտ առաջինն էր, ինչպես և կյանքում". դպրոցական հուշեր Ռոբերտ Աբաջյանի մասին“ ["He was always number one in the class, just like in life". Memories of Robert Abajyan from school] (armancha). Hetq.am (12-may 2016-yil). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  3. „Junior sergeant Robert Abajyan was posthumously awarded with the highest Honorary Title of the "Hero of Artsakh"“. artsakhpress.am (8-may 2016-yil). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  4. 4,0 4,1 „Ռոբերտ Աբաջյանը հետմահու "Արցախի հերոս" կոչման է արժանացել“ [Robert Abajyan was posthumously awarded with "Hero of Artsakh"] (armancha). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  5. Project: Support our Heroes (Wayback Machine saytida 24-dekabr 2020-yil sanasida arxivlangan), Paros
  6. 6,0 6,1 „20-летнему Роберту Абаджяну посмертно присвоено звание Героя Арцаха. В НКР наградили защитников родины (фото)“ (ruscha). Hetq.am (12-may 2016-yil). Qaraldi: 15-may 2016-yil.
  7. „Full of Life, Brave Hero – Robert Abajyan“. iravaban.net (24-aprel 2016-yil). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  8. 8,0 8,1 Martirosyan. „Կյաժը. դրվագներ Արցախի հերոս Ռոբերտ Աբաջյանի ուսանողական կյանքից“ (armancha). Hetq.am (14-may 2016-yil). Qaraldi: 16-may 2016-yil.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Harutyunyan. „Sergeant Robert Abajyan, by decree of the NKR President, was posthumously awarded the title "Hero of Artsakh" and awarded the "Golden Eagle".“. HayZinvor (11-aprel 2016-yil). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  10. „Armenian captain destroys tank and dozen enemy soldiers, sacrifices himself by eliminating attack“. armenpress.am (14-aprel 2016-yil). Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  11. „Robert Abajyan alone fought against the Enemy for 5 hourst“. Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  12. „Bodies of two Defense Army soldiers found as a result of searches“. Yerevan: Armenpress (9-aprel 2016-yil). Qaraldi: 14-may 2016-yil.
  13. „Героя Роберта Абаджяна похоронили: он подорвал гранатой себя и нескольких врагов (ФОТО)“ (ruscha). 20-may 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-may 2016-yil.
  14. Robert Abajian, Soldier who fell on the Battlefield – Hero of Artsakh
  15. „20-ամյա Ռոբերտ Աբաջյանը հետմահու ճանաչվել է Արցախի հերոս. ԼՂՀ-ում պարգեւատրել են հայրենիքի պաշտպաններին (լուսանկարներ)“ (armancha). Hetq.am. Qaraldi: 13-may 2016-yil.

Havolalar tahrir

  • Robert Abajyan at Find a Grave