Sai (Aomori)
Sai (yaponcha: 佐井村 Sai-mura) Yaponiyaning Aomori prefekturasida joylashgan qishloqdir. 31-mart, 2020-yil holatiga koʻra, qishloqda 1930 nafar aholi istiqomat qiladi, aholi zichligi har kvadrat kilometrga 938 ta xonadonda 14 kishidan toʻgʻri keladi[1]. Qishloqning umumiy maydoni 135,04 kvadrat kilometrni tashkil etadi (52,14 mi²)[2]. 2016-yilda Sai Yaponiyaning eng goʻzal qishloqlaridan biri sifatida tanlandi[3].
Sai 佐井村 | |
|---|---|
| Qishloq | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 41°25′46.8″N 140°51′32.8″E / 41.429667°N 140.859111°E G OKoordinatalari: 41°25′46.8″N 140°51′32.8″E / 41.429667°N 140.859111°E G O | |
| Mamlakat | Yaponiya |
| Viloyat | Tōhoku |
| Tuman | Shimokita tumani |
| Prefektura | Aomori prefekturasi |
| Maydon | 135.04 km2 (52.14 mi²) |
| Rasmiy til(lar)i | yapon |
| Aholisi (2020-yil 31-mart) |
1 930 |
| Zichligi | 14 kishi/km2 |
| Vaqt mintaqasi | UTC+9:00 |
| Telefon kodi | 0175-38-2111 |
|
| |
Geografiyasi tahrir
Sai Shimokita yarim orolining gʻarbiy qirgʻoq chizigʻini egallab, Sugaru boʻgʻozidan Mutsu koʻrfaziga kirishga qaragan. Qishloqning katta qismi Shimokita Hanto kvazi-milliy bogʻi hududida joylashgan. Togʻli hududda koʻplab mahalliy oʻsimlik va hayvonlar turlari yashaydi. Yovvoyi tabiatga yapon makaka maymunlari, yapon serovi, rakun iti va Osiyo qora ayiqlari kiradi. Aholining aksariyati qirgʻoq boʻyidagi qishloqlarda istiqomat qiladi. Qishloq hududining taxminan 90% oʻrmonlardan iborat.
Qoʻshni munitsipalitetlar tahrir
Aomori prefekturasi
Iqlimi tahrir
Qishloq sovuq okean iqlimiga ega boʻlib, u qisqa salqin yoz va kuchli qor yogʻishi va kuchli shamollar, uzoq davom etuvchi sovuq qish bilan tavsiflanadi. Qishloqda oʻrtacha yillik harorat 8,9 °C, yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1258 mm, eng yomgʻirli oy sentyabr oyidir. Avgustda eng yuqori harorat 21,8 °C atrofida, eng pasti esa yanvarda, −2,7 °C atrofida boʻladi[4].
Demografiyasi tahrir
Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[5], Sai aholisi soʻnggi 60 yil ichida kamaydi.
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1920 | 3,202 | — |
| 1930 | 3,816 | +19.2% |
| 1940 | 4,364 | +14.4% |
| 1950 | 5,37 | +23.1% |
| 1960 | 5,271 | −1.8% |
| 1970 | 4,622 | −12.3% |
| 1980 | 4,174 | −9.7% |
| 1990 | 3,348 | −19.8% |
| 2000 | 3,01 | −10.1% |
| 2010 | 2,422 | −19.5% |
| 2020 | 1,788 | −26.2% |
Tarixi tahrir
Sai atrofidagi hududda qadimgi Emishi xalqi yashagan. Edo davrida u Morioka domenining Nambu urugʻi tomonidan nazorat qilingan va yogʻoch sanoati tufayli va Ezoga parom terminali sifatida gullab-yashnagan. 1889-yil 1-aprelda Meydzi restavratsiyasidan so‘ng zamonaviy munitsipalitetlar tizimini o‘rnatish chog‘ida Sai qishlog‘i qo‘shni Chōgō qishlog‘ini ham tarkibiga qoʻshib oladi.
Hukumat tahrir
Sai toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va sakkiz aʼzodan iborat bir palatali qishloq kengashiga ega boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Sai Shimokita okrugining bir qismi boʻlib, Mutsu shahri bilan birgalikda Aomori prefekturasi assambleyasiga uchta aʼzoni qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Aomori 1-okrugiga kiradi.
Iqtisodiyoti tahrir
Sai iqtisodiyoti oʻrmon xoʻjaligi va baliq ovlash tijoratiga asoslangan. Qishloq hududining taxminan 90% togʻlar va oʻrmonlar bilan qoplangan. Mahalliy ovlangan dengiz mahsulotlarining baʼzilari orasida dengiz kirpisi, dengiz ananasi, dengiz bodringi, taroq, abalone, konbu va kalmarlar mavjud. Mavsumiy turizm ham mahalliy iqtisodiyotga muhim hissa qo‘shadi.
Taʼlim tizimi tahrir
Saida bitta davlat boshlangʻich maktabi, bitta davlat oʻrta maktabi va qishloq hukumati tomonidan boshqariladigan ikkita umumiy boshlangʻich maktab mavjud. Qishloqda oliy maktab yo‘q.
Transport tahrir
Temir yoʻllar tahrir
- Qishloqda yoʻlovchi temir yoʻli yoʻq.
Magistral yoʻllar tahrir
- 338-milliy yoʻnalish
Mahalliy diqqatga sazovor joylar tahrir
- Hotokegaura, tabiiy ravishda oʻyilgan qoya jinslari turkumi, milliy goʻzallik joyi[6]
- Shimokita Hanto kvazi-milliy bogʻi
- Tsugaru boʻgʻozi Arusas madaniyat muzeyi
- Yanonemori Hachiman-gu
Sailik taniqli odamlar tahrir
- Gōtarō Mikami, shifokor va rus-yapon urushi paytida Yaponiya Qizil Xoch tarafdori boʻlgan.
Manbalar tahrir
- ↑ Sai Village official statistics
- ↑ „ja:詳細データ 青森県佐井村“ (Japanese). 市町村の姿 グラフと統計でみる農林水産業. Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries (2016). Qaraldi: 2017-yil 13-iyul.
- ↑ „公式サイト > お知らせ > 新たに4つの町村・地域の正式加盟が承認されました“. 2018-yil 3-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-dekabr.
- ↑ Sai climate data
- ↑ Sai population statistics
- ↑ „仏宇多 (仏ヶ浦)“. Agency for Cultural Affairs. Qaraldi: 2012-yil 10-fevral.
- Rasmiy veb-sayti (yaponcha)
- Sai turizm veb-sayti (yaponcha)