Salat (ekin)

Salat, salat latuk (Lactuca sativa L.) — murakkabguldoshlar oilasiga mansub bir yillik oʻsimliklar turi, sabzavot ekini, 5 xili: barg S, uziladigan S, boshli S, romen yoki rim Sti va sarsabil S. bor. Jahondagi barcha dehqonchilik mintaqalarida ekiladi. Yosh barglari, poyasi, boshchasi isteʼmol qilinadi. Bargi vitaminlar (V, S, RR), karotin, kaliy, fosfor, temir tuzlariga boy. Ildizi oʻq ildiz. Avval toʻpbarg, gul, soʻng 60—120 sm uzunlikda sershox gulpoya hosil qiladi. Gullari ikki jinsli, mayda, sariq, roʻvaksimon toʻpgulga yigʻilgan, oʻzidan changlanadi. Sovuqqa chidamli, yorugʻsevar, suvga talabchan. Urugʻi 2—4° da unib chiqadi. S bir yilda 2 marta fevr.— mart va sent.— okt.da sepiladi. Namgarchilik yuqori boʻlsa chirib ketadi. Gektariga 3–5 kg urugʻ sarflanadi. Oʻzbekistonda, asosan, barg S.ning Yirik boshli va 2002-yilda Oʻzbekiston sabzavot, poliz ekinlari va kartoshkachilik ilmiy tadqiqot institutida chiqarilgan Koʻk shox navlari ekiladi.

Kasalliklari: soxta unshudring, qora, oqchirish. Zararkunandalari: sabzavot shirasi.