Saritoʻgʻay (Atirau viloyati)

Saritoʻgʻay—Atirau viloyati Maxambet tumanidagi qishloq, sobiq Saritoʻgʻay qishloq okrugi markazi .

Xalqi

2004-yilda qishloq aholisi 1,7 ming kishi boʻlsa, 2009-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra qishloqda 1752 kishi yashagan.

Tarixi

O‘tgan asrning boshlarida aka-uka Abdirahmon, Jemis, O‘razali, Nurxa, Imang‘azi kichik fermer xo‘jaligi bilan olma bog‘i o‘rnida uylarda yashab, 1932-33-yildan boshlab arpa va tariq ekilgan joyga aholi o‘rnashib keta boshlagan. Ikkilamchi xoʻjalik asosan ekinchilik va bogʻdorchilik bilan shugʻullangan. Birinchi xoʻjalik tashkil etilgan yillarda 30 ta kichik uy-joy va 150 ga yaqin aholi istiqomat qilgan.Ikkilamchi xo‘jalik birinchi hosilini Oqsho‘ladagi „Bekkali“ dalasiga ekib, keyin Sarito‘g‘ayga ko‘chib, shu yerda qo‘nim topgan.

1941-yilda „Embimunaygaz“ korxonasi ishchilarini meva-sabzavot, go‘sht bilan taʼminlash maqsadida shu yerda fermer xo‘jaligi ochadi. "1-sonli ferma" deb atalib, o‘sha yerda olma bog‘i barpo eta boshladi. Shuningdek, kartoshka, karam, bodring, pomidor kabi sabzavotlar ekdi.Keyinchalik cho‘chqa, ot va tuya boqdi. Fermer xoʻjaligining aholisi Ulugʻ Vatan urushi tugaganidan keyin surgun qilingan ruslar, polyaklar, nemislar, bolgarlar, vengerlar, turklar, chechenlar va qrim tatarlari bilan toʻldirildi. Dastlab qishloq markazidagi yer chuqur qazilib, barak qurilgan. Har bir xonadonga yer ajratilib, dehqonchilik bilan shug‘ullangan. Xalq farovonligini oshirish maqsadida qishloqda madaniyat uyi, novvoyxona, oddiy hammom, tibbiyot punkti ishga tushirildi.

1957-1971 yillarda xo‘jalik iqtisodiyoti va aholining ijtimoiy ahvolini yaxshilashga rahbarlik qilgan Kenjegali Do‘sjonovning Guryev, Fort-Shevchenko shahar va Maxambet tuman partiya qo‘mitalari kotibi lavozimlarida ishlagan. Esbol tuman kengashi ijroiya qo‘mitasining raisi, alohida.Intizomga qatʼiy rioya qilinib, mehnat madaniyati yuksaltirildi. Qishloqdagi uylarning 40 foizi o‘sha paytda qurilgan. Aholi faxriy akaning mehnatini unutmay, qishloq ko‘chalaridan biriga uning nomini berdi.

1955-yilda oʻpka kasalliklari shifoxonasi qurildi va unga malakali shifokor Zoldas Sidjanov rahbarlik qildi. 1956-yilda namunaviy loyihadagi madaniyat markazi, 1958-yilda esa oʻrta maktab va maktab-internat binosi foydalanishga topshirildi. Oʻrta maktab dastlab Jamanqalʻa oʻrta maktabining boshlangʻich maktab filiali sifatida ochilgan. Saritoʻgʻay qishloq kengashi 1967-yilda ochilib, ish boshlagan.

1971-yilda ikkilamchi xoʻjalik „Ural“ filialiga aylantirildi. 1997-yilda kompaniya mas’uliyati cheklangan jamiyat sifatida tashkil etilgan boʻlib, unga Axmat Bergaliyev va Janar Kenzaxmetovlar rahbarlik qilgan. Saritoʻgʻay qishloq okrugi sifatida 1994-yilda tashkil etilgan. 2001-yilda qishloqqa tabiiy gaz,2006-yilda toza suv inshooti foydalanishga topshirildi. 2013-yildan 5 kilometr uzoqlikda joylashgan Maxambet tumani markaziga kiritilgan. Hozir qishloq aholisi posyolkani 4 ta kichik qismga bo‘lib oladi: „Eski Sarito‘g‘ay“, „O‘rtaliq“, „Yangi qishloq“ („Pyatigorsk“) va „Qozoq qishlog‘i“. Bugungi kunda 368 ta chekishxonalar mavjud. Qishloqda maktab, madaniyat saroyi, kutubxona, bolalar bog‘chasi, vrachlik punkti, 4 oziq-ovqat do‘koni, „Aray“ dam olish oromgohi, rasmiy ro‘yxatga olingan 31 fermer xo‘jaligidan 19 tasi bor. „Aray“ oromgohi kapital taʼmirlanib, o‘tgan yili to‘liq foydalanishga topshirildi.

Qishloq koʻchalari

Isatay Taimanov,Maxambet Otemisuly,Abay Qoʻnanbayev, Toqtar Aubakirov,Manshuk Mametova, Aliya Moldagulova, Ibray Altynsarin, Qarabai Kalybekov, Kenjegali Dosjanov, Zoldas Zashkelenov, Tauke Khan, Kabanbai Otemisuly, Street El Burdai, Streets .

Madaniy va ijtimoiy institutlar

• K. Kalibekov nomidagi umumtaʼlim maktabi
• „Balbobek“ bolalar bog‘chasi
• „Sarito‘g‘ay“ qishloq madaniyat uyi