Sharqiy Aleet

„Sharqiy Aleet“ (xit. an’anaviy 東方紅, 东方红, pinyin: Dōngfāng hóng) — 1930-yillarning oʻrtalarida yozilgan Xitoy inqilobiy qoʻshigʻi. Bu Shensi provinsiyasidagi fermer Li Youyuanga tegishli boʻlib, kuy Xitoy fuqarolar urushi davrida KKPning asosiy qarorgohi joylashgan Yanan okrugida mashhur boʻlgan Loess platosining dehqonlar qoʻshigʻidan olingan. Qoʻshiq oʻzining zamonaviy shaklini 1950-yillardan keyin oldi. Bu qoʻshiq Mao Szedunni ulugʻlaydi va uning shaxsiyatiga sigʻinishning eng yorqin namunalaridan biri hisoblanadi.

Xitoy Xalq Respublikasining de facto milliy madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i	Li Youyuan
Qabul qilindi	1966-yil
Bekor qilindi	1976-yil

Tarix

Ushbu qoʻshiq madaniy inqilob davrida keng ommalashdi va shuhrat qozondi. Oʻz davrda qoʻshiq har kuni maktablarda dars boshlanishidan oldin kuylangan. Shuningdek, televideniye va radio eshittirishlari amalga oshirilgan va(shu jumladan Pekin radiosi uchun chaqiruv belgilari sifatida) xalq orasida XXRning haqiqiy madhiyasi sifatida qabul qilina boshlangan. „Koʻngillilar marshi“ rasmiy madhiyasi muallifi esa Tyan Xan qamoqqa tashlangan va madhiyaning oʻzi kamdan-kam hollarda ijro etilgan. Sharqiy Aleet akkordlari 1970-yilda uchirilgan birinchi Xitoy sunʼiy yoʻldoshi Dongfang Hong-1 tomonidan Yerga yaqin orbitadan uzatilgan.

Islohot va ochiqlik siyosati va Xua Guofeng boshchiligidagi KKPning maoist qanoti hokimiyatdan chetlatilganidan soʻng, qoʻshiq jamoat joylarida tez-tez ijro etilmay qoʻydi, lekin hali ham Pekin stantsiyasida uzoq vaqt qoʻyilib turdi. 2019-yil oktyabr oyida Xitoy tashkil topganining 70 yilligiga bagʻishlangan tantanalarda ijro etildi.

Matn

Milliy iyerogliflarda	Soddalashtirilgan iyerogliflar	Xitoy-Lotin alifbosida	Palladiy tizimi	Rus tilida tarjima
東方紅，太陽升， 中國出了個毛澤東。 他為人民謀幸福， 呼爾嗨喲，他是人民大救星！ 毛主席，愛人民， 他是我們的帶路人， 為了建設新中國， 呼爾嗨喲，領導我們向前進！ 共產黨，像太陽， 照到哪裡哪裡亮。 哪裡有了共產黨， 呼爾嗨喲，哪里人民得解放！	东方红，太阳升， 中国出了个毛泽东。 他为人民谋幸福， 呼尔嗨哟，他是人民大救星！ 毛主席，爱人民， 他是我们的带路人， 为了建设新中国， 呼尔嗨哟，领导我们向前进！ 共产党，像太阳， 照到哪里哪里亮。 哪里有了共产党， 呼尔嗨哟，哪里人民得解放！	Dōngfāng hóng, tàiyáng shēng, Zhōngguó chū liǎo ge Máo Zédōng, Tā wèi rénmín móu xìngfú, Hū ěr hei yo, tā shì rénmín dà jiù xīng! Máo zhǔxí ài rénmín, Tā shì wǒmén de dài lù rén Wèi liǎo jiànshè xīn Zhōngguó, Hū ěr hei yo, lǐngdǎo wǒmén xiàng qiánjìn! Gòngchǎndǎng xiàng tàiyáng, Zhào dào nǎlǐ nǎlǐ liàng, Nǎlǐ yǒu liao Gòngchǎndǎng, Hū ěr hei yo, nǎlǐ rénmín dé jiěfàng!	Дунфан хун, тайян шэн, Чжунго чу ляо гэ Мао Цзэдун, Та вэй жэньминь моу синфу, Ху эр хэй ё, та ши жэньминь да цзю син! Мао чжуси ай жэньминь, Та ши вомэнь дэ дай лу жэнь Вэй ляо цзяньшэ синь Чжунго, Ху эр хэй ё, линдао вомэнь сян цяньцзинь! Гунчаньдан сян тайян, Чжао дао нали нали лян, Нали ю ляо Гунчаньдан, Ху эр хэй ё, нали жэньминь дэ цзефан!	Алеет Восток, взошло Солнце, В Китае появился Мао Цзэдун. Он работает ради счастья народа, Он — спаситель народа! Председатель Мао любит народ, Он — наш вождь. Чтобы строить новый Китай, Он ведёт нас вперёд. Коммунистическая партия подобна Солнцу: Приносит свет всюду, где она сияет. Там, куда приходит Коммунистическая партия, Там народ становится свободным.

Ohang Loess platosi aholisining kunjut moyi haqidagi mashhur xalq qoʻshigʻidan olingan.

Havolalar

• Morning Sun
• 1963 music video of the song