Sherxon Murtazo

Sherxon Murtazo — qozoq yozuvchisi, jamoat va siyosat arbobi

Hayoti

1932 yil 28 sentyabrda Janubiy Qozog'iston viloyati (hozirgi Jambul viloyati ) Juvalinskiy tumanidagi Talapti qishlog'ida tug'ilgan. Dulat qabilasining Shimir urugʻidan kelib chiqqan. 1955 yilda Lomonosov nomidagi Moskva davlat universitetining jurnalistika fakultetini tamomlagan. Universitetni tugatgach, 1955-1962 yillarda Qozogʻiston davlat badiiy adabiyot nashriyotida ilmiy xodim, “Leninchi yosh” va “Sotsialistik” respublika gazetalarida muxbir sifatida faoliyat yuritgan. 1971-1972 yillarda "Jalin" almanaxining bosh muharriri bo'lgan. 1973 yildan - Qozog'iston Yozuvchilar uyushmasi kotibi, "Juldiz" jurnali bosh muharriri bo'lgan. 1975-1994 yillarda - "Qozoq adabiyoti", "Sotsialistik Qozog'iston" respublika gazetalari bosh muharriri, televideniye va radioeshittirish bo'yicha respublika davlat qo'mitasi raisi, 1975 yildan - Qozog'iston Yozuvchilar uyushmasi boshqaruvining 2-kotibi, 1980-1989 yillarda “Qozoq adabiyoti” gazetasida, 1989-1992 yillarda “Sotsialistik Qozog‘iston” gazetasida bosh muharrir bo‘lgan.1992-1994 yillarda - Qozog'iston Televideniye va radioeshittirish davlat qo'mitasi raisi sifatida faoliyat yuritgan.1995 yildan buyon ijodiy faoliyat bilan shug'ullanadi. 2018 yil 9 oktyabrda 87 yoshida Olmaotadagi uyida vafot etdi. Sherxon Murtazo Kensay qabristoniga dafn etilgan.

Adabiy faoliyati

Sherxon Murtazo ijodiy faoliyatini talabalik yillarida Lazar Laginning “ Chol Xottabych ” va Mustay Karimning “Uyimiz quvonchi” asarlarini qozoq tiliga tarjima qilishdan boshlagan . Birinchi insholar to'plami "Kurylusshy Daku" (Quruvchi Daku) 1958 yilda nashr etilgan. Sherxon Murtazo “Qora marjon” va “Qizil Jebe”(Qizil O'q) romanlari, “Stalinga xat” (“Stalinga maktub”) va “Beseudin xati” (“Beshlik xati”) pyesalari muallifi. Uning asarlari dunyoning ko'plab tillariga, jumladan rus tiliga tarjima qilingan. L.Laginning tilga olingan “Chol Xottabych” va M.Karimning “Uyimiz quvonchi” asarlaridan tashqari, venger xalq ertaklari, Xans Kristian Andersen , Chingiz Aytmatov va E.Erskin asarlarini qozoq tiliga tarjima qilgan.

Xotira

2022-yil 20-oktabrda Taraz shahrida Xalqaro Taraz innovatsion instituti qarshisida Sherxon Murtazo (haykaltarosh: Aydos Burkitboyev) haykali ochildi.

Mukofotlari

Qozogʻiston xalq yozuvchisi - 1992
Qozogʻiston SSRda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi - 1984
Qirgʻiziston Respublikasida xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi -1995
Qozogʻiston SSR Davlat mukofoti laureati -1978

Havolalar

• "Sherhan Murtaza (1932-2018) - Find a Grave Memorial" https://www.findagrave.com/memorial/193861113/sherhan-murtaza [Sherxon Murtaza haqida]