Vikipediya

Singapurda inson huquqlari

 Singapurdagi inson huquqlari Singapur Konstitutsiyasida kodekslangan boʻlib, u fuqarolarning qonuniy huquqlarini belgilaydi. Bu huquqlar Konstitutsiya bilan himoyalangan boʻlib, ularga oʻzgartirishlar va referendumlar kiradi. Singapur hukumati fuqarolarning huquqlarini cheklash yoki siyosiy muxolifatni bostirish uchun keng vakolatlarga ega boʻlsa-da, bu huquqlar mustaqillikka erishgan kundan boshlab sezilarli darajada rivojlangan[1][2]. 2018-yilda Singapur „Chegara bilmas muxbirlar“ tashkiloti tomonidan Butunjahon matbuot erkinligi indeksida 151-oʻrinni egalladi[3]. AQShda joylashgan „Dunyodagi erkinlik“ tashkiloti 2015-yil Singapurga „siyosiy erkinlik“ boʻyicha 7 balldan 3 ball, „fuqarolik erkinliklari“ boʻyicha 7 balldan 3 ball (bu yerda 1 ball „eng erkin“), umumiy reytingda „qisman erkin“ ball oldi[4].

Singapur Konstitutsiyasining 14-moddasi, xususan, 14 (1) — moddasida Singapur fuqarolariga soʻz va soʻz erkinligi, qurolsiz tinch yigʻilishlar va uyushmalar oʻtkazish huquqlari kafolatlanadi. Lekin ushbu huquqlardan foydalanish Konstitutsiyaning 14-moddasi 2- qismida koʻrsatilgan asoslar boʻyicha Singapur parlamenti tomonidan oʻrnatilgan qonunlar bilan cheklanishi mumkin.

Qonunchilik

tahrir

Ichki xavfsizlik qonuni

tahrir

Ichki ishlar vazirligi Ichki xavfsizlik departamenti potentsial josuslik, xalqaro terrorizm, irqiy va diniy totuvlikka tahdid hamda buzgʻunchilikka qarshi kurash sifatida mamlakatning Ichki xavfsizlik toʻgʻrisidagi qonunini (ISA) amalga oshiradi[5]. ISA rasmiy ayblovlarsiz yoki sudga murojaat qilmasdan muddatsiz hibsga olishga ruxsat beradi va hukmron partiyaning siyosiy muxoliflarini, jumladan, ozod etilgunga qadar 32 yil davomida sudsiz ushlab turilgan sobiq parlament aʼzosi Chia Tye Poxni qamoqqa olish uchun ushlab turilgan[6]. 2005-yil holatiga koʻra, 36 kishi ISA ostida ushlab turilgan[7].

Isyon qonuni

tahrir

Fitna toʻgʻrisidagi qonun gʻalayonli harakatlar va nutqni taqiqlaydi: gʻalayonli nashrlarni nashr etish, sotish, tarqatish, koʻpaytirish va olib kirish. Hukumat boshqaruviga putur yetkazadigan harakatlarni jazolashdan tashqari, qonun turli irqlar yoki aholi sinflari oʻrtasida yomon niyat yoki dushmanlik tuygʻularini qoʻzgʻatuvchi harakatlarni ham jinoiy javobgarlikka tortadi. 

Jamoat tartibi toʻgʻrisidagi qonun (2009)

tahrir

2009-yilgi „Jamoat tartibi toʻgʻrisida“gi qonunga binoan, ommaviy yurishlar yoki ochiq yigʻilishlarni qonuniy ravishda oʻtkazish uchun politsiya ruxsati talab qilinadi[8]. Yopiq yigʻilishlar politsiya ruxsatnomasini talab qilmasdan erkin oʻtkazilishi mumkin edi. 2009-yildan buyon „Jamoat tartibi toʻgʻrisida“gi qonunga bir nechta oʻzgartirishlar kiritildi va 2017-yil oktabr holatiga koʻra, barcha tadbir tashkilotchilari ommaviy tadbirlar uchun 5000 dan ortiq yoki shaxsiy yigʻilishlar uchun bir vaqtning oʻzida 10 000 dan ziyod ishtirokchini kutsalar, politsiyani xabardor qilishlari shart[9]. Qonunga qoʻshimcha oʻzgartirishlar Politsiya komissariga, agar u siyosiy maqsadlarga qaratilgan yoki Singapur boʻlmagan yuridik shaxslar va fuqarolar tomonidan uyushtirilgan yoki ishtirok etgan deb hisoblansa, ommaviy yigʻilish yoki yurish uchun ruxsatnomani rad etishga ruxsat berishni oʻz ichiga oladi[10].

Sudga hurmatsizlik

tahrir

Sudni janjal qilish jinoyati, agar shaxs sudni yo sudyani kamsitsa yoki quyi turuvchi mansabdor shaxslarni haqorat qilganda sodir etiladi. Sudyaning sudyalik funksiyasini amalga oshirishda tarafkashlik, xolislik, nomuvofiqlik yoki har qanday huquqbuzarlik haqidagi ayblovlar jinoyat tarkibiga kiradi.

Jinoyat huquqi (Vaqtinchalik qoidalar) qonuni

tahrir

Jinoyat qonuni (Vaqtinchalik qoidalar) qonuniga binoan sudsiz internirlash josuslik, terrorizm, uyushgan jinoyatchilik va giyohvandlikka qarshi kurashda qoʻllangan.[5][11]

Gazeta va bosmaxonalar toʻgʻrisidagi qonun (1974)

tahrir

Gazeta va bosmaxonalar toʻgʻrisidagi qonun Singapurda gazeta bosh muharriri yoki egasidan ularni chop etish, nashr etish uchun vazirdan ruxsat olishini talab qiladi. Qonunning 10-boʻlimi vazirga barcha gazeta kompaniyalarining boshqaruv aktsiyadorlarini tayinlash va bunday boshqaruv aksiyalarining har qanday oʻtkazilishini nazorat qilish huquqini beradi. Shuningdek, u boshqaruv aktsiyadorlariga va hukumatning ishonchli vakili orqali kadrlar hamda qarorlar boʻyicha har qanday ovozda kamida 66% ni beradi.

Roʻyxatga olish toʻgʻrisidagi qonun (1970)

tahrir

18 yoshga toʻlgan barcha Singapur erkak fuqarolari va ikkinchi avlod doimiy rezidentlari (PR) Milliy xizmat deb nomlanuvchi ikki yillik muddatli harbiy xizmatdan oʻtishlari kerak. Qonunni buzganlar jarimaga tortiladi yoki qamoq jazosiga hukm qilinadi[12]. Ikki fuqarolikka ega boʻlgan erkak fuqarolar Singapur fuqaroligidan faqat xizmat muddatini tugatgandan soʻng[13] chiqishi mumkin, agar ular 11 yoshga toʻlganida boshqa davlat fuqaroligiga ega boʻlmasa va Mudofaa vazirligiga bu yoshga toʻlgunga qadar fuqaroligidan chiqish niyati haqida maʼlum qilmagan boʻlsa, albatta. 11 yoshga toʻlgandan keyin Singapur fuqaroligidan voz kechgunga qadar „Singapur fuqaroligining barcha ijtimoiy-iqtisodiy afzalliklaridan“ qochish kerak[14][15]. NSga xizmat qilmasdan oʻz PR maqomidan voz kechgan ikkinchi avlod doimiy rezidentlari, agar ular kelajakda oʻqish yoki ishlash maqsadida Singapurga qaytish uchun ariza topshirsa, koʻplab muammolarga duch keladi[16].

Asosiy huquqlar

tahrir

Fikr bildirish va uyushmalar erkinligi

tahrir

Hukumat soʻz va matbuot erkinligi qolaversa, boshqa fuqarolik hamda siyosiy huquqlarni ham cheklagan[5][17]. Singapur Konstitutsiyasining 14 (1) — moddasida kafolatlangan soʻz va uyushmalar erkinligi huquqi xuddi shu moddaning keyingi (2) kichik boʻlimi bilan cheklanadi. Biroq, Freedom House oʻzining 2019-yilgi hisobotida „PAP yaratgan saylov va huquqiy baza, ishonchli muxolifat partiyalarining oʻsishini va yana soʻz, yigʻilishlar hamda uyushmalar erkinligini ham cheklaydi“[18].

Singapurda ochiq jamoat yigʻilishlari politsiya ruxsatini talab qilmaydigan yagona joy (fuqarolar uchun) Londondagi Xayd-parkda modellashtirilgan Maʼruzachilar burchagida boʻlib oʻtadi. Biroq, xorijliklar hali ham bogʻda nutq soʻzlash uchun ruxsat olishni talab qiladilar. Nutq soʻzlashdan yoki Spikerlar burchagida norozilik bildirishdan oldin shaxsiy maʼlumotlarini Milliy bogʻ kengashida onlayn roʻyxatdan oʻtkazishlari kerak, shuningdek, parkda koʻplab kuzatuv kameralari mavjud[19][20].

Politsiya ruxsatnomalari, shuningdek, Singapurda „jamoat tartibsizliklarining jiddiy xavfi“ va „turli irqiy va diniy guruhlar oʻrtasida dushmanlik tuygʻularini qoʻzgʻatishi“ mumkin boʻlgan tadbirlarga ham berilmaydi[21].

Xalqaro Amnistiya tashkilotiga koʻra, 2010-yilda soʻz va yigʻilish erkinligini cheklash, tanqidchilar va faollarni boʻgʻish uchun qonunlar kuchaytirilgan. Hukumat tomonidan dissidentlarga qarshi daʼvolar qoʻzgʻatildi. Shunga qaramay hukumat tanqidchilari va huquq himoyachilari ommaviy yigʻilishlar oʻtkazdilar[22].

Siyosiy, irqiy yoki diniy jihatdan nozik kontentga nisbatan senzura ham keng qamrovli boʻlib, qattiq ommaviy axborot vositalari qoidalari va jinoiy qonunlar[23] hamda mahalliy jurnalistlarga nisbatan OB belgilari orqali bilvosita yondashuvlar, ommaviy sanʼatni moliyalashtirishni olib qoʻyish shaklida qoʻllanadi[24]. Matbuot erkinligi yillar davomida ichki xavfsizlik toʻgʻrisidagi qonun, fitna toʻgʻrisidagi qonun va rasmiy sirlar toʻgʻrisidagi qonun kabi turli xil milliy xavfsizlik qonunlari orqali cheklandi[25]. Hukumatning moslashishga boʻlgan bosimi jurnalistlar tomonidan oʻz-oʻzini senzura qilish amaliyotiga olib keldi[5][26].

Ommaviy kuzatuv ostida maxfiylik

tahrir

Singapur Konstitutsiyasi shaxsiy daxlsizlik huquqini oʻz ichiga olmaydi va maʼlumotlarni himoya qilish qonuni fuqarolarni hukumat tomonidan ruxsat etilgan kuzatuvdan himoya qilmaydi[27]. Hukumat har qanday kuzatuv ushlashini amalga oshirish uchun sudning oldindan ruxsatiga muhtoj emas[28] va mansabdor shaxslarning shaxsiy maʼlumotlar bilan nima qilishi mumkinligini cheklovchi hujjatlar maxfiydir[29]. AQSh Davlat departamentining 2015-yildagi hisobotida huquq-tartibot idoralari va davlat idoralari axborot toʻplash hamda kuzatuv oʻtkazish uchun keng tarmoqqa ega ekanligiga ishontiriladi. Singapurliklarning aksariyati rasmiylar tinch aholining telefon suhbatlari va internetdan foydalanishini kuzatadi, degan taassurotda ayrim muxolif siyosatchilar va hukumatning boshqa tanqidchilari ustidan muntazam tekshiruvlar oʻtkaziladi[30].

Singapur Axborot-kommunikatsiya vositalarini rivojlantirish boshqarmasi ham maʼlumotlar sizib chiqishida josuslik dasturlari ishlab chiqaruvchisi Hacking Team mijozi sifatida qayd etilgan. Guruh oʻzining moʻljallangan auditoriyasining raqamli izini tahlil qilish uchun josuslik dasturlarini qoʻllagani aytilmoqda[31].

Bir tadqiqotga koʻra  Mudofaa vazirligi tomonidan oʻtkazilgan, kuzatuv chegarasi Singapurda nisbatan yuqori deb hisoblanadi, fuqarolarning aksariyati terrorizm va „oʻz-oʻzini radikalizatsiya“ning oldini olish uchun „kuzatuv holati“ni zarur deb bilishgan. Singapurliklar aholi va ularning hukumati oʻrtasidagi ijtimoiy shartnomani qabul qilganliklari va „muayyan fuqarolik erkinliklari va shaxsiy erkinliklarni asosiy kafolatlar: xavfsizlik, taʼlim, arzon uy-joy, sogʻliqni saqlash evaziga topshirishni“ kutishgan[32]. Qarorlar qabul qilish uchun shahar hayotining barcha jabhalaridan katta maʼlumotlarni yigʻish va tahlil qilish boʻyicha „Smart Nation“ tashabbusi bilan shaxsiy hayotga boʻlgan shaxsiy huquqlar qanday taʼminlanishi nomaʼlum[33][34][35].

2017-yil noyabr oyida hukumat 2018-yilda barcha xususiy shifokorlarni sogʻliqni saqlash boʻyicha Milliy elektron sogʻliqni saqlash yozuvlari tizimi (NEHR) deb nomlangan markazlashtirilgan milliy sogʻliqni saqlash maʼlumotlar bazasiga bemor maʼlumotlarini taqdim etish majburiyatini yuklaydigan qonunchilikni joriy etishi eʼlon qilindi[36]. Bemorlar oʻzlarining sogʻligʻi haqidagi maʼlumotlarini shifokorlar va tibbiyot xodimlariga kirish imkoniga ega boʻlmasligini soʻrashlari mumkin, ammo yozuvlar elektron tizimga qoʻshiladi va yangilanadi. Rasmiylar bemorlarning maʼlumotlariga faqat tegishli tibbiyot xodimlari kirishi mumkinligini taʼkidlagan boʻlsa-da[37], hatto maxfiylik kafolatlari mavjud boʻlsa ham, bemorlarning yozuvlariga noqonuniy kirish holatlari qayd etilgan[38].

Huquq dekani Saymon Chesterman davlat vakolatlari suiisteʼmol qilinmasligini taʼminlash uchun aqlli shaharlardagi kuzatuvning shaffofligini oshirish zarurligini taʼkidladi[39][40].

Immigrant ishchilarning huquqlari

tahrir

Xalqaro Amnistiya maʼlumotlariga koʻra, 2009-yil oxirida Singapur aholisining toʻrtdan biri muhojirlar edi.

Xorijiy ishchilarni ishga joylashtirish toʻgʻrisidagi qonun uy ishchilarini istisno qiladi (2009). Singapur chet ellik mahalliy ishchilar uchun ish vaqti hamda dam olish kunlarining standart soni, eng kam maosh va bandlik imtiyozlaridan foydalanish kabi asosiy himoyani taʼminlamaydi[41]. Uy ishchilarini yollash toʻlovlari 2 yillik shartnomada ishchilar maoshning 40%igacha boʻlishi mumkin.

2010-yil oxiriga kelib, Singapur hukumati ishga yollash toʻlovlarini tartibga solishdan bosh tortgan edi[42].

2010-yilda Singapurdagi 11 yillik mehnatidan soʻng Birmadan 2 ishchi Birma demokratiya tarafdori harakatini faol qoʻllab-quvvatlaganliklari uchun yangi ishlash ruxsatnomalarini olmagan[22].

Odam savdosi

tahrir

AQShning „Odam savdosi-2019“ hisobotida Singapur 32 ta qurboni bilan 2-darajali roʻyxatga kiritilgan[43].

2020-yil hisobotida Singapur 1-darajada qayd etilgan[44].

Qamish

tahrir

Singapur 50 yoshgacha boʻlgan erkaklar tomonidan sodir etilgan koʻplab jinoiy huquqbuzarliklar uchun „yalangʻoch dumbaga qattiq tayoq“ koʻrinishidagi jismoniy jazoni qoʻllaydi va bu 30 ga yaqin jinoyatlar uchun majburiy jazo hisoblanadi. Baʼzi xalqaro kuzatuvchilar, jumladan Amnesty International, jismoniy jazo oʻz-oʻzidan inson huquqlariga zid ekanligini taʼkidlaydilar, ammo bu bahsli. Singapurda qamoqqa olish hech qachon oʻz-oʻzidan buyurilmaydi, 3 oydan ortiq muddatga ishlagan chet ellik ishchilar uchun kamida uch oylik qamoq jazosi hamda majburiy kaltaklash mavjud. Hukumatning taʼkidlashicha, bu immigratsiya boʻyicha huquqbuzarlarning oldini olish uchun zarur, chunki Singapur noqonuniy immigrantlar uchun jozibador joy boʻlib qolmoqda. 1989-yilgacha boʻlgan tajriba shuni koʻrsatdiki, qamoqning oʻzi etarli darajada toʻxtatuvchi omil emas. Aniqlanishicha, uzoq muddat ishlamay qolgan, qonuniy ravishda ishlay olmagan shaxslar ijtimoiy muammolarni keltirib chiqaradi hatto jinoyat sodir etishi ham mumkin[45].

Jismoniy jazo, shuningdek, turli jinsiy jinoyatlar, tartibsizliklar, qurol saqlash, har qanday zoʻravonlik, giyohvand moddalarni noqonuniy isteʼmol qilish va jamoat mulkini buzish uchun ham buyurilishi mumkin. Qurolli kuchlarning erkak aʼzolari harbiy intizomni buzganliklari uchun jazoning yengilroq shakliga tortiladilar.

Oʻlim jazosi

tahrir

Singapur oʻlim jazosini osish orqali amalga oshiradi. Bu qasddan va ogʻirlashtiruvchi qotillik hamda 14 gram (0.49 oz) geroinning sof shaklida (diamorfin)ga egalik qilish yoki sotish uchun majburiydir[46]. Xalqaro Amnistiya tashkiloti maʼlumotlariga koʻra, Singapur oʻz aholisiga nisbatan qatl qilish boʻyicha dunyodagi eng yuqori koʻrsatkichlardan biriga ega[7]. 1991-yildan 2003-yilgacha 5 million aholidan 400 ga yaqin jinoyatchi osilgan[47].

Hukumatning taʼkidlashicha, oʻlim jazosi giyohvand moddalar tahdidini jilovlash uchun eng ogʻir jinoyatlar uchun qoʻllanadi, chunki Singapur oʻzining kichik oʻlchamlari va Oltin uchburchak yaqinidagi joylashuvi tufayli zaifdir[48].

Xalqaro shartnomalar

tahrir

Amnesty International maʼlumotlariga koʻra, Singapur inson huquqlariga oid quyidagi xalqaro shartnomalarni imzolagan0[49]:

2018-yil holatiga [ yangilanish kerak ] , Singapur quyidagi shartnomalarni imzolamadi[50]:

  • Fuqarolik va siyosiy huquqlar toʻgʻrisidagi xalqaro pakt (FHXP)
  • Oʻlim jazosini bekor qilishga qaratilgan ICCPRga Ikkinchi Fakultativ Protokol
  • Iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlar toʻgʻrisidagi xalqaro pakt (ICESCR)
  • Qiynoqlar va boshqa shafqatsiz, gʻayriinsoniy yoki qadr-qimmatni kamsituvchi muomala yoki jazoga qarshi Konventsiya
  • Qochqinlar maqomi toʻgʻrisidagi konventsiya (1951)
  • Qochqinlar maqomi toʻgʻrisidagi konventsiya (1967)
  • Fuqaroligi boʻlmagan shaxslarning maqomi toʻgʻrisidagi konventsiya (1954)
  • Fuqaroliksizlikni qisqartirish toʻgʻrisidagi konventsiya (1961)
  • Xalqaro jinoiy sudning Rim statuti

Reytinglar

tahrir
Singapurning xalqaro siyosiy reytingi
Tashkilot Tadqiqot Reyting
Freedom House Fuqarolik va siyosiy erkinliklar Qisman bepul
Freedom House Matbuot erkinligi Bepul emas
Chegara bilmas muxbirlar Matbuot erkinligi 180 tadan 160-oʻrin[51]
The Economist Demokratiya darajasi 167 tadan 70-oʻrin (Notoʻgʻri demokratiya)
Transparency International Korruptsiyaning taxmin qilingan darajasi 180 tadan 3-oʻrin
Maxfiylik xalqaro va elektron maxfiylik axborot markazi Korporativ va davlat nazoratidan maxfiylik „Endemik kuzatuv jamiyati“ maqomi

Yana qarang

tahrir
  • Singapurda qamish
  • Singapurda oʻlim jazosi
  • Singapurda tsenzura
  • Ichki xavfsizlik qonuni (Singapur)
  • Singapurda LGBT huquqlari
  • Singapurdagi ommaviy namoyishlar

Manbalar

tahrir

 

  1. ↑ „ODS HOME PAGE“. documents-dds-ny.un.org. 2020-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-noyabr.
  2. ↑ „2009 Human Rights Report: Singapore“. U.S. Department of State (11-mart 2010-yil). 2010-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  3. ↑ „Singapore: Intolerant government, self-censorship“. Reporters Without Borders. Qaraldi: 6-fevral 2019-yil.
  4. ↑ „Freedom in the World 2015“. Freedom House. Qaraldi: 19-sentabr 2015-yil.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 „Country Profile: Singapore“. Federal Research Division, Library of Congress (2006-yil iyul). Qaraldi: 5-noyabr 2020-yil.
  6. ↑ „Plea to free political detainee Chia Thye Poh“. The Straits Times (14-iyul 1985-yil).
  7. ↑ 7,0 7,1 „Amnesty International Report 2005: Singapore“. Amnesty International (2005). 2008-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  8. ↑ „Singapore to toughen protest laws ahead of APEC meet“. Reuters (17-yanvar 2009-yil). 2020-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-noyabr.
  9. ↑ New rules for event organisers to kick in Oct 1. Channel NewsAsia (27-sentabr 2017-yil).
  10. ↑ „Singapore to block foreigners from promoting political causes locally“. Channel NewsAsia. 12-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-oktabr 2017-yil.
  11. ↑ Sim, Walter. „Detention without trial extended for 5 more years“. AsiaOne (14-noyabr 2013-yil). Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  12. ↑ „NS evader jailed 1½ months; judge gives sentencing guidelines“. The Straits Times (12-fevral 2016-yil).
  13. ↑ „Singapore-born New Zealand teenager has to fulfil national service obligations: MFA“. The Straits Times (2-mart 2016-yil).
  14. ↑ „How to avoid serving NS if you hold dual citizenship“. The Independent (25-yanvar 2016-yil).
  15. ↑ „Guide to NS Issues • Singapore Expats“. www.singaporeexpats.com.
  16. ↑ „Must Permanent Residents (PRs) do National Service?“. www.gov.sg. 2019-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
  17. ↑ „The government of Singapore says it welcomes criticism, but its critics still suffer“. The Economist (9-mart 2017-yil).
  18. ↑ „Map of Freedom in the World: Singapore (2019)“. Freedom House. Qaraldi: 3-may 2021-yil.
  19. ↑ „Singaporeans can demonstrate at Speakers' Corner from Sep 1“. Channel News Asia (25-avgust 2008-yil). 2010-yil 13-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-noyabr.
  20. ↑ „CCTV installed at Speakers' Corner“. Channel News Asia (25-iyul 2008-yil). 2017-yil 17-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-noyabr.
  21. ↑ „Police reject activist Gilbert Goh's application for Speakers' Corner permit“. The Straits Times (13-fevral 2015-yil).
  22. ↑ 22,0 22,1 „Amnesty International Report 2010“ 233. Amnesty International. 2014-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  23. ↑ „Singapore contempt of court bill seen suppressing freedom of speech“. Reuters (12-avgust 2016-yil).
  24. ↑ Harmon, Steph. „Art v government at Singapore festival: 'I fear once I leave, they will punish me'“. The Guardian (9-sentabr 2017-yil).
  25. ↑ George, Cherian. Contentious journalism and the Internet. Singapore University Press, 2006 — 43–47-bet. ISBN 9789971693251. 
  26. ↑ „Singapore profile“. BBC News (5-sentabr 2017-yil).
  27. ↑ „The Right to Privacy in Singapore“. Privacy International. 2015-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  28. ↑ „Singapore is using spyware, and its citizens can't complain“ (inglizcha). Digital News Asia (3-avgust 2015-yil). Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  29. ↑ Meyers, Jessica. „Singapore has an idea to transform city life — but there may be a privacy cost“. Los Angeles Times (28-avgust 2017-yil).
  30. ↑ „Singapore 2015 Human Rights Report“. US State Department (2016).
  31. ↑ „Singaporean and Malaysian Governments Accused of Using Spyware for Digital Surveillance of Citizens“. IFSEC Global | Security and Fire News and Resources (6-avgust 2015-yil). Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  32. ↑ „The Social Laboratory“. Foreign Policy (29-iyul 2014-yil). Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  33. ↑ „Seeking Privacy in a City of Sensors“. CityLab. Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  34. ↑ „Tech in Asia - Connecting Asia's startup ecosystem“. www.techinasia.com. Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  35. ↑ Watts, Jake Maxwell; Purnell, Newley. „Singapore Is Taking the 'Smart City' to a Whole New Level“. The Wall Street Journal (25-aprel 2016-yil). Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  36. ↑ Lai, Linette. „All healthcare practices roped into plan to put patients' medical history in electronic database“. The Straits Times (8-noyabr 2017-yil).
  37. ↑ „National electronic patient database soon to be mandatory for healthcare providers“. Channel NewsAsia (8-noyabr 2017-yil). 2019-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-noyabr.
  38. ↑ „Doctors seek assurances on patient privacy and IT security“. Today (8-noyabr 2017-yil).
  39. ↑ Chesterman, Simon. „Body-worn cameras to monitor citizen and surveillance state“. The Straits Times (6-may 2015-yil). Qaraldi: 22-avgust 2017-yil.
  40. ↑ Chesterman, Simon. „Getting used to a surveillance society“. The Straits Times (13-iyun 2013-yil). 2013-yil 19-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2017-yil.
  41. ↑ „Amnesty International Report 2009, the State of the World's Human Rights“ 289–290. Amnesty International. 2009-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  42. ↑ „World Report 2011“ 368. Human Rights Watch. 2015-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  43. ↑ Tan, Tam Mei. „Inaccuracies in annual US trafficking in persons report: Singapore“. The Straits Times (24-iyul 2019-yil). Qaraldi: 16-iyul 2020-yil.
  44. ↑ „TRAFFICKING IN PERSONS REPORT 20TH EDITION“ 441. Qaraldi: 16-iyul 2020-yil.
  45. ↑ „Written Answer to Parliament Question on Mandatory Caning of Foreign Workers Who Overstay“. Singapore Ministry of Home Affairs (26-may 2008-yil). 2014-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  46. ↑ „Singapore: Country Specific Information“. Department of State (5-sentabr 2013-yil). 2015-yil 5-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  47. ↑ „Singapore: The death penalty: A hidden toll of executions“. Amnesty International USA (2024-yil 25-noyabr). 2011-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  48. ↑ Ministry of Home Affairs, Singapore. „The Singapore Government's Response To Amnesty International's Report "Singapore – The Death Penalty: A Hidden Toll Of Executions"“. Press-reliz..
  49. ↑ „Amnesty International Report 2009, The State of the World's Human Rights“ 380–381. 2009-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2014-yil.
  50. ↑ „Amnesty International Report 2017/18: The State of the World's Human Rights“. Amnesty International. Qaraldi: 12-iyun 2019-yil.
  51. ↑ „2021 World Press Freedom Index | Reporters Without Borders“. RSF. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Singapurda_inson_huquqlari&oldid=5192111" dan olindi