Sintobkoʻl

Sintobkoʻl yoki Fozilmon — Oʻzbekistonning Navoiy viloyati Nurota tumanidagi koʻl. Bosh shtabning topografik xaritalariga koʻra, 1643 metr balandlikda (OʻzMEga koʻra, 1615 m). Uzunligi 300 m, eni 150 m, chuqurligi 1,5 metr. Suvi chuchuk. Ushbu koʻl faqatgina buloq hamda mavsumiy yomgʻir va qor suvlari bilan toʻladi.

Sintobkoʻl
40°33′5″N 66°35′5″E
Sintobkoʻl va Kichik Fozilmon togʻi
Mamlakat	Oʻzbekiston
Viloyati	Navoiy viloyati
Tuman	Nurota tumani
Dengiz sathidan balandlik	1643 m yoki 1615 m m
Oʻrtacha chuqurligi	150 m

Manzili

Sintobkoʻl koʻli Nurotov togʻlarida, tizma choʻqqisida, Kichik-Fozilman choʻqqisining shimoli-gʻarbida, yassitogʻlikda joylashgan. Sintobkoʻl aholi punktining eng baland nuqtasi boʻlgan Sentob qishlogʻi (Navoiy viloyati Nurota tumani) yerlarida joylashgan (koʻlning sharqiy qirgʻogʻiga yaqin joyda letnik va qabr, janubiy qirgʻoq qismida xarobalar mavjud). Koʻlning janubiy qirgʻogʻi boʻylab yoʻl oʻtadi. Yoʻl sharqdan Sentyab qishlogʻidan, gʻarbdan Sap qishlogʻidan chiqadi.

Koʻlning janubiy qirgʻogʻi Navoiy va Jizzax viloyatlarining maʼmuriy chegarasi bilan tutashgan.

Ertalab yo’lga chiqqan kishi tushgacha yetib bora oladi. Yana shuncha yo’l bosib ortga qaytish mumkin. Bu degani, Fozilmonni ko’rish uchun kamida bir kun kerak. Sentobliklarning aytishicha, Fozilmon ko’liga qadar qirqta tog’ va qirqta jarlikdan o’tish kerak. Albatta, yo’l mashaqqati og’ir. Ammo tabiatning mo’jizasini ko’rib, asl go’zallikdan bahra olsangiz, vujudingizni egallagan charchoq sizni bir zumda tark etadi. Qay bir faslda bormang, Fozilmon sizni o’zgacha bir shukuh, go’zallik, sirlilik bilan qarshi oladi.  

Xususiyatlari

Fozilman oval shaklga ega, shimoli-gʻarbdan janubi-sharqqa choʻzilgan. Koʻlning uzunligi 300 m, kengligi 150 m. Chuqurligi esa 1,5 metrni tashkil qiladi. Bosh shtabning topografik xaritalariga koʻra, suv qirgʻogʻining balandligi 1643,0 m; O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi maʼlumotlariga ko‘ra 1615 m.

Minerallanish turiga koʻra yangi. Yuzaki suv oqimi yoʻq. Yozning issiq kunlarida esa ko‘lning suv sathi biroz pasayadi.

Faunasi

Koʻl qurbaqasi ushbu koʻlda yashaydi. Koʻl hayot tarzi yovvoyilashgan kulrang gʻoz, ot, koʻl baqasi, yumronqoziq hamda shirmohi baliqlardan iborat.

Qishlash va mavsumiy koʻchish paytida, bir necha oʻnlab boshdan iborat kulrang gʻozlar suruvlari Fozilmon yaqinidagi yassitogʻlikda toʻxtaydi. Bu yerda ular dam olishadi va ovqatlanadilar.

Bu yerdan uchib o’tuvchi qushlar uchun mazkur keng maydon qishlashga juda qulay. Shu bois qish oylarida bu yerda turli yovvoyi qushlarni ham uchratish mumkin. Qish-qirovli kunlarda ko’l yuzasi qalin muz bilan qoplanadi. Bahor kelishi bilan o’t-o’lanlar unib chiqib, atrofni yam-yashil gilam qoplaydi. Suv o’tlari o’sib chiqib, ko’lning zumrad jozibasi yana o’zgacha qiyofa kasb etadi. Yozning issiq kunlarida esa ko’lning suv sathi biroz pasayadi. Fozilmon ko’liga Sentobsoy orqali faqatgina piyoda yoki eshakda (otning yurishi qiyin) borish mumkin, xolos.

Turizm

Sintobkoʻl koʻli goʻzal manzaraga ega. Nurotaning boshqa tabiiy va tarixiy diqqatga sazovor joylari qatori Sentobga kelayotgan sayyohlar uchun doimiy qiziqish uyg‘otadi.