Toʻqtagʻul (tuman)

Toʻqtoʻgʻul tumani
Токтогул району
tuman
Tarkibida	Jalolobod viloyati
Maʼmuriy markazi	Toʻqtoʻgʻul
Rasmiy tillar	qirgʻiz, rus
Aholi (2009)	86 306 kishi
Millatlar tarkibi	qirgʻizlar — 99,3% ; ruslar — 0,2% ; oʻzbeklar — 0,2%; uygʻurlar — 0,2 %
Dinlar tarkibi	musulmonlar, xristianlar
Vaqt mintaqasi	UTC+6
Telefon kodi	+99637
Avtomobil raqami kodi	D
Xaritada
Koordinatalari: 41°52′11″N 72°56′43″E / 41.86972°N 72.94528°E G O

Toʻqtoʻgʻul tumani (qirgʻizcha: Токтогул району) - Qirgʻiziston Respublikasining Jalolobod viloyatidagi tuman.

Maʼmuriy markazi — Toʻqtoʻgʻul qishlogʻi.

Tarixi tahrir

1926-yilda tuman sifatida tashkil etilgan. Tuman tashkil topgunga qadar 1920-yilda Qirgʻiziston hududida Sovet hokimiyati oʻrnatilishi bilan Namangan uyezdiga qarashli boʻlgan Ketmontepa vodiysida Muztoʻr, Suvsamir va Arim boʻlisliklari mavjud boʻlgan. 1926-yilda bu uch volost birlashtirilib, tuman tashkil etildi. 1939-yilgacha Ketmontepa tumani mashhur shoir, qoʻshiqchi, mutafakkir Toʻqtagʻul Satilgʻan oʻgʻli sharafiga nomlangan.

1930-yil sentyabrda Qirgʻiziston SSR tarkibida Ketmontepa tumanining markazi Qorasuv-Aqchiy qishlogʻi boʻlib, tashkil etilgan.
1936-yil sentyabrda markazi Uch-Terek qishlog‘i boʻlib qayta tashkil etildi.
1939-yilda Ketmontepa va Uch-Terek tumanlari Jalolobod viloyati tasarrufiga o‘tgan.
1940-yil dekabrda Ketmontepa tumani Toʻqtagʻul tumani deb ataldi, markazi Toʻqtagʻul qishlog‘i boʻlgan.
1956-yilda Uch-Terek tumani tugatilib, Jalolobod viloyatidan Oʻsh viloyati tarkibiga kirdi.
1980-yilda Toʻqtagʻul tumani Oʻsh viloyati tarkibidan chiqib, Talas viloyati tarkibiga oʻtkazildi. 1988-yilda Talas viloyati tugatilgani sababli Toʻqtagʻul tumani Oʻsh viloyatiga oʻtkazildi.
1990-yilning dekabr oyida Toʻqtagʻul tumani qayta tashkil etilgan Jalolobod viloyati tarkibiga kirgan^[2].

Geografiyasi tahrir

Toʻqtoʻgʻul tumani Jalolobod viloyatining shimoli-sharqiy qismida joylashgan. Tuman Qirgʻizistondagi uch viloyat ( Talas, Chuy, Norin ) bilan chegaradosh hisoblanadi.

Tuman hududidan Norin daryosi oqib oʻtadi. Qirgʻizistondagi eng yirik Toʻqtoʻgʻul suv ombori ham Toʻqtoʻgʻul tumani hududida joylashgan.

Aholisi tahrir

2009-yilgi Qirgʻiziston xalqini roʻyxatga olish boshqarmasining maʼ lumotiga loyiq, tumanda 86306 nafar kishi istiqomat qiladilar. Ulardan qirgʻizlar —85683 kishi (yoki 99,3%), ruslar — 188 kishi yoki 0,2%, oʻzbeklar — 185 kishi yoki 0,2%, uygʻurlar — 145 kishi 0,2%, boshqa millatlar — 105 kishi yoki 0,1%.^[1]

Maʼmuriy boʻlinishi tahrir

Tuman tarkibiga bir shahar tipidagi qishloq va 10 ovul okrugi kiradi:^[3]

shahar tipidagi qishloq - Toʻqtoʻgʻul qishlogʻi
Aralbayev ovul okrugi markazi - Toʻluq qishlogʻi
Bel-Oldi ovul okrugi markazi - Sariq-Soʻgoʻt qishlogʻi
Yangi-Yoʻl ovul okrugi markazi - Yangi-Yoʻl qishlogʻi
Qizil-Oʻzgoʻrush ovul okrugi markazi - Qizil-Oʻzgoʻrush qishlogʻi
Nichke-Soy ovul okrugi markazi - Nichke-Soy qishlogʻi
Ketmon-Tepa ovul okrugi markazi - Terak-Suv qishlogʻi
Sariq-Qamish ovul okrugi markazi - Birlik qishlogʻi
Abdu Suyerkulov ovul okrugi markazi - Toʻrkent qishlogʻi
Uch-Terak ovul okrugi markazi - Uch-Terak qishlogʻi
Choʻlpon-Ota ovul okrugi markazi - Choʻlpon-Ota qishlogʻi

Iqtisodiyoyi tahrir

Manbalar tahrir

[Этно2009.Джалал-Абад-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Перепись населения Киргизии 2009. Джалал-Абадская область

[2] Токтогул районунун кыскача тарыхы

[3] Аильные округа и сёла Джалал – Абадской области^{[sayt ishlamaydi]}

[1]

[2]

[3]

tuman
Tarkibida	Jalolobod viloyati
Maʼmuriy markazi	Toʻqtoʻgʻul
Rasmiy tillar	qirgʻiz, rus
Aholi (2009)	86 306 kishi^[1]
Millatlar tarkibi	qirgʻizlar — 99,3% ruslar — 0,2% oʻzbeklar — 0,2% uygʻurlar — 0,2 %^[1]
Dinlar tarkibi	musulmonlar, xristianlar
Vaqt mintaqasi	UTC+6
Telefon kodi	+99637
Avtomobil raqami kodi	D
Xaritada

Koordinatalari: 41°52′11″N 72°56′43″E / 41.86972°N 72.94528°E / 41.86972; 72.94528^G O