Vikipediya

Tony Scott

Anthony David Leighton Scott (1944-yil 21-iyun — 2012-yil 19-avgust) — britaniyalik rejissor va produser. U „Top Gun“ (1986), "Beverly Hills Cop II" (1987), “Days of Thunder" (1990), "Days of Thunder" (1990), "The Last Boy Scout" (1991), "True Romance" (1993), "Crimson Tide" (1995), "Enemy of the State" (1998), "Man on Fire" (2004), "Déjà Vu" (2006) va "Unstoppable" (2010) kabi juda muvaffaqiyatli, jangovor va triller filmlarining rejissorligi bilan tanilgan.

Tony Scott
Tavalludi
Anthony David Leighton Scott

21-iyun 1944-yil
Tynemouth, Angliya
Vafoti 19-avgust 2012-yil(2012-08-19)
(68 yoshda)
Los Angeles, Kaliforniya, AQSh
Fuqaroligi Birlashgan Qirollik va AQSh
Kasbi
  • Film direktor
  • produser
Faoliyat yillari 1965-2012
Turmush oʻrtogʻi
Gerry Boldy
(turm. 1967; ajr. 1974)

Glynis Staunton
(turm. 1986; ajr. 1987)

Donna W. Wilson (turm. 1994)
Bolalari 2
Onasi Elizabeth Jean Scott

Scott rejissor ser Ridley Scottning ukasi edi. Ularning ikkalasi ham Londondagi Qirollik sanʼat kollejini tamomlagan va oʻz karyeralarini televizion reklama roliklarini yaratish bilan boshlagan va Gollivudda muvaffaqiyat qozongan britaniyalik rejissorlar avlodidan edi. 1995-yilda Tony ham, Ridley ham Britaniyaning kinoga qoʻshgan ulkan hissasi uchun Britaniya Akademiyasi Film mukofotiga sazovor boʻlishdi[1][2].

Yoshligi tahrir

Scott Shimoliy-Sharqiy Angliyaning Northumberland shtatidagi Tynemouth shahrida tugʻilgan[3][4][5][6]. Dixon Scott, katta amakisi, Tyneside atrofida kinoteatrlar ochgan kino tarmogʻining kashfiyotchisi edi. Nyukasldagi One Tyneside Cinema Buyuk Britaniyada faoliyat yurituvchi oxirgi kinoxronika kinoteatridir[7]. Tony Gʻarbiy Hartlepool sanʼat kollejining Hartlepool shahridagi Rosebank maktabida oʻqigan va Sanderlend sanʼat maktabini tasviriy sanʼat darajasi bilan tugatgan. 16 yoshida u Ridleyning rejissorlik debyuti boʻlgan "Boy and Bicycle„ qisqa metrajli filmida paydo boʻldi (u 23 yoshda edi)[8].

Tony Scott Londondagi Qirollik sanʼat kollejiga oʻqishga kira olmaganidan soʻng Lidsda sanʼat boʻyicha oʻqishni davom ettirdi (u keyinchalik urinishda muvaffaqiyat qozonadi). 1969-yilda u Ambrose Biersning “One of the Missing" hikoyasi asosida qisqa metrajli film suratga oldi. Ridley avvalroq uni filmga jalb qilganidek, Tony akasiga produserlik rolini berdi va shunday eslaydi: „Film 1000 funt sterlingga tushdi“. Qirollik sanʼat kollejida oʻqiyotganda, u yerda Raymond Durgnatdan saboq olgan, u kursdoshlari Hank Onrust va Richard Stanleyning „Don't Walk“ filmida rol oʻynagan. Yana Ridleyning izidan borib, Tony rassom boʻlishni niyat qilgan boʻlsa-da, Qirollik sanʼat kollejini tamomladi[9]. Ularning toʻngʻich akasi Frank avvalroq Britaniya savdo dengiz flotiga qoʻshilgan edi[10].

Kino karyerasi tahrir

Tony eʼtiborini kinoga qaratdi. Ridley shunday dedi: "Tony dastlab hujjatli filmlar suratga olishni xohlagan edi. Men unga: „BBC ga borma, avval mening oldimga kel“, dedim. Men uning mashinalarni yaxshi koʻrishini bilardim, shuning uchun unga: „Kel men bilan ishla, bir yildan soʻng Ferrari olasan“, dedim. Va u shunday qildi!"[11][12].

Scott 1975-yilda Genri Jeymsning "Beltraffio muallifi" qissasining teledasturiga rejissorlik qilish uchun vaqt ajratdi.[13] 1970-yillarning oxirlarida ingliz rejissorlari Xyu Hudson, Alan Parker, Adrian Layn va uning katta akasining badiiy filmdagi muvaffaqiyatlaridan soʻng, ularning barchasi reklama rejissorligi boʻyicha 1980- yilda Gollivuddan dastlabki uverturalarni oldi. Uning katta akasi Frank oʻsha yili 45 yoshida teri saratonidan vafot etdi.[14]

Scott badiiy kino karyerasini boshlashga urinib koʻrdi. Uni qiziqtirgan gʻoyalar orasida Ann Raysning "Interview with the Vampire" romanining oʻsha paytda ishlab chiqilayotganiga moslashtirilgani ham bor edi[15]. MGM allaqachon vampirlar haqidagi "The Hunger„ filmini ishlab chiqayotgan edi va 1982-yilda Scottni ishga oldi. “The Hunger" filmida David Bowie va Ketrin Denev rol oʻynagan va kichik rolda Willem Dafoeni tanishtirgan. Murakkab fotografiya va hashamatli ishlab chiqarish dizayniga qaramay, u tomoshabinlarini topa olmadi yoki tanqidchilarni hayratda qoldira olmadi[16][17][18]. Keyingi ikki yarim yil ichida Gollivudda bir nechta kino imkoniyatlarini topib, Scott reklama va musiqiy videolarga qaytdi.

Gollivud muvaffaqiyati tahrir

Top Gunning ajoyib muvaffaqiyatidan soʻng, Scott Gollivudning harakat rejissorlari roʻyxatiga kirdi. U 1987-yilda Simpson va Brukxaymer bilan birga Eddie Murphy va Brijit Nilsenni juda kutilgan "Beverly Hills Cop II" filmida boshqargan. U tanqidchilarni hayratda qoldirdi, lekin yilning eng yuqori daromad keltirgan filmlari qatoriga kirdi. Oʻsha yili, 1987-yilda Tony Scott Paramount Pictures bilan studiyada produser va rejissor boʻlib xizmat qiladigan eksklyuziv boʻlmagan shartnoma uchun filmlar ishlab chiqish boʻyicha shartnoma imzoladi[19]. Uning navbatdagi filmi "Revenge„ (1990), zino va qasos haqidagi triller, Meksikada kechgan, Kevin Kostner, Madlen Stou va Entoni Quinn rollarini ijro etgan.

1993-yilda Scott Quentin Tarantino senariysi boʻyicha atigi 13 million dollarga tushgan "True Romance" filmini boshqargan[20]. Rollarda Christian Slater, Patricia Arquette, Dennis Hopper, Christopher Walken, Gary Oldman, Brad Pitt, Tom Sizemore, Chris Penn, Val Kilmer, James Gandolfini va Samuel L. Jackson bor edi. Garchi Janet Maslin va boshqa tanqidchilar tomonidan ijobiy baholangan boʻlsa-da, u ishlab chiqarish uchun sarflanganidan kamroq daromad oldi va oʻshandan beri kult maqomiga ega boʻlgan boʻlsa-da, kassadagi muvaffaqiyatsizlikka uchragan. Keyingi filmi "Crimson Tide„ (1995) uchun Scott yana produserlar Don Simpson va Jerry Bruckheimer bilan hamkorlik qildi. Gene Hackman va Denzel Washington ishtirokidagi suv osti trilleri tanqidiy va tijorat nuqtai nazaridan yaxshi qabul qilindi.

1995-yilda Shepperton Studios Tony va Ridley Scott boshchiligidagi jamoa tomonidan sotib olindi, u Britaniyada joylashgan studiyalarni keng koʻlamli taʼmirladi va shu bilan birga uning maydonini kengaytirdi va yaxshiladi[21].

Tony Ridley bilan hamkorlikda 2005-yildan 2010-yilgacha efirga uzatilgan Numb3rs teleserialini birgalikda ishlab chiqardi va Tony toʻrtinchi mavsumning birinchi epizodini boshqargan[22]. 2006-yilda u Hybridning "I Choose Noise" albomidagi "Dreamstalker" deb nomlangan qoʻshiqqa ovoz berishda hissa qoʻshgan.

2005-yilda Tony Scott bosh rolni Keira Knightley oʻynagan "Domino„ filmini boshqargan[23]. Film eksperimental usullaridan foydalanishi bilan ajralib tursa-da, u tanqidchilar tomonidan yomonlandi va tomoshabinlar tomonidan rad etildi. 2006-yilning kuzida Scott yana Denzel Washington bilan ishladi, bu safar "Deja Vu" nomli ilmiy-fantastik film ustida ishladi[24]. Ular 1974-yilda suratga olingan xuddi shu nomdagi va John Travolta ham rol oʻynagan filmning remeyki boʻlgan “The Taking of Pelham 123„ filmida yana hamkorlik qilishdi. U 2009-yil 12-iyunda chiqarilgan[25]. 2009-yilda Tony va Ridley Scott "The Good Wife" huquqiy drama teleserialining ijrochi produseri boʻlishdi[26].

2010-yilda aka-uka Scottlar “A-Team" teleserialining badiiy filmini suratga olishdi[27]. Oʻsha yili Scott Denzel Washington bilan yana "Unstoppable" filmida hamkorlik qildi, bu filmda Chris Pine ham rol oʻynadi va noyabr oyida ekranlarga chiqdi[28].

Shaxsiy hayoti tahrir

Scott uch marta uylangan. Uning birinchi nikohi 1967-yilda BAFTA mukofotiga sazovor boʻlgan televizion produser Gerry Boldy (1944-2007) bilan boʻlgan. Ular 1974-yilda ajrashgan[29]. Uning ikkinchi nikohi 1986-yilda reklama direktori Glinis Sanders bilan boʻlgan[30]. Bir yil oʻtib, uning "Beverly Hills Cop II" filmi suratga olish jarayonida tanishgan Brijit Nilsen (oʻsha paytda Sylvester Stallone bilan turmush qurgan) bilan boʻlgan munosabati ommaga oshkor boʻlgach, ular ajrashishdi.  Keyinchalik u 1990-yilda "Days of Thunder" filmi suratga olish jarayonida oʻzidan 24 yosh kichik boʻlgan kino va teleaktrisa Donna Wilson bilan uchrashdi; ular 1994-yilda turmush qurishdi. U 2000-yilda ularning egizak oʻgʻillari Frank va Maxni dunyoga keltirdi[31].

Oʻlimi tahrir

 
Scott Vinsent Tomas koʻprigidan sakrab tushdi

2012-yil 19-avgust, taxminan soat 12:30 da PDT, Scott Los-Anjelesning San-Pedro port tumanidagi Vincent Thomas Bridge koʻprigidan sakrab oʻz joniga qasd qildi[32]. Los-Anjeles politsiya departamentining bandargoh boʻlimi tergovchilari uning mashinasida qoldirilgan, koʻprikda toʻxtab qolgan[33] va uning ofisida oilasi uchun yozilgan yozuvda aloqa maʼlumotlarini topdilar[34][35]. Guvohlardan biri u sakrashdan oldin ikkilanmaganini aytdi, biroq boshqasi panjaraga chiqishdan oldin asabiy koʻrinishini aytdi va sakrashdan oldin ikki soniya ikkilanib turdi. U sayyohlik kemasi yoniga tushdi[36][33][37]. Uning jasadi Los-Anjeles port politsiyasi tomonidan suvdan topilgan. 22-avgust kuni Los-Anjeles okrugi sudyasining matbuot kotibi Ed Wintersning aytishicha, Scott qoldirgan ikkita eslatmada hech qanday sogʻliq muammolari haqida hech narsa aytilmagan[38], lekin na politsiya, na oila bu eslatmalarning mazmunini oshkor qilmagan[39]. Koroner (toʻsatdan oʻlim sabablarini oʻrganuvchi tashkilot) rasmiysi Scottda „hech qanday jiddiy tibbiy holat yoʻqligini“ va „neoplaziya [saraton] aniqlangan anatomik dalillar yoʻqligini“ aytdi[40].

2014-yil noyabr oyida Variety nashriga bergan intervyusida Ridley Scott akasining oʻlimini „tushunib boʻlmas“ deb taʼriflab, Tony „saraton kasalligi bilan uzoq kurash olib borganini aytdi — bu tashxisni oilasi davolanish paytida va uning kasalligidan soʻng oʻlimini maxfiy saqlashni tanladi“[41].

Filmografiyasi tahrir

Filmlar tahrir

Ijrochi filmlari
Yil Nom Direktor Produser
1983 The Hunger yoʻq
1986 Top Gun yoʻq
1987 Beverly Hills Cop II yoʻq
1990 Revenge yoʻq
Days of Thunder yoʻq
1991 The Last Boy Scout yoʻq
1993 True Romance yoʻq
1995 Crimson Tide yoʻq
1996 The Fan yoʻq
1998 Enemy of the State yoʻq
2001 Spy Game yoʻq
2004 Man on Fire Ha
2005 Domino Ha
2006 Déjà Vu yoʻq
2009 The Taking of Pelham 123 Ha
2010 The A-Team Ha
Unstoppable Ha

O'rta metrajli filmlar tahrir

Yil Nom Direktor Yozuvchi Eslatma
1970 Loving Memory Ha Shuningdek, kinematograf va muharrir
1976 The Author of Beltraffio yoʻq Fransuz teleseriali Nouvelles de Henry James antologiyasi uchun ishlab chiqarilgan

Short films

Year Title Director Producer Yozuvchi Eslatma
1969 One of the Missing yoʻq Ha Shuningdek, kinematograf va muharrir
2002 Beat the Devil Executive yoʻq Ijaraga olish segmenti
2004 Agent Orange yoʻq yoʻq Amazon teatri qisqa metrajli filmlar to'plamining bir qismi
2012 The Polar Bears Ha yoʻq

Televizion tahrir

Direktor

Yil Nom Epizod
1997–1999 The Hunger "The Swords" va "Sanctuary"

Ijrochi Produser

  • AFP: American Fighter Pilot (2002)
  • The Gathering Storm (2002)
  • Numb3rs (2005–10)
  • The Good Wife (2009–12)
  • Gettysburg (2011)
  • Labyrinth (2012)
  • World Without End (2012)
  • Killing Lincoln (2013)

Boshqalar tahrir

  • „Danger Zone“— Kenny Loggins (1986)
  • „One More Try“— George Michael (1988)
  • „Father Figure“— George Michael (1987) rejissyor Andy Morahan, sevgi sahnasi Tony Scott tomonidan suratga olinga

Manbalar tahrir

  1. ↑ „Outstanding British Contribution To Cinema“. BAFTA (13-oktabr 2015-yil).
  2. ↑ Sullivan, Michael. „BAFTA/LA to honor Scott Free Prods.“. Variety. (17-sentabr 2010-yil). Qaraldi: 31-iyul 2012-yil.
  3. ↑ „Anthony D L Scott: England and Wales Birth Registration Index“. Family Search.org.
  4. ↑ „Tony Scott: tragic illness behind Top Gun director's suicide“. 11-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-mart 2015-yil.
  5. ↑ Blankenstein, Andrew; Horn, John. „'Top Gun' director Tony Scott jumps to his death from L.A. bridge“. Los Angeles Times (19-avgust 2012-yil). 20-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  6. ↑ „How Winston helped save the nation“. The Scotsman (6-iyul 2002-yil). 11-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  7. ↑ Hodgson, Barbara. „Who is Ridley Scott? Read our guide to the North East-born star as he receives top award“ (en). Chronicle. Newcastle: chroniclelive.co.uk (16-fevral 2018-yil). Qaraldi: 6-mart 2018-yil.
  8. ↑ „Tony Scott“. The Telegraph (20-avgust 2012-yil). 11-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  9. ↑ Galloway, Stephen. „Tony Scott's Unpublished Interview: 'My Family Is Everything to Me'“. The Hollywood Reporter (22-avgust 2012-yil). Qaraldi: 25-avgust 2012-yil.
  10. ↑ „Ten Things About... Ridley Scott“. Digital Spy (19-dekabr 2016-yil).
  11. ↑ Ridley Scottʼs comment on The Directors—The Films of Ridley Scott.
  12. ↑ „Jets, jeans and Hovis“. The Guardian (12-iyun 2015-yil).
  13. ↑ Tony Scott obituary. The Guardian. Retrieved 21 August 2012
  14. ↑ Harper, Tom; Jury, Louise. „Hollywood pays tribute to Top Gun director Tony Scott following suicide leap“. Evening Standard (20-avgust 2012-yil). Qaraldi: 5-sentabr 2012-yil.
  15. ↑ White, James. „Tony Scott Dies“. Empire (20-avgust 2012-yil). Qaraldi: 24-avgust 2012-yil.
  16. ↑ Makinen, Julie; Boucher, Geoff. „Tony Scott dies at 68; a film career in retrospective“. Los Angeles Times (20-avgust 2012-yil). 20-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  17. ↑ „Tony Scott Obituary“. The Guardian.
  18. ↑ Wicks. „British Director Tony Scott Dead in Apparent Suicide at 68“. BBC America (20-avgust 2012-yil). 21-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  19. ↑ Paramount Signs Scott To Nonexclusive Deal. Variety (14-oktabr 1987-yil), s. 4.
  20. ↑ Shoard, Catherine. „Tony Scott: a career in clips“. The Guardian (20-avgust 2012-yil). Qaraldi: 21-avgust 2012-yil.
  21. ↑ „History of Shepperton Studios“. pinewoodgroup.com. 9-aprel 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  22. ↑ „Numb3rs Season 4, Episode 1: Trust Metric“. IMDb. 24-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  23. ↑ „Domino“. IMDb. 9-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  24. ↑ „Déjà Vu“. IMDb. 21-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  25. ↑ „The Taking of Pelham 1 2 3“. IMDb. 17-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  26. ↑ „Full Cast and Crew for 'The Good Wife'“. IMDb. 11-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  27. ↑ „The A-Team“. IMDb. 7-mart 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  28. ↑ „Unstoppable“. IMDb. 18-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  29. ↑ Stafford-Clark, Nigel. „Obituary: Gerry Scott Foulds“. The Guardian (12-may 2007-yil). Qaraldi: 27-avgust 2012-yil.
  30. ↑ Hough, Andrew; Allen, Nick. „Top Gun director Tony Scott dies after jumping from Los Angeles bridge“. The Telegraph (20-avgust 2012-yil). 11-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-oktabr 2012-yil.
  31. ↑ „Hollywood pays tribute to Top Gun director Tony Scott following suicide leap“. London Evening Standard (20-avgust 2012-yil). Qaraldi: 27-avgust 2012-yil.
  32. ↑ Jessop. „Tony Scott Dies After Bridge Plunge“. Lifestyleuncut.com (20-avgust 2012-yil). 2017-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-avgust 2014-yil.
  33. ↑ 33,0 33,1 Blankstein, Andrew. „'Top Gun' director Tony Scott dead after jumping off bridge“. Los Angeles Times (19-avgust 2012-yil). Qaraldi: 20-avgust 2012-yil.
  34. ↑ „Tony Scott, Director of 'Top Gun,' Dies in Apparent Suicide“. The Wrap. The Wrap News Inc (19-avgust 2012-yil). 2013-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-iyun.
  35. ↑ Geier, Thom (20–avgust 2012–yil). „'Top Gun' director Tony Scott dies at age 68 in apparent suicide“. 2012-08-20da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2022-06-12. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)CS1 maint: date format ()
  36. ↑ „Tony Scott death: Director 'looked nervous' before jumping off bridge“ (20-avgust 2012-yil).
  37. ↑ Louise Boyle (19 August 2012).
  38. ↑ „Tony Scott Laid to Rest in Los Angeles“. The Hollywood Reporter (24-avgust 2012-yil). Qaraldi: 26-avgust 2012-yil.
  39. ↑ Winton, Richard; Blankstein, Andrew. „Tony Scott death: Director laid to rest as questions remain“. Los Angeles Times (25-avgust 2012-yil). Qaraldi: 27-avgust 2012-yil.
  40. ↑ „Director Tony Scott had no serious medical conditions, coroner says“. Los Angeles Times (22-oktabr 2012-yil). Qaraldi: 23-oktabr 2012-yil.
  41. ↑ Foundas, Scott (25–noyabr 2014–yil). „Exodus: Gods and Kings' Director Ridley Scott on Creating His Vision of Moses“. Variety.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format () 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tony_Scott&oldid=3839013" dan olindi