Vitaliy Nikolayevich Martanus (1896-yil 27-aprel – 1955-yil 27-iyun[1]) – SSSR Qurolli Kuchlari general-mayori, Polsha xalq armiyasi brigadasi generali[2].

Vitaliy Nikolayevich Martanus
Tavalludi 27-aprel 1896-yil
Oshmyaniy uyezd, Vilna gubernatorligi
Vafoti 27-iyun 1955-yil(1955-06-27)
(59 yoshda)
Toshkent, SSSR
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Unvoni General-mayor
Jang/urush Birinchi jahon urushi, Ikkinchi jahon urushi
Mukofotlari

Hayoti

tahrir

1896-yil 27-aprelda Jabluvokda (Vilna viloyati, Oshmyaniy tumani) polyak oilasida tugʻilgan[3]. 1913-yilda Daugavlipsdagi maktabni tugatgan. 1915-yilda Rossiya imperatorlik armiyasi safiga chaqirilib, nemis qoʻshinlariga qarshi janglarda qatnashgan. 1916-yilda ofitserlar maktabini tamomlagan. Rossiya imperatorlik armiyasining praporshiki. Avliyo Georgiy xochi bilan taqdirlangan[4]. U urush vaqtida uch marta yaralangan va ikki marta snaryaddan zarba olgan.

1918-yildan Qizil Armiya safida xizmat qilgan, 1919—1921-yillarda Gʻarbiy va Sharqiy frontlarda Rossiya fuqarolar urushida qatnashgan. 528-piyoda polki komandiri boʻlgan[5]. 1942-yil apreldan Butunittifoq Kommunistik partiyasiga (bolsheviklar) aʼzo boʻlgan. Ulugʻ Vatan urushi yillarida Arzamas pulemyot va minomyot maktabining boshligʻi boʻlib, 3 mingdan ortiq ofitserlarni tayyorladi. 1944-yil 3-iyunda unga general-mayor unvoni berildi [2].

1944-yil 25-mayda u Polsha xalq armiyasiga xizmat qilish uchun yuborildi, 12-iyunda Ryazandagi Polsha oliy harbiy maktabi (keyinchalik Rembertov shahridagi Oliy ofitserlar maktabi) qoʻmondoni etib tayinlandi. U 1945-yil 30-apreldan 28-avgustgacha Skiernevitsedagi 1-piyoda oʻquv diviziyasi qoʻmondoni boʻldi. Keyinchalik Polsha armiyasining brigada generali lavozimiga koʻtarildi[2].

Keyinchalik u SSSRga qaytib keldi, 1946-yil noyabrgacha Solnechnogorskdagi „Vystrel“ oliy ofitserlar kurslarining birinchi kursi (miltiq polklari komandirlari) boshligʻi edi. Vitaliy Martanus Toshkentda vafot etdi va Botkin qabristoniga dafn qilindi.

Mukofotlari

tahrir
  • Avliyo Georgiy xochi, 4-darajali[4]
  • Qizil Bayroq ordeni
  • Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasining XX yillik medali (1941)
  • Qizil yulduz ordeni
  • Lenin ordeni (1945 yil 6-noyabr)

Manbalar

tahrir
  1. „Мартанус Виталий Николаевич :: Память народа“. www.pamyat-naroda.ru. Qaraldi: 9-noyabr 2023-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 Królikowski 2010.
  3. „МАРТАНУС Виталий Николаевич(1896-1955)“. www.1941g.wordpress.com. Qaraldi: 9-noyabr 2023-yil.
  4. 4,0 4,1 Рубен 2006.
  5. Сборник 1926.