Xorazm milliy tabiat bogʻiOʻzbekistonning Xorazm viloyati hududida joylashgan qoʻriqlanadigan hududlar majmuasi. Hududlarning umumiy maydoni 21687,5 gektar boʻlib, ular Tuproqqalʼa (19538,8 ga), Urganch (197,5 ga), Xiva (1163 ga), Xonqa (45 ga) va Yangibozor (743,2 ga) tumanlaridan joy olgan[1].Amudaryo deltasida tabiiy to'qay resurslarini ishlab chiqarish, ularni qayta tiklash hamda Xorazm viloyatidagi cho'l ekotizimlarini saqlab qolish va ekoturizmni yanada yaxshilash Xorazm viloyatining Urganch, Xonqa, Xiva, Yangibozor va Hazorasp viloyat tumanlaridagi davlat tabiatni saqlash uchun umumiy maydoni 21 687,5 gektar bo'lgan Xorazm milliy tabiat bog'i tashkil etildi.Hozirda milliy bog' Xorazmda « Qizil kitob » ga kiritilgan yovvoyi hayvonlar, qushlar hamda noyob dorivor o'simliklarni saqlab qolish, qayta quvvatlantirish viloyatning ekoturizmini ishlab chiqarish, kelajak avlodga ona tabiatni sofligicha qo'llab-quvvatlash tashkil topgan.

Yangibozor tumanidagi Amudaryo sohilida noyob va yo'qolib ketayotgan hayvon va qushlarni asrash va ko'paytirish bo'yicha pitomnik tashkil qilinib, uning davolash 3,5 gektar tabiiy to'qayzor temir panjara bilan o'rnatildi. Bu yerda Buxoro bug'usi, Jayron va boshqa noyob hayvonlarni sun'iy ravishdagi ko'paytirish ishlab chiqarish. Ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish uchun materiallar – texnika bazasi tashkil qilish. Ushtom piyda chet el grantlari va olimlarni jalb qilgan holda tabiatni yaratish imkonini yaratadi. Pitomnik binosida 50 kishiga mo'ljallangan o'quv seminar zali, laboratoriya, va boshqa joylar mavjud.Tabiat bog‘i Davlat ekologiya qo‘mitasining tarkibiy bo‘linmasi hisoblanadi.

Shuningdek, qaror bilan Xorazm milliy tabiat bog‘iga doimiy foydalanish huquqi asosida beriladigan yer uchastkalarining maydoni hamda tabiat bog‘ining qo‘riqxona, rekreatsiya va xo‘jalik maqsadida foydalanish zonalari uchun ajratiladigan yer maydonlari tasdiqlandi.

Vazirlar Mahkamasining “Xorazm milliy tabiat bog‘ini tashkil qilish to‘g‘risida”gi qarori loyihasi muhokama uchun e'lon qilindi.

Hujjat “Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasining Qonuni talablarini bajarish, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 3 fevraldagi “2018 yildagi investitsiyaviy va infratuzilmaviy loyihalar ro‘yxatini tasdiqlash to‘g‘risida” PQ-3507-son qarori 7-ilovasining 80- va 146- bandlari ijrosini ta'minlash, Amudaryo deltasida tabiiy to‘qay resurslarini muhofaza qilish, qayta tiklash, shuningdek Xorazm viloyatidagi cho‘l ekotizimlarini saqlash va viloyatda ekoturizmni rivojlantirish maqsadida qabul qilinadi.

O‘zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo‘mitasi bilan birgalikda belgilangan tartibda tabiat bog‘i uchun yer uchastkalarini olib qo‘yish va ajratish materiallarini rasmiylashtirishni;

yer egalari, yerdan foydalanuvchilar va ijarachilar bo‘yicha, qo‘riqxona, rekreatsiya va xo‘jalik maqsadida va boshqa tarzda foydalanish zonalari chegaralarini belgilashni;

yer-kadastr hujjatlariga tegishli o‘zgartirishlar kiritishni ta'minlaydi.

Manbalar tahrir

  1. „Хоразм миллий табиат боғи“. Xorazm Milliy tabiat bogʻi rasmiy veb-sayti (2022-yil 18-aprel). Qaraldi: 14-may 2023-yil.