Yelka-bosh poyasi
Yelka-bosh poyasi (yoki braxiosefalik poya yoki) aortaning ravog'idan bo'lib, o'ng qo'l, bosh va bo'yinni qon bilan ta'minlaydi[1].
Bu aorta yoyining birinchi tarmog'idir. yelka-bosh poyasi aortadan chiqqanidan ko'p o'tmay, o'ng umumiy uyqu arteriyasi va o'ng o'mrovosti arteriyasiga bo'linadi.
Tananing chap tomonidan yelka-bosh poyasi chiqmaydi. Chap umumiy uyqu va chap o'mrovosti arteriyasi to'g'ridan-to'g'ri aorta yoyidan chiqadi. Biroq, ikkita yelka-bosh venalari mavjud[2].
Tuzilishi tahrir
Yelka-bosh poyasi aorta yoyi boshlanishidan[3] ikkinchi o'ng qovurg'a tog'ayi yuqori chegarasi sohasida chiqadi. U yuqoriga qiyshiq yo'nalib, orqaga va o'ngga o'ng to'sh-o'mrov bo'g'imining yuqori chegarasi darajasiga ko'tariladi va u yerda o'ng umumiy uyqu arteriyasi va o'ng o'mrovosti arteriyalariga bo'linadi. Keyin arteriya o'zining oldidagi traxeyani chapdan o'ngga, taxminan, traxeyaning o'rtasida yoki yoki to'qqizinchi traxeya tog'ayi darajasida kesib o'tadi.
Aloqalar tahrir
Yelka-bosh poyasi quyidagilar bilan aloqa qiladi[4]:
- oldindan - chap o'pka-bosh venasi va timus
- orqa - traxeya
- o'ng - yuqori kavak vena, o'ng o'pka-bosh venasi va plevra
- chap - chap umumiy uyqu arteriyasi va timus
Timus odatda o'pka-bosh poyasining tepasida joylashadi va arteriyani to'sh dastasining orqa yuzasidan ajratib turadi[5]:
Tarmoqlari tahrir
Top qalqonsimon arteriya traxeya oldidan qalqonsimon bezning pastki qismiga ko'tarilib, uni bilan ta'minlaydi.
Klinik ahamiyati tahrir
O'pka-bosh poyasi anevrizmalari barcha arterial anevrizmalarning 3% ni tashkil qiladi. Tromboembolik asoratlar va o'z-o'zidan yorilish xavfi mavjudligi sababli, odatda erta davrda jarrohlik bilan davolash tavsiya etiladi. O'pka-bosh poyasi anevrizmalari ko'pincha o'pka-bosh poyasi siqilish sindromi belgilari bilan namoyon bo'lishi mumkin va yorilish xavfi juda yuqori[6]. O'pka-bosh poyasi anevrizmalarining aksariyati ateroskleroz tufayli yuzaga keladi. Boshqa sabablarga sifilis, sil, Kavasaki kasalligi, Takayasu arteriti, Behchet kasalligi, biriktiruvchi to'qima kasalligi va angiosarkomalarni kiradi[6].
Fotogalereya tahrir
-
O'pka-bosh poyasi -
o'pka-bosh poyasi -
Aorta ravog'i tarmoqlari
Manbalar tahrir
- ↑ {{{title}}}, 20th edition, 1918 — 548 bet.
- ↑ „Anatomy, Thorax, Brachiocephalic (Innominate) Veins“,StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022.
- ↑ „Chapter 33 - Atherosclerotic Disease of the Proximal Aorta“,Stroke, Sixth (en), London: Elsevier, 2016-01-01 — 576–590 bet. DOI:10.1016/b978-0-323-29544-4.00033-5. ISBN 978-0-323-29544-4. Di Tullio MR, Homma S (2016-01-01). "Chapter 33 - Atherosclerotic Disease of the Proximal Aorta". In Grotta JC, Albers GW, Broderick JP, Kasner SE (eds.). Stroke (Sixth ed.). London: Elsevier. pp. 576–590. doi:10.1016/b978-0-323-29544-4.00033-5. ISBN 978-0-323-29544-4.
- ↑ „Innominate Artery“. www.meddean.luc.edu. Qaraldi: 2022-yil 14-iyun.
- ↑ „Anatomy, Thorax, Brachocephalic (Right Innominate) Arteries“,StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022. Dugas BA, Samra NS (2022). "Anatomy, Thorax, Brachocephalic (Right Innominate) Arteries". StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. PMID 32491610. Retrieved 2022-06-12.
- ↑ 6,0 6,1 "Surgical treatment of innominate artery and aortic aneurysm: a case report and review of the literature". Journal of Cardiothoracic Surgery 8 (1): 141. June 2013. doi:10.1186/1749-8090-8-141. PMID 23725538. PMC 3680210. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=3680210.