Yevgen Adamtsevich
Tavalludi 19 dekabr 1903 (1-yanvar 1904) va 1903
Solonitsa [uk], Rossiya imperiyasi (hozirgi Ukraina)
Vafoti 19-oktyabr 1972
Xolmivka [uk], Ukraina SSR, Sovet Ittifoqi (hozirgi Qrim Avtonom Respublikasi, Ukraina)
Janrlar Xalq musiqasi
Kasbi musiqachi, bastakor, kobzar, bandurachi
Cholgʻular Bandura
Fuqaroligi Ukraina bayrogʻi Ukraina
Sovet Ittifoqi

Yevgen Oleksandrovich Adamtsevich (ukraincha: Євге́н Олекса́ндрович Адамце́вич; 1-yanvar [E.U. 1903-yil 19-dekabr] 1904–1972-yil 1-yanvar) taniqli ukrainalik koʻr bandurachi.

Biografiyasi

tahrir

Yevgen Oleksandrovich Adamtsevich 1904-yil 1-yanvarda hozirgi Ukrainaning Poltava viloyatidagi Lubniy shahridan unchalik uzoq boʻlmagan Solonitsa qishlogʻida tugʻilgan[1]. Snovskdan kelgan otasi bir vaqtlar Solonitsa [uk] temir yoʻl stantsiyasida stantsiya ustasi boʻlgan. Onasi Mariya Mixaylivna esa oʻrta xol oiladan chiqqan[2].

Yevgen ikki yoshida koʻr boʻlib qolgan[1]. Kiyevdagi koʻzi ojizlar maktabida tahsil olgan[3]. Romni shahrida yashagan, bu yerda 1925-yildan kobzar Musiy Oleksiyenko [uk]ga shogird boʻlgan[4].

Adamtsevich 1927-yilda solist sifatida chiqish boshlagan[5], u yerda bandurachilar guruhiga rahbarlik qilgan[6]. 1927-yilda Lidiya Dmitrivna Paradisga uylangan; uning qarindoshlari bu nikohni maʼqullamaganlar va yillar oʻtib rozi boʻlganlar[2]. 1930-yillarda sayohat qilgan[6]. 1939-yilda Kiyevda boʻlib oʻtgan kobzarlar konferentsiyasida va 1940-yilda Moskvada boʻlib oʻtgan xalq qoʻshiqchilari konferensiyasida qatnashgan[5].

Ikkinchi Jahon urushi paytida Adamtsevich Ukraina boʻylab sayohat qilib, vatanparvarlik qoʻshiqlarini, shu jumladan oʻzining Ixtiyorsiz qoʻshigʻini ijro etgan[5]. 1950—1960-yillarda u va boshqa bandurachilar Ukraina va Rossiyada kontsertlar bergan[6].

1972-yil oktyabr oyida Adamtsevich rafiqasi va qizi bilan Qrimning Bogʻchasaroy tumanidagi Xolmivka qishlogʻiga koʻchib oʻtgan[5]. Uch hafta oʻtgach, oʻt pufagidagi tosh tufayli kelib chiqqan oʻtkir ogʻriq bilan kasalxonaga yotqizilgan. 20-noyabr kuni erta tongda operatsiya stolida vafot etgan[2]. Bandurasini Kanivdagi Taras Shevchenko muzeyi [uk]da qolishini vasiyat qilgan[2].

Raqs va kuylash uslubi

tahrir

Adamtsevich oʻz repertuarini toʻgʻridan-toʻgʻri ogʻzaki aytish orqali oʻrgangan bandura qoʻshiq va raqsida milliy ukrain anʼanalarining targʻibotchisi sifatida harakat qilgan. Adamtsevich qoʻshiq uslubining oʻziga xos xususiyati uning boʻgʻinlarni yoki soʻzlarni ajratib aytish qobiliyati boʻlgan; ovozining diapazoni ikki oktavani qamrab olgan[5] va tinglagan har qanday qoʻshiqning musiqasi hamda soʻzlarini osongina yodlashi bilan mashhur boʻlgan[2].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 Nimylovych, O. M. „Adamtsevich, Yevhen Oleksandrovych“. State Scientific Institution "Encyclopedic Publishing House". Qaraldi: 2022-yil 3-avgust.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bobrykova, Tatyana. „Про Мого Батька, Бандуриста України“ (uk). Crimean chamber (Krymska Svitlytsia) (2003-yil 1-may). Qaraldi: 2022-yil 5-avgust.Bobrykova, Tatyana (1 May 2003). „Pro Mogo Batka, bandurachia Ukraїni“ [About my father, bandurachi of Ukraine]. Crimean chamber (Krymska Svitlytsia) (in Ukrainian). Retrieved 5 August 2022.
  3. Zheplinsky & Kovalchuk 2011.
  4. Skrypnyk 2006, ss. 29–30.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Skrypnyk 2006.
  6. 6,0 6,1 6,2 Dutchak, V. G.. Adamtsevich Evgeny Oleksandrovych. Institute of Encyclopedic Research of the National Academy of Sciences of Ukraine, 2001. ISBN 9789660220744. Qaraldi: 2022-yil 5-avgust. 

Adabiyotlar

tahrir