Yuing sarkomasi – suyak yoki yumshoq toʻqimalarda paydo boʻladigan bolalar saraton kasalligining bir turi[1]. Kasallik belgilari orasida oʻsma joylashgan joyda shish va og‘riq, tana haroratining koʻtarilishi hamda suyak sinishi kuzatilishi mumkin[2]. U koʻpincha oyoq, tos va koʻkrak qafasida rivojlanadi[3]. Taxminan 25 foiz hollarda tashxis qoʻyilgan paytda saraton allaqachon tananing boshqa qismlariga tarqalgan boʻladi[3]. Asoratlar sifatida plevra boʻshligʻida suyuqlik toʻplanishi yoki paraplegia (oyoqlarning falajlanishi) yuzaga kelishi mumkin[4].

1920-yilda amerikalik patologoanatom Jeyms Yuing (1866-1943) tomonidan kashf etilgan[5]. U Qoʻshma Shtatlarda yiliga bir million kishidan biriga taʼsir qiladi. Yuing sarkomasi koʻpincha oʻsmirlar va yosh kattalarni zararlaydi hamda bolalar saratonining 2 foizini tashkil etadi. Kavkaz irqiga mansub odamlar afro-amerikaliklar yoki osiyoliklarga qaraganda koʻproq taʼsirlanadi, shuningdek, erkaklar ayollarga nisbatan koʻproq zararlanadi.

Sabablari

tahrir

Bu kichik yumaloq hujayrali sarkoma turidir. Yuing sarkomasining sababi nomaʼlum boʻlib, aksariyat holatlarda tasodifan yuzaga keladi. Garchi maʼlum irsiy saraton sindromlari bilan kuchli bogʻliq boʻlmasa-da, toʻplangan dalillar kuchli irsiy xavf omilini koʻrsatmoqda. Bu Yuing sarkomasiga moyillik bilan bogʻliq bir nechta xromosoma lokuslariga ega genetik komponentni aniqlashga olib keldi. Baʼzan Yuing sarkomasi germinal mutatsiya bilan bogʻliq boʻladi. Asosiy mexanizm koʻpincha retsiprok translokatsiya deb ataluvchi genetik oʻzgarishni oʻz ichiga oladi. Tashxis oʻsmaning biopsiyasiga asoslanadi.

Manbalar

tahrir
  1. „2. Undifferentiated small round cell sarcoma of bone and soft tissue: Ewing sarcoma“, Soft Tissue and Bone Tumours: WHO Classification of Tumours, 5th WHO Classification of Tumours Editorial Board: , Lyon (France): International Agency for Research on Cancer, 2020 — 323–325-bet. ISBN 978-92-832-4503-2. 
  2. „Ewing Sarcoma Treatment“ (en). National Cancer Institute (2019-yil 25-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 3-fevral.
  3. 3,0 3,1 „Ewing Sarcoma Treatment“ (en). National Cancer Institute (2019-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 4-fevral.
  4. „Ewing Sarcoma“. NORD (National Organization for Rare Disorders) (2013). Qaraldi: 2019-yil 4-fevral.
  5. „Ewing's sarcoma“. Whonamedit. Qaraldi: 2019-yil 4-fevral.