Zeta Korma (ζ PUP,ζ Puppis) korma yulduzchalar guruhining eng yorqin yulduzi. Yulduzning oʻz ismi Naos (qadimgi yunoncha: ναῦς"kema") yoki suhail hadar (arabcha: سهيل هدار, ehtimol „ ufqda yorqin [yulduz]“) .

Yulduz xususiyatlari tahrir

Zeta Korma o4ia „spektral sinfiga“ ega yana juda issiq. Bu „spektral sinfidagi yulduzlar“ orasida koʻz bilan koʻrinadigan eng issiq yulduz. Yulduzning sirt harorati taxminan 42 000 K-ni tashkil qiladi, bu juda yuqori: quyosh yuzasi haroratidan yetti baravar yuqori[1]. Yulduzning massasi 56+14-12 (eski hisobda — taxminan 40) quyosh massasi, Shuning uchun Zeta Korma juda issiq „koʻk supergigantdir“[2].

Zeta Korma eng yaqin supergigantlardan biri: unga masofa ming yorugʻlik yilidan sal koʻproq.


Zeta Korma mutlaq yulduz kattaligi boʻyicha hisob-kitob qilinsa, somon yoʻlidagi eng kuchli yulduzlardan biri. Sirtning juda yuqori harorati tufayli yulduz nurlanishning katta qismini ultrabinafsha diapazonida chiqaradi, mos ravishda Zeta Korma koʻrinadigan diapazonida quyoshdan 21 000-martda koʻproq energiya chiqaradi, lekin bolometrik yulduz kattaligida yorugʻlik quyoshdan 360 000-martdadan oshadi. Agar Zeta Kormaning barcha nurlanishi koʻrinadigan diapazonga toʻgʻri kelsa, u osmonngagi yorigʻligidan uchinchi oʻrinniga turadi , Sirius va Kanopusdan keyin [2].

Moviy supergigant boʻlgan naos diametri Quyoshnikidan atigi 11-baravar katta [2].

Juda yuqori yorqinligi tufayli naos faqat 450-au darajasida „samarali yer orbitasiga“ ega.

Zeta korma kuchli „yulduz shamolini“ chiqaradi. Yulduz shamolining tezligi ≈2300 km/s deb baholanadi va yulduz har yili Quyosh massasining milliondan bir qismini yoʻqotadi, bu xuddi shu davrda quyosh massasining yoʻqotilishidan 10-million baravar koʻpdir.


Kelgusi yuz ming yil davomida Zeta Korma juda sekin soviydi va kengayadi va soviganida barcha spektral sinflar oʻtadi: B, A, F, G, K va M.Bu davom etar ekan, yulduzning asosiy nurlanishi koʻrinadigan diapazonga oʻtadi va Naos kelajakdagi yer osmonining eng yorqin yulduzlaridan biriga aylanadi. 2-million yil oʻtgach, Naos M5 spektral sinfiga ega boʻladi va uning oʻlchamlari hozirgi yer orbitasidan ancha katta boʻladi. Keyin Naos portlab, supernovaga[2] aylanadi. Yerga qisqa masofani hisobga olgan holda, bu Supernova toʻlin oyning porlashidan ancha yorqiqroq boʻladi va yulduzning yadrosi darhol qora tuynukka tushadi. Bu kuchli „gamma-nurlari portlashi“ bilan boʻlishi mumkinligini yoq debomeydi.

Yana qarang: tahrir

  • Eng katta yulduzlar roʻyxati

Mavbalar tahrir

  1. Lamers & Cassinelli 1999, tochnost do 200 K.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „Naos“. 2008-yil 7-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.

Manba xatosi: <ref> tag with name "astromyth_Pup" defined in <references> group "" has no content.
Manba xatosi: <ref> tag with name "Bouret_2012" defined in <references> group "" has no content.
Manba xatosi: <ref> tag with name "dictionary_Paris" defined in <references> group "" has no content.
Manba xatosi: <ref> tag with name "Falkner_2011" defined in <references> group "" has no content.
Manba xatosi: <ref> tag with name "Kulikovsky_2002" defined in <references> group "" has no content.
Manba xatosi: <ref> tag with name "iau_Star_Names" defined in <references> group "" has no content.

Havolalar tahrir