Zla-Kolata (Montenegrin: Зла Колата, Zla Kolata, albancha: Kolata e Keq) — Chernogoriya va Albaniya chegarasidagi Prokletije togʻ tizmasiga kiruvchi 2534 metr balandlikdagi choʻqqi. Zla Kolata — Chernogoriyadagi eng baland choʻqqi sanaladi.

Zla-Kolata
Joylashuvi Albaniya va Chernogoriya
Togʻ tizmasi Prokletije
Balandligi 2534

Fiziografik xususiyatlari

tahrir
 
Zla-Kolat choʻqqisining shimoliy devori

Zla Kolata Chernogoriya va Albaniya chegarasi joylashgan. Albaniya tomonida choʻqqisi Kukes viloyatidagi Tropoja tumaniga qaraydi. Albaniya tomonida, eng yaqin aholi punkti Valbona shahri, janubi-sharqda 4 kilometr, Chernogoriya tomonida — Gusinje shahri, gʻarbda 10 kilometr uzoqlikda. Gusinje toqqa chiqishning boshlangʻich nuqtasi sanaladi.

Zla Kolata Kolata massividagi ikkinchi eng baland choʻqqidir, uning eng baland nuqtasi Maja e Kollatës yoki Chernogoriya Ravna Kolata choʻqqisi boʻlib, balandligi 2552 metrni tashkil etadi. Zla Kolata Valbonatals daryosining shimolidagi massiv tizmasida joylashgan.

Choʻqqining nomi „Yomon (yovuz) Kolata“ degan maʼnoni anglatadi. Yana bir choʻqqi, „Yaxshi Kolata“ (Chernogoriya Dobra Kolata) Zla Kolatadan atigi 100 metr shimoli-sharqda joylashgan boʻlib, balandligi 2526 metr boʻlgan Chernogoriyadagi ikkinchi eng baland choʻqqidir. Choʻqqilarni balandligi 2416 metr boʻlgan egar ajratib turadi. Ikkinchisi odatda mustaqil choʻqqi sifatida ajratilmaydi, chunki uning nisbiy balandligi bor-yoʻgʻi 110 metr[1].

Baʼzan Chernogoriyadagi eng baland choʻqqi Durmitor massividagi dengiz sathidan 2523 metr balandlikdagi Bobotov Kuk choʻqqisi deb aytiladi[2]. Zla Kolatadan farqli oʻlaroq, choʻqqi butunlay Chernogoriya hududida joylashganligi va bilan bogʻliq. Bundan tashqari Zla Kolata ancha avvalroq oʻlchangani sababli oʻlchovlarda xato borligi aytiladi. Biroq, alpinistlar tomonidan amalga oshirilgan sinovlat Zla Kolata choʻqqisi Durmitordan 11 metr balandroq ekanligini koʻrsatdi.

Tabiatni muhofaza qilish

tahrir

2009-yilda Chernogoriya hukumati togʻ tizmasi va unga tutash hududlarni oʻz ichiga olgan Prokletije milliy bogʻini yaratishni eʼlon qildi. Parkga Zla-Kolat va Dobra-Kolat choʻqqilari ham kiritilgan[3][4].

Hodisalar

tahrir

2012-yil avgust oyida ikki chex alpinisti Zla-Kolata choʻqqisiga chiqishga urinib, taxminan 400 metr balandlikdan qulab halok boʻlgan[5].

Manbalar

tahrir
  1. „Dobre Kolata, Montenegro“ (en). peakbagger.com. 2016-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-aprel.
  2. „Montenegro in figures“ (en). monstat.org. 2017-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-aprel.
  3. „Feasibility study on establishing a transboundary protected area. Prokletije / Bjeshkët e Nemuna mountains“ (en). unep.at. 2013-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-aprel.
  4. „National Parks of Montenegro, new IUCN member“ (en). iucn.org. 2014-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-aprel.
  5. „V Černé Hoře zahynuli dva Češi, otec a syn se zřítili ze 400 metrů“ (cs). zpravy.idnes.cz/. 2017-yil 30-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-aprel.