Łasin
Łasin [ˈwaɕin](nemischa: Lessen ) — Polsha, Grudziądz okrugida joylashgan shahar, 3271 nafar aholi istiqomat qiluvchi shahar. U tarixiy Chełmno Land hududida joylashgan.
Gmina Łasin | |
---|---|
53°30′59″N 19°5′24″E / 53.51639°N 19.09000°E | |
Mamlakat | Polsha |
Aholisi (2006) |
3 276 |
Vaqt mintaqasi | UTCCET |
|
Tarix
tahrirŁasin tarixi birinchi Polsha qiroli Boleslav I Jasur hukmronligi davridan boshlanadi[1]. Polshalik aka-uka Mateush va Yakub Łasinka daryosi (Łasin) yaqinidagi yerlarga egalik qilishgan. 1298-yilda yer Tevton ordenining aʼzosi Meinxard von Querfurt Łasin qishlogʻiga asos solgan Jan de Nemorga berilgan. Shuningdek, 1298-yilda shahar oʻzi joylashgan Tevtonik ritsarlarning monastir davlatidan nemis Magdeburg qonuni shahar huquqlarini oldi.
1454-yilda qirol Kazimir IV Yagellon Prussiya Konfederatsiyasining iltimosiga binoan Chelmno yerini Polsha Qirolligi tarkibiga qayta kiritdi, Łasinning oʻzi 1461-yilda keyingi Oʻn uch yillik urush paytida polyaklar tomonidan qoʻlga olindi[1]. Urushdan keyin, 1466-yilda Tevtonik ritsarlar shaharga daʼvo qilishdan voz kechdilar va uni Polshaning bir qismi deb tan oldilar. Maʼmuriy jihatdan u Polsha qirolligining Buyuk Polsha viloyatidagi Qirollik Prussiyaning Chelmno tumanida joylashgan.
1772-yilda Polshaning birinchi boʻlinishidan soʻng, shahar Lessen nomi bilan Buyuk Fridrix tomonidan Prussiya Qirolligining bir qismiga aylantirilgab. 1871-yilda Germaniyaning Prussiya tomonidan birlashtirilishi bilan u Germaniya imperiyasining bir qismiga aylandi. Gʻarbiy Prussiyaning Prussiya viloyatidagi Graudenz tumaniga tegishli edi. 1871-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, shaharda 2385 kishi istiqomat qilgan, shundan 1390 (58,3 %) polyaklar edi[2].
Birinchi jahon urushi tugagandan soʻng, 1920-yilda, Versal shartnomasiga muvofiq, Łasin 1918-yilda mustaqillikka erishgan, Ikkinchi Polsha Respublikasi tarkibiga kirdi. Urushlar oraligʻida Łasin meri Polshalik faol Stefan Tomchinski edi, u ilgari Prussiya boʻlinmasidagi Polsha tarafdori faoliyati uchun prussiyaliklar tomonidan taʼqibga uchragan[3].
Germaniyaning Polshani bosib olishi paytida (Ikkinchi Jahon urushi) 1939-yil oktabr oyida Selbstschutz Łasin va uning atrofidagi polyaklarni bir necha marta ommaviy qatl qilib, 150 kishini oʻldirdi[4].
Madaniyat
tahrirYongʻin oʻchirishga bagʻishlangan muzey (Muzeum Pożarnictwa Ziemi Pomorskiej) Łasin shahrida joylashgan.
Sport
tahrirPiast Łasin sport klubi Łasin shahrida joylashgan boʻlib, futbol, stol tennisi boʻlimlariga ega[5].
Galereya
tahrir-
1939-yilda fashistlar tomonidan oʻldirilgan polyaklar haykali
-
Eski shahar uylari
-
Łasin koʻli
-
Suv minorasi
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 „Historia“ (Polish). Lasin.pl. 2019-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.
- ↑ Neumann, Gustav. Das Deutsche Reich in geographischer, statistischer und topographischer Beziehung (de). Müller, 1874.
- ↑ Marek Prabucki. „Jak poznaniak został burmistrzem Łasina“ (Polish). Nowości Dziennik Toruński. Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.
- ↑ Maria Wardzyńska, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, IPN, Warszawa, 2009, p. 172-173 (in Polish)
- ↑ „O klubie“ (Polish). LKS Piast Łasin. Qaraldi: 2020-yil 13-aprel.