Aleksandr Nikolayevich Tixonov (1931-yil 20-noyabr, Potashevka – 2003-yil 16-mart, Moskva) – sovet va rus tilshunosi, leksikograf, rus derivatologiyasi sohasidagi mutaxassis. Tixonov rus tilida soʻz yasovchi qoʻshimchalar lugʻatlarini tuzish tamoyillarini ishlab chiqishga katta hissa qoʻshdi[1].

Aleksandr Nikolayevich Tixonov
Tavalludi 20-noyabr 1931-yil
Potashevka, Boshqird ASSR, SSSR
Vafoti 16-mart 2003-yil(2003-03-16)
(71 yoshda)
Moskva, Rossiya
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSRRossiya bayrogʻi Rossiya
Sohasi Tilshunos
Taʼlimi Samarqand davlat universiteti

Hayoti tahrir

Aleksandr Tixonov 1931-yil 20-noyabrda Boshqirdistonda tugʻilgan[2].

1947-yildan Tojikistonda rus tili oʻqituvchisi boʻlib ishlagan.

1955-yilda Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universitetining filologiya fakultetini imtiyozli diplom bilan tugatgan. 1956—1968-yillarda Samarqand davlat universitetining rus tilshunosligi kafedrasi oʻqituvchisi va dotsenti kabi lavozimlarda ishlagan. 1968-yilda Samarqand pedagogika instituti prorektori boʻlgan.

1974-yilda "Soʻz yasalishi va soʻzlarning formal-semantik munosabatlari" mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi.

1978-yilda SSSR Fanlar akademiyasining Rus tili institutida rus tilini millatlararo muloqot vositasi sifatida oʻrganish sektori mudiri etib saylandi. Rus tili instituti va „Shimoliy Yevroosiyo tillari va madaniyatlari“ ilmiy-taʼlim markazida yetakchi ilmiy xodim boʻlib ishlagan.

2001-yil 1-martda uning tashabbusi bilan I.Yelets nomidagi Yelets davlat universitetida Oʻquv leksikografiyasi laboratoriyasi tashkil etildi.

Aleksandr Tixonov 2003-yil 16-martda vafot etgan. Vafotidan soʻng Moskvadagi Rakitki qabristoniga dafn etilgan (Kaluga shossesi boʻylab Moskva halqa yoʻlidan 10 km uzoqlikda).

Asosiy ishlari tahrir

  • Zamonaviy rus tili leksikasi
  • Zamonaviy rus tilida soʻz yasash
  • Morfemik imlo lugʻati

Morfologik tahlilga yondashuv tahrir

Aleksandr Tixonovning morfologik tahlili boshqa mashhur rus tilshunoslarining morfologik tahlilidan farq qiladi. Xususan, T. F. Yefremova va A. I. Kuznetsova lugʻatida muqobil morfologik tahlil mavjud.

Manbalar tahrir

  1. Bolʹšaâ rossijskaâ énciklopediâ. Moskva: Bolʹšaâ Rossijskaâ ènciklopediâ. ISBN 978-5-85270-367-5. 
  2. „Тихонов Александр Николаевич“. www.scienceforum.ru. Qaraldi: 8-sentabr 2023-yil.