Aleksandr Ivanovich Ursati (1848-yil1918-yildan keyin) – temir yoʻl muhandisi, temir yoʻllarni oʻrganish boʻyicha tadqiqot ekspeditsiyasining birinchi rahbari (1887—1889) va Ussuri yoʻli qurilishining birinchi rahbari (1891—1892).

Aleksandr Ivanovich Ursati
Tavalludi 1848-yil
Vafoti 1918-yildan keyin
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi
Taʼlimi Sankt-Peterburg temir yoʻl muhandislari instituti
Kasbi Muhandis

Hayoti tahrir

Aleksandr Ivanovich Ursati 1848-yilda tugʻilgan. Qozon klassik gimnaziyasini va Sankt-Peterburg temir yoʻl muhandislari institutini (1873) tugatgan. U qurilish ishlarini olib borish huquqiga ega boʻlish va davlat xizmatiga kirish, kollegial kotib unvonini olish uchun instituda oʻqigan.

Aleksandr Ursati Temir yoʻllar vazirligida maoshsiz muhandis boʻlib ishlagan. 1874-yil 8-yanvarda uning shaxsiy iltimosiga binoan u „Rostov-Vladikavkaz temir yoʻli“ qurilishiga joʻnatiladi. 1875-yil avgust oyida u vazirlikka qaytib keldi va „temir yoʻl qoʻmitasining texnik va nazorat boʻlimi“ga ishga kiradi. Keyin u Donetsk, Krivoy Rog va Baskunchak magistrallarida ishlagan. 1884-yil 4-sentyabrda u davlat temir yoʻllari muvaqqat boshqarmasiga maxsus lavozimga tayinlangan.

1887-yil 7-iyunda u Janubiy Ussuri temir yoʻlining tadqiqotlarini oʻtkazish uchun ekspeditsiya boshligʻi etib tayinlandi. Ikki yildan kamroq vaqt ichida yangi magistral yoʻlning marshrutlash ishlari yakunlanib, materiallar Vazirlikka taqdim etildi. 1889-yil 1-mayda u Temir yoʻllar qoʻmitasining Muvaqqat boshqarmasi ixtiyoriga qaytarildi. 1891-yil 17-martda Buyuk Sibir yoʻli va uning boshlangʻich qismi Janubiy Ussuri temir yoʻli (Vladivostok – Nikolskoye – Spasskiy – Grafskaya) qurilishining boshlanishi toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. 1892-yil oktyabrgacha yoʻl qurilishi boshligʻi A.I.Ursati edi[1].

Keyinchalik u Gʻarbiy Sibir temir yoʻli qurilishi boshligʻining yordamchisi boʻlgan[2]. Trans-Kaspiy temir yoʻlini (Samarqanddan Andijonga, undan Toshkentgacha boʻlgan yoʻnalishi) qurishda ishtirok etgan[3], Ursatievskaya stansiyasi uning nomi bilan atalgan. U bir nechta sohalarda tadqiqot ishlarini olib bordi.

1899-yilda temir yoʻl qurilishini muvaffaqiyatli yakunlaganligi uchun A.I.Ursati muddatidan oldin davlat maslahatchisi lavozimiga koʻtarildi. U Toshkentdagi Blagoveshchensky cherkovi loyihasi muallifi hisoblanadi.

Oilasi tahrir

Xotini – Yuliana Mixaylovna Svenchetti[4].

Manbalar tahrir

  1. Sergeĭ Nikolaevich I︠U︡zhakov. Доброволец Петербург: дважды вокруг Азіи: путевыя впечатлѣнія. Типолит. Б.М. Вольфа, 1894. 
  2. „Сергей Николаевич Южаков (Короленко)/ПСС 1914 (ДО) — Викитека“ (ru). ru.wikisource.org. Qaraldi: 2022-yil 22-oktyabr.
  3. „На Памирах (Головнина) — Викитека“ (ru). ru.wikisource.org. Qaraldi: 2022-yil 22-oktyabr.
  4. К моменту их знакомства Юлиана Михайловна была замужем, как указывают краеведческие источники, — за высокопоставленным столичным чиновником. М. А. Свечин в «Записках старого генерала о былом» указывал, что после окончания офицерской кавалерийской школы он ездил к матери, «которая, в это время, жила со своим мужем А. И. Урсати в гор. Оренбурге».

Havolalar tahrir

  • Буркова В. Ф. „Глава 2: Первое Имя“,. Дальневосточная магистраль России.