Anatoliy Shapovalov

Anatoliy Shapovalov
Tavalludi	1939-yil 20-iyul; Andreyevskaya qishlogʻi, Rostov viloyati, RSFSR, SSSR
Fuqaroligi	Sovet Ittifoqi
Xizmatdagi yillari	1958-1993
Unvoni	General-leytenant
Mukofotlari

Anatoliy Aleksandrovich Shapovalov (1939-yil 20-iyul, Andreyevskaya qishlogʻi, Rostov viloyati, RSFSR) – sovet harbiy qoʻmondoni, general-leytenant.

Hayoti

Anatoliy Shapovalov 1939-yil 20-iyulda Rostov viloyati, Dubovskiy tumani, Andreyevskaya qishlogʻida dehqon oilasida tugʻilgan. Otasi chorvachilik bilan shugʻullangan, onasi kolxozchi edi^[1].

Rostov-Dondagi qurilish texnikumini tamomlab, Chimkent shahar DDUda Olmaota – Toshkent avtomobil yoʻli qurilishida liniya mexanigi boʻlib ishlagan^[1].

1958-yilda Toshkent Oliy umumqoʻshin qoʻmondonlik bilim yurtiga oʻqishga kirib, uni 1962-yilda imtiyozli diplom bilan tugatgan. Oʻsha yili leytenant Shapovalov Germaniyaning Vurzen shahridagi Sovet qoʻshinlari guruhiga motorli miltiq vzvodining komandiri sifatida yuboriladi (242-gvardiya motorli miltiq polki, 20-gvardiya motorli miltiq diviziyasi, 18-gvardiya armiyasi). 1967-yilda Uzoq Sharqdagi ogʻir vaziyat tufayli Blagoveshchensk istehkom zonasiga Zenit-pulemyot komandiri sifatida yuborilgan. Soʻngra Sovet Ittifoqi marshali K. K. Rokossovskiy nomidagi uzoq Sharq oliy umumqoʻshin bilim yurtiga rota komandiri lavozimiga oʻtkaziladi. 1969-yilda M. V. Frunze nomidagi Harbiy akademiyaga oʻqishga kirgan. Shundan soʻng, 1972-yilda Kiyev harbiy okrugiga yuborilib, u yerda polk shtab boshligʻi, 72-gvardiya motooʻqotar diviziyasi komandirining oʻrinbosari lavozimlarida faoliyat olib borgan. U jangovar va siyosiy tayyorgarlikdagi muvaffaqiyati uchun III darajali „SSSR Qurolli Kuchlarida Vatanga qilgan xizmati uchun“ ordeni bilan taqdirlangan^[1].

1980-yilda Bosh shtab akademiyasini tugatgandan soʻng, polkovnik Shapovalov 1-gvardiya Proletar Moskva-Minsk Lenin ordeni, Suvorov va Kutuzovning ikki marta Qizil Bayroq ordeni bilan taqdirlangan. Soʻng, motorli miltiq diviziyasining komandiri etib tayinlanadi. Diviziyaga qoʻmondonlik qilib, SSSR Qurolli Kuchlari va Varshava shartnomasi davlatlarining „Gʻarbiy-81“ tezkor-strategik mashgʻulotlarida qatnashgan. Unda muvaffaqiyatli ishtirok etgani uchun Qizil Yulduz ordeni bilan taqdirlangan^[1].

1982-yilning dekabr oyida general-mayor Shapovalov Qunduz shahrida (Afgʻoniston Respublikasi) joylashgan 201-Qizil Bayroq ordeni Gatchina motooʻq otish diviziyasi qoʻmondoni etib tayinlanadi. Uning qoʻmondonligi davrida diviziya Qunduz, Taxor, Salang, Balx, Badaxshon, Faryob viloyatlarida, Panjer daralarida 1982—1984-yillarda jangovar harakatlar olib borilgan. Diviziya Afgʻonistonning shimoli va shimoli-sharqidan muvaffaqiyatli oʻtadi. Jangovar topshiriqlarni muvaffaqiyatli bajarganligi, bir vaqtning oʻzida koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun esa Sovet va Afgʻoniston mukofotlari bilan taqdirlangan. Shuningdek, Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoniga tavsiya etilgan, ammo yuqori hokimiyat qarori bilan Qahramon yulduzi^[1] bilan taqdirlanmagan.

1984-yil dekabr oyida shtabi Ashxobod shahrida joylashgan 36-armiya korpusining qoʻmondoni etib tayinlangan^[1].

1987-yilning may oyida Boku shahridagi 4-qoʻshma qurolli armiya qoʻmondoni etib tayinlanadi^[1].

1989-yilning aprel oyidan Volga harbiy okrugi qoʻmondoni birinchi oʻrinbosari boʻladi^[1].

1990-yilda general-leytenant Shapovalov Mudofaa vazirligi maslahatchisi sifatida Afgʻonistonga qaytadi. Taxminan ikki yil davomida prezident Najibulloh bilan yaqin hamkorlik qilgan^[1].

Mukofotlari

ikkita Qizil Bayroq ordeni;
ikkita Qizil Yulduz ordeni;
II darajali „SSSR Qurolli Kuchlarida Vatanga qilgan xizmati uchun“ ordeni;
III darajali „SSSR Qurolli Kuchlarida Vatanga qilgan xizmati uchun“ ordeni.
„Harbiy jasorat“ uchun medali. Vladimir Ilich Lenin tavalludining 100 yilligi munosabati bilan;
„SSSR Qurolli Kuchlari faxriysi“ medali;
1-darajali „Buyuk xizmatlari uchun“ medali
„Jangchi-Internatsionalist“ koʻkrak nishoni
Samara viloyati gubernatorining „Samara oʻlkasi manfaati uchun mehnati uchun“ faxriy nishoni (Samara viloyati, 2014-yil) – Koʻp yillik jamoat ishlari va yoshlarni harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga qoʻshgan ulkan hissasi uchun^[2]

Manbalar

Havolalar

Shapovalov Anatoliy Aleksandrovich
General-leytenant Anatoliy Shapovalov vspominaet Afganistan (Wayback Machine saytida 2019-03-22 sanasida arxivlangan)
Samarskaya duxovnaya seminariya Samarskoy Yeparxii Russkoy Pravoslavnoy Tserkvi (Wayback Machine saytida 2020-08-09 sanasida arxivlangan)
Anatoliy Aleksandrovich Shapovalov

[Шаповалов-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 Shapovalov Anatoliy Aleksandrovich

[2] Postanovlenie Gubernatora Samarskoy oblasti ot 18 iyulya 2014 goda № 187 "O nagrajdenii Pochetnim znakom Gubernatora Samarskoy oblasti „Za trud vo blago zemli Samarskoy“ Shapovalova A. A."

[1]

[2]

Anatoliy Shapovalov
Tavalludi	1939-yil 20-iyul Andreyevskaya qishlogʻi, Rostov viloyati, RSFSR, SSSR
Fuqaroligi	Sovet Ittifoqi
Xizmatdagi yillari	1958-1993
Unvoni	General-leytenant
Mukofotlari