Antonio Vivaldi
Antonio Lucio Vivaldi (italyancha: Antonio Lucio Vivaldi; 4-mart 1678 – 28-iyul 1741) italyan bastakori, ruhoniyi va skripkachisi boʻlgan. Barokko musiqasi bastalovchilaridan biri sifatida hayotlik paytidayoq butun Yevropaga tanilishga ulgurgan. Vivaldi asosan cholgʻu konsertlari va 40 dan oshiq opera ijod qilgan, shuningdek xor uchun ham asarlar yozgan. Uning eng mashhur ishi skripka uchun bastalangan Toʻrt fasl konsertidir.
| Antonio Vivaldi | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
4-mart 1678-yil |
| Vafoti |
28-iyul 1741-yil (63 yoshda) Vena |
| Fuqaroligi | Republic of Venice |
| Otasi | Giovanni Battista Vivaldi[1] |
| Onasi | Camilla Calicchio |
Hayot yo'li
tahrir
Kompozitsiyalarining aksariyatini 1703—1715 va 1723—1740-yillarda oʻzi ishlagan Ospedale della Pietà yetimxonasi ham musiqiy maktabi ayollar ansambli uchun tayyorlagan. Vivaldi, shuningdek, operalarini Venetsiya, Mantuya va Venada qoʻyib tanilgan. Imperator Karl VI'ni uchratib, Vivaldi Venaga koʻchib oʻtgan. Imperator Vivaldi kelishidan biroz oʻtib qazo qilgan, bastakor esa daromad manbaisiz qolib, qashshoqlikda vafot etgan.
Yoshlik davrlari
tahrir
Otasining cherkovdagi faoliyati yosh Antonioda duxovoy sozlamalarga qiziqish uyg'onishiga sabab bo'ldi. U o'sha paytlarda Italiyada odat tusiga kirib qolgan ish — bir nechta kasb yo'lini yani Ma'naviy va Musiqiy yo'nalishini tanlashi kerak edi. 1703-yilning 1-sentabrida u cherkov qoshidagi «Pieta» konservatoriyasiga skripka o'qituvchisi xizmatiga chaqirildi, vaxolanki bu maktab qizlar uchun eng yaxshi maktab edi.
So'nggi yillari
tahrirVivaldi musiqasi u hayot chogʻida ijobiy qabul qilingan boʻlsa-da, keyinchalik uning asarlari unutila boshlandi. Bu holat XX asr birinchi yarmida Vivaldi shuhrati qayta yuksalishi bilan chappasiga oʻzgardi. Bugun Vivaldi barokko bastakorlari orasida eng tanilganlari va ommaviylaridan biridir.
"La primavera" (Bahor): Toʻrt mavsumdan allegro
Wichita Davlat Universiteti kamerli orkestri ijrosida (2000-yil, Kanzas) |
|
| Faylga murojaat etishda muammo bormi? Qarang: Media. | |
Ijod yo'li
tahrir
VIVALDI (Vivaldi) Antonio (1678.4.3, Venesiya — 1741.28.7, Vena) — italyan kompozitori, skripkachi, dirijyor va pedagog, konsert janrining asoschisi. Ijodida turli cholgʻular (asosan, skripka) ga moʻljallangan konsertlar (jami 465 ta) markaziy oʻrin tutadi. V. muayyan voqeliklarni yorqin ifoda etuvchi (4 qismli "Yil fasllari" kabi) asarlari bilan dasturli simfonizmga ham asos solgan. Oʻnlab diniy va dunyoviy mavzudagi kantata va oratoriyalar, 40 dan ortiq operalar yaratgan. Bular orasida Sharq lavhalarini ekzotik tarzda aks ettiruvchi "Dariyning tojdor boʻlishi", "Armida Misr lagerida", "Aleksandr Hindistonda" kabi asarlar ham mavjud. 1735 yil Verona shahrida ilk bor sahnalashtirilgan Amir Temur haqidagi operasi Yevropada sohibqiron qiyofasini gavdalantiruvchi dastlabki asarlardandir.
Ijodiga qaytish
tahrirVivaldi ijodiga qiziqish 20-asrda qaytadan uygʻondi, Siyena shahrida "Antonio Vivaldi italyan instituti" tashkil etilib, kompozitor merosi atroflicha oʻrganilmoqda.
Adabiyotlar
tahrir- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Havolalar
tahrir- Vivaldi cholgʻu ishlari katalogi
- Toʻliq ishlari katalogi (Wayback Machine saytida 2010-06-19 sanasida arxivlangan)
 |
Vikiomborda Antonio Vivaldi haqida turkum mavjud |
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |