Avliyo Sergey Radonej cherkovi (Andijon)

Avliyo Sergiy Radonej cherkovi — Andijon shahrida joylashgan Rus pravoslav cherkovi. Oʻrta Osiyo metropolitan okrugiga qarashli Toshkent va Oʻzbekiston yeparxiyasining pravoslav cherkovi.

Avliyo Sergey Radonej cherkovi (Andijon)
[[Dosya:|250px|alt=]]
Temel bilgiler
Joy Andijon, Farg'ona vodiysi
Diniy eʼtiqod Xristianlik
Mazhab Pravaslav dini
Ochilish yili 1996-yil
Funksional holati Mavjud emas
Meʼmor
Meʼmor(lar) I.R.Sakovich
Qurilishni boshlash yili 1893-yil
Tugatish yili 1896-yil
Xususiyatlari
Sigʻimi 300
Balandligi 10 metr

Cherkovning asosiy binosi 1892-yilda tashkil etilgan[1], ibodatxona va qoʻngʻiroq minorasi 1893-yilda qurib bitkazilgan[2]. Arxitektori — I. R. Sakovich, bino uning eskizlari boʻyicha qurilgan[2]. 1896-yilda cherkov sifatida foydalanishga ruxsat berilgan[2]. 1930-yilda buzib tashlangan[3]. Radonej Sankt Sergius sharafiga nomlangan. U 300 kishi uchun moʻljallangan[1], xodimlar soniga koʻra, bir ruhoniy cherkov uchun tayinlangan[1], patronal bayrami kuni — 25-sentyabr[3].

Tarixi

tahrir

1884-yil 12-yanvarda ruhoniy Aleksiy Nadejdin Farg‘ona harbiy gubernatori, general-mayor Nikolay Ivanovga Andijon shahrida 500 kishilik pravoslav cherkovi qurilishi to‘g‘risida hisobot taqdim etadi.

U muvaqqat askarlarning Andijon Sergius cherkovi butunlay vayronaga aylangani va garnizon ko‘chishi bilan u juda uzoqlashib qolgani — jaziramada yoki yomg‘irda unga uch chaqirim piyoda borish kerakligi haqida oliy hokimiyatga ishonchnoma yozgan. Shuning sababli pravoslavlar uchun yangi cherkov qurish kerak boʻlgan.

Sergey Radonej nomidagi maʼbadning qurilishi roppa-rosa oʻn yil oʻtib yakunlandi[4].


Qoʻngʻiroq minorali ibodatxona Andijonning markaziy maydonida, keyinchalik Gorkiy koʻchasida joylashgan (hozirgi Istiqlol koʻchasida). Cherkov pishiq gʻishtdan qurilgan. Cherkov qurilishida ishlatilgan mablagʻlar xazina hisobidan qoplangan. 1902-yil 3-dekabrda Andijonda zilzila sodir boʻldi, natijada ibodatxona qulab tushdi. Keyinroq kapital taʼmirlandi.

Ibodatxona Turkiston yeparxiyasi boshqarmasi tomonidan boshqarilgan. Keyin Qoʻqon harbiy okrugi tarkibiga kirgan.


Ibodatxona buzib tashlanganligi sababli u hech qanday idoraga qarashli emas, „Toshkent va Oʻzbekiston yeparxiyasi“ tarkibiga kira olmaydi.

Cherkov rus pravoslav qabristonida, qamoqxona yaqinida joylashgan.

Cherkovda boy ikonostaz va cherkov anjomlari mavjud boʻlgan. Cherkovda 5 ta qoʻngʻiroqli minora ham boʻlgan. Cherkov balandligi 10 metrga yetgan.

Ibodatxonada yog‘li bo‘yoqlar bilan chizilgan „Spodruchnitsa Greshnix“ ikonasi alohida eʼtiborga loyiq. 1905-yilda ikona Andijonda sodir bo‘lgan 1902-yildagi zilzila munosabati bilan avliyo Athos rohiblari tomonidan sovg‘asi hisoblangan.

Ruhoniylar haqida hech qanday maʼlumot yoʻq.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 buklet Ivanov An. A.
  2. 2,0 2,1 2,2 kniga Ivanov Al. A.
  3. 3,0 3,1 kniga Ruzaev B. A.
  4. „ХРАМ В АНДИЖАНЕ: КРАСОТА И МУЧЕНИЧЕСТВО“. vesti.uz. Qaraldi: 9-iyun 2023-yil.

Adabiyotlar

tahrir
  • Fotosurat va tavsif bilan buklet. Ivanov An. A. — Rossiya Turkistonining shahar va qishloqlariga sayohatlar. Qishloq va shaharlar, jami 100 ga yaqin fotosuratlar va 154 ta matnlar oʻrganilib, suratga olindi. Sankt-Peterburg, 1910 yil.
  • Kitob. Ivanov Al. A. — Qoʻqon harbiy okrugi tarixi . Qo‘qon, 1911 yil.
  • Kitob. Tsitovich G. A. — Armiya va dengiz floti ibodatxonalari . Pyatigorsk, 1913 yil.
  • Kitob. Golenberg B. A. — Turkiston oʻlkasining qadimiy ibodatxonalari . Toshkent, 2011 yil.
  • Kitob. Ruzaev B. A. — Oʻzbekistonda cherkovlar tarixi . Toshkent, 2014 yil.